Czy większe znaczy lepsze?
Wymiana kół na większe poprawia wygląd samochodu, ale też skutkuje pewnymi problemami. O czym warto wiedzieć, zanim zmieni się koła na większe?
Mało który zabieg tak bardzo poprawia wygląd samochodu, jak wymiana felg stalowych na aluminiowe. Jeżeli przy tej okazji zdecydujemy się na zwiększenie rozmiaru felg i zastosowanie opon niskoprofilowych, to efekt wizualny zwykle okazuje się doskonały. Jednak wielu kierowców wierzy, że taka zmiana na większe koła przyniesie także poprawę własności jezdnych samochodu. I tu można się zawieść, bowiem ani felgi aluminiowe nie muszą się okazać lepsze od stalowych, ani znacząco większy rozmiar opon wcale nie musi zapewniać wyższego bezpieczeństwa.
Mniejsza masa?
Oczywistą zaletą felg wykonanych ze stopów lekkich wydaje się niższa masa w porównaniu z felgami stalowymi. Jednak nasze pomiary wykazują, że nie musi wcale tak być. Wprawdzie stop aluminium stosowany do wytwarzania felg jest niemal trzy razy lżejszy od stali, ale kiepska wytrzymałość stopu lekkiego musi być zrekompensowana znacznie większą grubością ścianek odlewu. Wyraźnie lżejsze (i zarazem mocniejsze od stalowych) są stosowane w wyczynie i bardzo drogich modelach felgi kute. Te jednak kosztują zwykle grubo ponad 1000 zł za sztukę.
Niskoprofilowe opony
Zastosowanie felg o większej średnicy i jednocześnie opon o niższym profilu pozwala poprawić wygląd auta przy zachowaniu niezmienionej, wymaganej średnicy tocznej kół. Jednak pojawia się pytanie: czy samochód będzie się dzięki temu lepiej prowadził? Odpowiedź wcale nie musi być twierdząca.
Porównaliśmy na torze testowym parametry tego samego egzemplarza samochodu na trzech kompletach kół o różnych rozmiarach. Testy wykazały, że producent dobiera oryginalny rozmiar opon nieprzypadkowo. O ile zastosowanie szerszych kół o niskim profilu może poprawiać przyczepność na suchej nawierzchni, o tyle już na mokrej drodze tak nie będzie. W głębszych kałużach szerokie opony będą wcześniej traciły kontakt z nawierzchnią, gdyż muszą odprowadzić spod siebie więcej wody. Wypadkowy poziom bezpieczeństwa na większych oponach więc raczej nie wzrośnie.
Gorszy komfort
Za tłumienie wstrząsów przez koło odpowiada bok opony. Im jest on niższy i sztywniejszy, tym więcej uderzeń przenosi się do auta. Wyraźnie odczuwalny jest spadek tłumienia przy obniżaniu profilu opony poniżej 50. Przykładowo w popularnym VW Golfie zmianie opon z 195/65 R15 na 205/55 R16 towarzyszy pewien niewielki spadek komfortu, ale już po przejściu na 225/45 R17 zaczyna być czuć każdą nierówność na drodze.
Osobnym problemem jest podatność na uszkodzenia. Opony o wysokim profilu są w stanie zamortyzować nawet silne uderzenia (np. przy wpadnięciu koła w dziurę). Mając opony o profilu 50 lub mniejszym trzeba bardzo uważać chociażby przy podjeżdżaniu pod krawężniki, aby nie tylko nie uszkodzić felgi, ale też nie spowodować uszkodzenia boku opony.
Większe koszty
Zamiana felg stalowych na aluminiowe generuje dodatkowe koszty, które jednak są akceptowalne, o ile nie celujemy w felgi z górnej półki. Przykładowo w rozmiarze 15 cali cztery felgi stalowe kosztują ok. 500 zł, a aluminiowe - 950 zł. W rozmiarze 16 cali będzie to odpowiednio 600 oraz 1150 zł, a w rozmiarze 17 cali - 720 oraz 1250 zł. Jednak przejście na większe felgi to również większe wydatki na opony.
Przy zmianie rozmiaru felg warto zachować umiar: jeden cal, nie więcej. W końcu oryginalny rozmiar dla danego samochodu nie został określony przypadkowo.
1. Hamowanie na suchym
Sprawne hamowanie na suchym może uratować życie. To na suchej nawierzchni zdarza się najwięcej poważnych wypadków.
2. Hamowanie na mokrym
Na mokrej nawierzchni opony mają duże pole do popisu. Dlatego sprawdziliśmy jak koła o różnych rozmiarach wpływają na sprawność hamowania.
3. Aquaplaning
Poślizg wodny to niebezpieczne zjawisko, zależne od prędkości jazdy i rodzaju opon. Tu duża szerokość bieżnika nie musi być sprzymierzeńcem.
4. Podatność na uszkodzenia
Ta kwestia ma wymiar ściśle finansowy. Uszkodzenie opony, a czasami nawet felgi spory wydatek i ogromny problem, szczególnie w trasie.
5. Komfort jazdy
Bezpośrednie porównanie pozwala dostrzec jak ogromny wpływ na komfort mają opony w różnych rozmiarach. To jakby jechać innym autem.
6. Wrażliwość na koleiny
W polskich warunkach to ważny parametr. Koleiny potrafią poważnie utrudnić manewry, szczególnie jeżeli opony są sztywne.
Koszty zakupu określono, wybierając opony Continental oraz najtańsze dostępne felgi aluminiowe w rozmiarze do samochodu Volkswagen. Koszty przekładki kół to cena jednorazowej sezonowej wymiany opon na felgach (np. zimowych na letnie) w mieście średniej wielkości.
Aby zapewnić feldze aluminiowej odpowiednią wytrzymałość nadaje się jej znacznie znacznie masywniejszą konstrukcję niż to ma miejsce w feldze stalowej. To powoduje, że masa typowej felgi ze stopów lekkich wcale nie musi być niższa od masy felgi stalowej.
Dowodem na to, że felgi aluminiowe nie dają żadnej wyraźnej przewagi nad stalowymi jest to, że większość testów opon wykonuje się właśnie na felgach stalowych. Dokładne pomiary nie wykazały tu żadnej przewagi alufelg nad stalówkami.
Zastosowanie opon o większej średnicy i niższym profilu zdecydowanie poprawia wygląd samochodu i skuteczność hamowania na suchej nawierzchni. Jeżeli jednak zwiększy się średnicę felg o więcej niż 1 cal, to można się spodziewać pogorszonych własności na mokrej nawierzchni, wyraźnie gorszego komfortu jazdy i wyższego ryzyka uszkodzenia kół na nierównościach. Jeżeli dodać do tego znacznie wyższe koszty, to widać, że poza lepszym wyglądem zasadniczych korzyści z takiej zmiany nie ma zbyt wiele.
Tekst: Marcin Klonowski; zdjęcia: Paweł Tyszko, archiwum
