Dlaczego nie powinno się trzymać ręki na dźwigni zmiany biegów?

Wydawać by się mogło, że tak z pozoru niewinny zwyczaj jak opieranie ręki o dźwignię zmiany biegów (dotyczy to skrzyń mechanicznych) nie ma żadnego wpływu na działanie samochodu - ot, zwyczaj podyktowany wygodą, zwłaszcza w przypadku aut, w których kierowca nie ma do dyspozycji podłokietnika. Tymczasem okazuje się, że takie naciskanie na drążek może spowodować niemałe problemy.

Istnieje wiele powodów, dla których warto wyeliminować nawyk trzymania ręki na dźwigni zmiany biegów. Po pierwsze, nacisk na dźwignię, nawet niewielki, może prowadzić do przyspieszonego zużycia skrzyni biegów, bowiem wybierak nie jest przystosowany do ciągłego nacisku na niego. Stałe obciążenie mechanizmów, takich jak widełki, synchronizatory czy łożyska, powoduje ich stopniowe zużywanie się, co w efekcie może wpłynąć na pogorszenie jakości pracy skrzyni (na przykład zacznie "haczyć", biegi będą wchodzić z wyraźnym oporem), a w najgorszym przypadku doprowadzić do awarii całej skrzyni.

Kolejnym zagrożeniem jest możliwość uszkodzenia wybieraka zmiany biegów. W przypadku dźwigni umieszczonych pod kątem, trzymanie na nich ręki może wywierać stały nacisk, co prowadzi do poluzowania mocowań lub nawet deformacji wybieraka. 

Nawyk ten wpływa również na bezpieczeństwo jazdy. W końcu kierowca powinien zawsze trzymać obie ręce na kierownicy, aby w razie nagłej sytuacji móc odpowiednio zareagować. Szybki manewr jedną ręką w celu uniknięcia wypadku może okazać się nieskuteczny. Poza kwestią mechaniki i bezpieczeństwa jest jeszcze sprawa estetyki. Nawet lekkie opieranie ręki na dźwigni może przyspieszać zużycie gałki zmiany biegów. Materiał, z którego wykonano dźwignię szybciej się zetrze i będzie wymagał wymiany.

Innym, dość powszechnym zwyczajem kierowców jest trzymanie wciśniętego sprzęgła na postoju lub opieranie o niego nogi. To także powoduje szybsze zużywanie się tego elementu, a naprawa sprzęgła rzadko kiedy kosztuje mniej niż 1000 zł. Z kolei są sytuacje, kiedy naciśnięcie sprzęgła jest konieczne - należy to robić zawsze przy uruchamianiu silnika, dzięki czemu zmniejszamy obciążenia w układzie napędowym.

Podstawowa zasada to ta, która mówi, że poszczególne przełożenia (przód/tył) należy wybierać dopiero po całkowitym zatrzymaniu pojazdu. Podczas parkowania warto zawsze korzystać z hamulca postojowego. Zostawianie auta wyłącznie na pozycji P w skrzyni biegów powoduje, że cały ciężar pojazdu opiera się na mechanizmie blokującym, co z czasem może prowadzić do uszkodzenia kół zębatych. Natomiast przełożenie N (neutralne) nie powinno być używane podczas jazdy, na przykład w korku czy przy powolnym toczeniu się, ponieważ w tej pozycji skrzynia biegów nie jest właściwie smarowana, co może wpłynąć na jej działanie.