Stare prawa jazdy do wymiany. Chodzi o 43 miliony dokumentów

W Niemczech rozpoczęła się bezprecedensowa operacja wymiany praw jazdy, która obejmie około 15 milionów papierowych dokumentów wydanych do końca 1998 roku oraz 28 milionów praw jazdy w formie karty plastikowej, wydanych między styczniem 1999 a styczniem 2013 roku. Cała akcja musi zostać zakończona do 19 stycznia 2033 roku.

To największe tego typu przedsięwzięcie w historii niemieckiej motoryzacji, które ma na celu dostosowanie wszystkich dokumentów do aktualnych standardów Unii Europejskiej. Podobny cel wyznaczono także w przypadku Polski, UE chce bowiem, by ułatwić przepływ informacji między krajami choćby w kwestii zakazów prowadzenia. Krokiem do tego jest ujednolicenie dokumentów prawa jazdy w całej UE.

Wymiana dokumentów wynika z dyrektywy unijnej (2006/126/WE), której celem jest wprowadzenie jednolitych, trudnych do podrobienia praw jazdy we wszystkich krajach członkowskich. Dodatkowo, wszystkie dokumenty zostaną zarejestrowane w centralnej bazie danych, co ma zapobiec potencjalnym nadużyciom.

Chodzi również o to, by kierowcy nie czuli się bezkarnie mając zasądzone zakazy prowadzenia w jednym kraju, a bez przeszkód podróżując po innym. Zamysł jest taki, że zakaz prowadzenia otrzymany w jednym państwie, będzie obowiązywał we wszystkich innych krajach UE.

Niemieckie władze wprowadziły szczegółowy harmonogram wymiany, aby uniknąć przeciążenia urzędów. Obecnie trwa wymiana dokumentów dla osób urodzonych w 1971 roku i później - mają oni czas do 19 stycznia 2025 roku na wymianę papierowych praw jazdy. Wcześniejsze terminy dotyczyły roczników 1953-1958 (do lipca 2022), 1959-1964 (do stycznia 2023) oraz 1965-1970 (do stycznia 2024). Osoby urodzone przed 1953 rokiem mają czas na wymianę do 19 stycznia 2033 roku, niezależnie od typu posiadanego dokumentu.

Proces wymiany w Niemczech jest stosunkowo prosty - nie wymaga dodatkowych badań ani egzaminów. Wystarczy złożyć wniosek w urzędzie komunikacji, przedstawiając dowód osobisty lub paszport, aktualne zdjęcie biometryczne oraz dotychczasowe prawo jazdy. Koszt wymiany to około 25 euro plus koszt zdjęcia. Nowy dokument będzie ważny przez 15 lat, przy czym ograniczenie czasowe dotyczy tylko dokumentu, a nie uprawnień do kierowania pojazdami.

Ważną zmianą jest również wprowadzenie nowego wzoru dokumentu w formie karty plastikowej, który zawiera dodatkowe zabezpieczenia. Karta wyposażona jest w mikroprocesor zawierający dane kierowcy oraz specjalne hologramy utrudniające fałszowanie. Dodatkowo, nowe prawa jazdy wyposażono w elementy widoczne w świetle UV oraz mikrodruki.

Zgodnie z nowymi przepisami, wszystkie prawa jazdy - nawet te bezterminowe wydane przed 19 stycznia 2013 roku - będą wymagały wymiany do końca 2033 roku, a dokładny harmonogram wymiany zostanie określony przez ministra transportu we współpracy z ministrem ds. informatyzacji. Dokumenty wydane po 19 stycznia 2013 roku mają już 15-letni okres ważności (lub 5 lat dla kategorii zawodowych), przy czym pierwsze wymiany tych dokumentów będą konieczne w styczniu 2028 roku.

Wymiana prawa jazdy kosztuje 10 zł (lub 300 zł z badaniami lekarskimi) i można jej dokonać w urzędzie miasta na prawach powiatu, starostwie powiatowym lub przez platformę ePUAP, składając wniosek wraz z aktualnym zdjęciem, dowodem osobistym i dotychczasowym prawem jazdy. Czas oczekiwania na nowy dokument wynosi standardowo do 9 dni roboczych i tylko w wyjątkowych sytuacjach może być dłuższy.

Oczywiście sama wymiana dokumentu prawa jazdy, które zostało wydane terminowo (standard to 15 lat) nie wiąże się zwykle z koniecznością ponownego podejścia do egzaminów.