Ten fatalny nawyk ma wielu kierowców. Jest zabójczy dla skrzyni biegów

To z pozoru niewinne przyzwyczajenie wielu kierowców może być opłakane w skutkach. Trzymanie dłoni na dźwigni zmiany biegów może skończyć się wizytą w warsztacie i sporymi kosztami. Co na to eksperci?

Lewarka zmiany biegów powinniśmy dotykać właściwie tylko podczas zmiany biegów, a dodatkowe obciążanie go podczas jazdy i opieranie na nim dłoni może doprowadzić do uszkodzenia mechanizmów i konieczności wykonania kosztownej naprawy, wymagającej rozebrania skrzyni biegów i wymiany wodzików oraz synchronizatorów wymiany lub regeneracji wybieraka.

Według mechaników najlepszym sposobem na uniknięcie uszkodzenia skrzyni biegów i wydłużenie żywotności tego układu jest delikatna i precyzyjna zmiana przełożeń. Im szybciej zmieniamy biegi, skraca się czas oraz znacznie rośnie siła potrzebna do ich synchronizacji. To może powodować nadmierne zużycie elementów przekładni, dlatego eksperci zalecają zmianę biegów w normalnym tempie - zmiana biegów w manualnej skrzyni nie powinna trwać krócej niż pół sekundy.

Nieprawidłowe nawyki mogą wykończyć nie tylko manualną skrzynię biegów. Oto jakich działań powinieneś unikać podczas jazdy z automatyczną skrzynią biegów, by uniknąć jej uszkodzenia:

• Wrzucaj R tylko wtedy gdy samochód stoi. Pamiętaj aby całkowicie zatrzymać samochód zanim przełączysz skrzynię z trybu D na tryb R. Wrzucenie przełożenia wstecznego gdy auto nawet delikatnie toczy się do przodu to prosta recepta na to by wykończyć automatyczną skrzynię biegów
• Zaciągnij ręczny i dopiero przełącz w tryb P. Pozostawianie samochodu na postoju tylko w trybie P powoduje, że cały ciężar samochodu opiera się na mechanizmie i z czasem może spowodować uszkodzenie kół zębatych. Mona to zauważyć po przełączeniu na P - samochód "stoczy się" o kilka centymetrów i zatrzyma. Zatrzymując samochód najpierw zaciągnij hamulec postojowy, a dopiero później przełącz skrzynię w pozycję P. 
• Nie przełączaj automatu w pozycję N podczas stania w korku. Bieg neutralny nie służy do toczenia się w korku, ani postoju i jest to szkodliwe dla skrzyni, która w pozycji N nie jest smarowana i pracuje na sucho. To prowadzi do znacznie szybszego zużycia tarcz sprzęgłowych.
• Nie przełączaj skrzyni na pozycję P stojąc na światłach. Przyczyna jest taka sama jak w przypadku parkowania (patrz wyżej), ale dochodzi do tego jeszcze jednak sprawa. podczas stania na światłach jest ryzyko, że inny kierowca uderzy nas z tyłu. W sytuacji kiedy skrzynia jest ustawiona w pozycji P, uderzenie przez inne auto może doprowadzić do uszkodzenia napędu i rozerwania blokady skrzyni biegów.

Manualna skrzynia biegów to mechanizm mniej skomplikowany niż automat i właściwie bardziej odporny na pewne złe nawyki. Warto jednak unikać takich zachowań aby utrzymać skrzynię w jak najlepszym stanie:

• Nie trzymaj nogi na pedale sprzęgła. Sprzęgło służy tylko do krótkotrwałego użycia podczas przełączania biegów, czasem używane jest do jazdy na tzw. półsprzęgle, która również powinna być możliwie jak najkrótsza. Położenie nogi na pedale sprzęgła powoduje dosunięcie łożyska wyciskowego do sprężyny talerzowej i jego ciągłą pracę, a przez to przyspiesza jego zużycie.
• Delikatnie puszczaj pedał sprzęgła. W szczególnie popularnych skrzyniach biegów ze sprzęgłem dwumasowym szybkie puszczanie sprzęgła może powodować uszkodzenie masy pierwotnej, masy wtórnej i tarcz sprzęgłowych amortyzujących wibracje przenoszone przez silnik. Sprzęgło należy puszczać miarowo, unikając też nadmiernego zwiększania obrotów silnika w momencie kiedy sprzęgło nie jest jeszcze załączone - to powoduje ślizganie się tarcz co może doprowadzić do ich przegrzania. 
• Unikaj jazdy na zbyt niskich obrotach. Jazda na niskich obrotach to częsta praktyka podczas toczenia się w korkach, jednak jazda na zbyt niskich obrotach (np. dodatkowe używanie hamulca podczas toczenia się) powoduje szarpanie skrzyni biegów i również może doprowadzić do uszkodzenia, zwłaszcza w przypadku skrzyń ze sprzęgłem dwumasowym.
• Odpalaj silnik z wciśniętym sprzęgłem. Wciśnięcie sprzęgła przed odpaleniem silnika, nawet na biegu neutralnym odciąża skrzynię biegów i układ sprzęgła.
• Nie opieraj dłoni na lewarku zmiany biegów. Nawet lekki nacisk na dźwignię zmiany biegów może powodować uszkodzenia w synchronizatorach i wybieraku (patrz wyżej)

Czasem nie jesteśmy świadomi naszych przyzwyczajeń - wykonujemy je automatycznie i bezwiednie. Warto zwrócić na nie szczególną uwagę i dzięki temu wyrabiać sobie prawidłowe odruchy. To pozwoli nam uniknąć niepotrzebnych i kosztownych awarii. 

***