Sezon zmiany opon wkrótce. Jak wybrać dobry warsztat?
Cytując słowa pani minister można stwierdzić "Sorry, taki mamy klimat...". I ten klimat powoduje, że opony powinniśmy zmieniać dwa razy w roku.
Przynajmniej większość z nas tak robi i to nie z przymusu, ale dla własnego bezpieczeństwa.
Na temat "Kiedy zmieniać opony?" było już mnóstwo artykułów i teorii. Jedni zmieniają opony na zimowe gdy temperatura otoczenia spada poniżej 8 stopni C, inni - jak spadnie pierwszy śnieg. Decyzję pozostawiam wam, drodzy czytelnicy.
Do tej pory nie natknąłem się jednak na artykuł, który informowałby na co zwrócić uwagę podczas zmiany opon i o tym chcę napisać. Skupię się tu tylko na najważniejszych aspektach i nie będę ich popierał wzorami matematycznymi, bo to nie jest praca inżynierska tylko vademecum dla kierowców.
Dostęp do tanich maszyn produkcji chińskiej spowodował, że zakłady wulkanizacyjne zaczęły powstawać jak przysłowiowe grzyby po deszczu. Mimo, że zysk z tego typu działalności jest głównie sezonowy, niskie nakłady inwestycyjne przysparzają mu wciąż wielu chętnych.
Ilość i różnorodność dostępnych na rynku wyważarek jest dosyć duża. Można spotkać proste funkcjonalne maszyny, ale i taki, które potrafią "gadać". Niezależnie od rodzaju maszyny wszystkie one mają jeden cel: wyważyć koło. I tu właśnie tkwi problem.
Kluczowa jest dokładność takiej maszyny oraz powtarzalność wyników. Należy pamiętać, że wyważarki, nawet renomowanych producentów, wymagają okresowych przeglądów i kalibracji, i na to właśnie należy zwracać uwagę podczas wyboru zakładu wulkanizacyjnego.
Niezachowanie tych wymogów może skutkować tym, że mimo iż wyważarka pokazuje wynik "0" to w rzeczywistości koło i tak pozostanie niewyważone. Skutki tego mogą być, ale nie muszą, odczuwalne przez kierowcę samochodu. Z pewnością za to odczuje to zawieszenie i układ kierowniczy.
Ja osobiście staram się korzystać z zakładów, które dodatkowo, oprócz dokumentów kalibracji wyważarki, posiadają sprzęt renomowanych europejskich producentów.
Jeżeli wyważarki nie posiadają na bieżąco prowadzonych przeglądów i nie są okresowo kalibrowane - zmień warsztat!
Niezależnie od tego czy zmieniasz tylko opony na felgach czy przekładasz w samochodzie całe koła zawsze przeprowadź wyważanie kół. Eksploatacja robi swoje.
Jeżeli felgi z samochodu są zbijane za pomocą młotka, którym pracownik uderza w felgę natychmiast zmień warsztat!
Oprócz dokładności maszyny kluczową rolę odgrywa tu fachowość operatora. Każdy szanujący się zakład zawsze podczas wymiany opon powinien oceniać, przynajmniej wizualnie, stan felgi, bicie opony - szczególnie prostopadłe do osi obrotu koła, ponieważ tego typu nieliniowości nie da się zniwelować wyważeniem. Powodem jest różna długość promienia występowania masy niewyważenia (czoło opony i np. rant felgi). Zrównoważone dla jednej prędkości obrotowej siły odśrodkowe ponownie wystąpią przy innych prędkościach obrotowych.
Przed wyważeniem po zmianie opon wszystkie stare ciężarki powinny zostać usunięte i wyważanie powinno wystąpić na dziewiczej feldze. Jeżeli po pierwszym wyważeniu maszyna nadal wskazuje koło niewyważone w większości przypadków należy przesunąć zamontowane już ciężarki w inne miejsce zamiast (uwaga, to często spotykana praktyka) doklejać kolejne w nieznacznej odległości lub przeciwnej stronie felgi.
Efektem końcowym wyważania powinny być ciężarki lub ich grupy umieszczone w jednym miejscu. Widok pojedynczych ciężarków w różnych odstępach po obwodzie felgi świadczy o braku fachowości pracownika warsztatu.
Kuriozum jest obracanie felgi z kołem na osi wyważarki celem lepszego "dopasowania". Sposób ułożenia felgi na wyważarce musi być w 100% powtarzalny i nie może wpływać na wynik wyważenia!
Jeżeli dostrzegłeś to w twoim warsztacie - zmień warsztat!
Śruby w kole samochodu należy zawsze przykręcać "na krzyż" najpierw lekko, żeby koło dobrze i osiowo się ułożyło, a następnie dokręcić za pomocą klucza dynamometrycznego z właściwym dla danego samochodu momentem. Bardzo często spotykanym błędem jest przykręcanie śrub "po kolei" z wykorzystaniem klucza pneumatycznego, który już pierwszą śrubę przykręca dosyć mocno uniemożliwiając prawidłowe ułożenie się koła i powodując nieosiowość mocowania felgi na piaście co może przełożyć się na powstanie niewyważenia!
Każdy warsztat powinien dokręcać śruby felgi za pomocą klucza dynamometrycznego i z właściwie ustawionym momentem. Niedopuszczalne jest przykręcanie śrub kluczem pneumatycznym z dużą siłą, a następnie sprawdzanie za pomocą klucza dynamometrycznego, który tylko "klika", ponieważ klucz pneumatyczny już dawno dokręcił śruby z momentem większym niż dopuszczalny. To za pomocą klucza dynamometrycznego należy dokręcić śruby aż do momentu charakterystycznego kliknięcia czyli osiągnięcia właściwego momentu.
Zbyt silne dokręcenie śrub może spowodować rozerwanie otworów felgi i tym samym jej zniszczenie!
W przypadku felg aluminiowych po przejechaniu około 200 km należy zawsze sprawdzić dokręcenie śrub kół - warsztat powinien Cię o tym poinformować!
Jeżeli stwierdziłeś te nieprawidłowości w Twoim warsztacie - zmień natychmiast warsztat!
Jaruus
