Mandaty – tanie czy drogie?
Wkrótce mandaty w Polsce mają być wyższe, ma to zmusić kierowców do przestrzegania przepisów. Czy rzeczywiście płacimy niewielkie kary?
Jedno jest pewne, w najbliższym czasie kwoty mandatów w Polsce wzrosną.
Mandat zależny od pensji
Jeszcze w tym miesiącu do Sejmu ma trafić projektu zmian w prawie, który zakłada podniesienie mandatów za prędkość o około połowę. Dodatkowo ich wysokość ma zależeć od średniej płacy krajowej. Kiedy ta będzie rosła, automatycznie będą drożeć mandaty drogowe. Docelowo podwyżka ma objąć cały "taryfikator". Takich zmian chce rząd i policja, co oznacza, że kary dla kierowców na pewno zdrożeją i to jeszcze w tym roku.
Zdaniem mundurowych nie tylko nieuchronność kary, ale także jej wysokość ma odstraszać kierowców od ryzykownych zachowań na drodze.
Policja powołuje się na przykład Estonii, Litwy, Słowacji, Słowenii czy Węgier, gdzie po zaostrzeniu kar dla kierowców, liczba wypadków spadła o ponad 30 proc. Dla przykładu, na Słowacji w 2008 r. na drogach zginęły 606 osoby, po wprowadzeniu ostrzejszych kar, w 2011 r. policja odnotowała spadek o 47 proc. liczby ofiar śmiertelnych.
Tymczasem drogi w Polsce należą do najniebezpieczniejszych w Europie i mamy jedne z najtańszych mandatów (maksymalna kara za jedno wykroczenie to 500 zł).
"Ich wysokość została ustalona w 1995 r., kiedy średnia płaca krajowa wynosiła 702 zł, natomiast średnia płaca w 2013 r. była około pięciokrotnie wyższa. Mandaty są nieadekwatne do dzisiejszych realiów" - mówi insp. Mariusz Sokołowski, z Komendy Głównej Policji.
Liczą się też zarobki
Rzeczywiście, patrząc tylko na wysokość mandatów, można powiedzieć, że w Polsce grzywny dla kierowców nie wydają się zbyt drogie. Nie należy jednak zapominać, że w większości państw w Europie zarobki są znacznie wyższe. Z tego powodu "Motor" sprawdził, jak kształtuje się wysokość mandatów za popularne wykroczenia w stosunków do średniej pensji netto (zarobek na rękę), czyli ile można zapłacić mandatów za miesięczną wypłatę.
W Polsce nie ma znaczenia, na jakiej drodze przekroczyliśmy prędkość. Wkrótce jednak wysokość mandatu ma zależeć od miejsca popełnienia wykroczenia. Tymczasem już teraz najwyższe kary grożą za zbyt szybką jazdę w obszarze zabudowanym, a najniższe na drogach szybkiego ruchu.
W naszym kraju za przekroczenie prędkości o ponad 51 km/h grozi maksymalny mandat. Za zbyt szybką jazdę można zostać ukaranym w Polsce kwotą od 400 do 500 zł. W niektórych krajach Unii kierowca przyłapany na takim przewinieniu może stracić prawo jazdy nawet na rok.
Nieprawidłowe wyprzedzanie jest przyczyną wielu wypadków. W Szwajcarii specjalny fotoradar fotografuje kierowców, którzy nieprawidłowo wyprzedzają, np. na zakazie lub najeżdżając na linię ciągłą. W przyszłości takie rozwiązanie ma zostać wprowadzone w innych krajach Europy.
Przejazd na czerwonym świetle to częsty grzech kierowców. W Polsce, wzorem innych krajów, pojawią się fotoradary rejestrujące przejazd na "czerwonym". Obecnie takie urządzenia działają na kilkudziesięciu skrzyżowaniach w całej Polsce. Ma to poprawić bezpieczeństwo pieszych oraz innych kierowców.
Niemal w całej Europie obowiązuje zakaz rozmowy przez telefon bez zestawu głośnomówiącego. Co ciekawe, w Szwecji, gdzie szczególnie zwraca się uwagę na bezpieczeństwo na drodze, nie ma zakazu rozmowy przez komórkę trzymaną przez kierowcę w ręce. Tymczasem w Polsce grozi za to dość spory mandat.
Zasady parkowania w poszczególnych krajach różnią się, tak jak wysokość mandatów. W Wielkiej Brytanii podwójna żółta linia zabrania parkowania. Pojedyncza żółta linia zabrania parkowania w określonym czasie. Natomiast czerwona linia zabrania zatrzymywania się oraz parkowania kiedykolwiek.
Tekst: Sebastian Sulowski, zdjęcie: Shutterstock
Źródło: wysokość mandatów według OAMTC. W zestawieniu brano pod uwagę minimalne kwoty mandatów, w przeliczeniu na złotówki.
