Co ile trzeba wymieniać olej silnikowy?

Olej silnikowy spełnia bardzo ważne zadanie - zapewnia właściwe smarowanie w jednostce napędowej, w której wiele elementów pracuje z dużą prędkością, pod ogromnym obciążeniem. Silnik bez oleju zakończyłby swój żywot już po kilku minutach od uruchomienia. Dlatego tak ważny jest jego odpowiedni poziom oraz jakość. Warto pamiętać, że oprcz podstawowej funkcji (smarowania), olej spełnia rolę chłodzącą i oczyszczającą, a także antykorozyjną.

Żeby olej silnikowy mógł spełniać swoje podstawowe zadanie, musi być regularnie wymieniany. Zwykle częstotliwość wymiany ustala producent samochodów. Jednak można założyć, że dla współczesnych samochodów granicznym przebiegiem dla wymiany jest 30 tys. km.

W przypadku starszych samochodów (sprzed dekady lub dwóch) powinno się skracać maksymalny okres do 15-20 tys. km, a w autach pochodzących z lat 90. ubiegłego wieku trzeba założyć wymianę oleju co 10 tys. km.

Coraz dłuższe okresy pomiędzy wymianą oleju są coraz częściej narzucane przez producentów. Z jednej strony to efekt oczekiwań klientów, a z drugiej konkurencja na rynku. Właściciele samochodów chcą jak najrzadziej odwiedzać serwis. Szczególnie, gdy wykorzystują samochód jako narzędzie pracy i pokonując nawet 100 tys. km rocznie. Przy założeniu, że wymiana oleju odbywa się co 10 tys. km, musieliby odwiedzać serwis co miesiąc.

Trzeba mieć świadomość, że coraz większe interwały pomiędzy wymianą oleju mogą się przekładać na coraz szybsze zużycie elementów w jednostce napędowej. To z kolei wpływa na jej żywotność.

Termin wymiany oleju jest zwykle ustalany przez producenta pod kątem sprawnych i optymalnie eksploatowanych silników. Jednak tempo zużycia oleju zależy w dużej mierze od stylu jazdy i warunków eksploatowania pojazdu. Jeśli auto jest wykorzystywane do celów zarobkowych i pokonuje duże przebiegi - jego silnik ma zdecydowanie gorsze warunki pracy i potrzebuje dobrego smarowania.

Ważna jest również kwestia, gdzie jest eksploatowany samochód. Jeśli auto jest używane na regularnych, długich trasach w warunkach pozamiejskich to żywotność oleju będzie dłuższa.  Najmniej korzystnymi warunkami z punktu widzenia żywotności oleju są krótkie odcinki w warunkach miejskich, gdzie często silnik jest włączany i wyłączany. 

Pracujący w takich warunkach olej nie zdąży osiągnąć swojej temperatury roboczej, przez co zbierająca się woda nie zdąży z niego odparować. To powoduje degradację właściwości smarnych oleju. Przy takiej eksploatacji samochodu warto rozważyć częstszą wymianę oleju niż przewiduje producent. Eksperci zalecają skrócenie przebiegów nawet do 10 tys. km.

Warto mieć na uwadze, że nowoczesne rozwiązania zmniejszające emisję spalin mogą znacząco skracać żywotność oleju. Jednym z takich przykładów są filtry cząstek stałych (DPF) stosowane w samochodach z silnikami Diesla.

Sadza ze spalin, gromadząca się w filtrze DPF musi zostać wypalona w czasie jazdy w trasie. Jednak w przypadku aut eksploatowanych w mieście pojawia się z tym problem. Gdy komputer wykryje, że filtr DPF powinien zostać oczyszczony, do komory spalania są podawane dodatkowe dawki paliwa, żeby podnieść temperaturę spalin.

Część paliwa może wtedy spływać po ściankach cylindrów i dostawać się do oleju i tym samym rozcieńczać go. Eksperci zalecają, żeby w takich samochodach korzystać z olejów niskopopiołowych.

Silniki w samochodach z instalacją LPG są poddawane wysokim obciążeniom - temperatura w komorach spalania jest znacznie wyższa niż w przypadku zasilania tradycyjnym paliwem. Niekorzystne warunki pracy wpływają na stan techniczny silnika, a tym samym wymagają częstszej wymiany oleju. W przypadku aut zasilanych LPG olej powinien być wymieniany co 10 tys. km.

Podczas wymiany oleju obligatoryjną czynnością powinna być zawsze wymiana filtra oleju. Jego zadaniem jest zbieranie nieczystości takich jak drobinki metali, pozostałości po niespalonym paliwie lub produkty powstające w wyniku utleniania.

Niedrożny filtr oleju może utrudnić oczyszczanie oleju i powodować wtłaczanie płynu pod dużym ciśnieniem do silnika, co w efekcie może prowadzić do poważnego uszkodzenia silnika.