Terminy wymiany bezterminowych praw jazdy. Zasada 20 lat
W 2013 roku wprowadzono dyrektywę unijną 2013/29/UE, która ujednoliciła format prawa jazdy w całej Unii Europejskiej. Nowe przepisy wprowadziły m.in. 15-letni okres ważności dla wszystkich praw jazdy, w tym tych wydanych wcześniej bezterminowo. Obecnie obowiązuje też zasada 20 lat dla pewnej grupy posiadaczy tego dokumentu.
W Polsce zmiany te zostały wprowadzone do ustawy o kierujących pojazdami w styczniu 2013 roku. Określono wtedy, że:
- Prawa jazdy wydane po 19 stycznia 2013 roku będą ważne przez 15 lat od daty ich wydania.
- Prawa jazdy wydane przed 19 stycznia 2013 roku (bezterminowe) pozostaną ważne do 2033 roku.
Oznacza to, że nawet posiadacze bezterminowych praw jazdy będą musieli je wymienić, mimo braku określonej daty wymiany w ich dokumentach.
Wymiana bezterminowych praw jazdy będzie odbywać się stopniowo, zależnie od daty urodzenia kierowcy:
- 2028 rok: osoby urodzone w roku 1962 i wcześniej
- 2029 rok: osoby urodzone w latach 1963-1972
- 2030 rok: osoby urodzone w latach 1973-1982
- 2031 rok: osoby urodzone w latach 1983-1992
- 2032 rok: osoby urodzone w latach 1993-2002
- 2033 rok: osoby urodzone po 2002 roku
Te terminy są rozłożone w czasie, aby uniknąć przeciążenia urzędów i zapewnić sprawną wymianę dokumentów.
Nowe przepisy wprowadziły też zasadę 20 lat. Oznacza to, że posiadacze praw jazdy wydanych na przykład w styczniu 2009 roku muszą je wymienić najpóźniej w styczniu 2029 roku. Prawa jazdy wydane do dnia 18 stycznia 2013 r. podlegają wymianie w okresie od dnia 19 stycznia 2028 r. do dnia 18 stycznia 2033 r. w terminach określonych przez ministra właściwego do spraw transportu lub wcześniej, jeśli posiadacz prawa jazdy złoży odpowiednik wniosek - z wymianą nie trzeba więc czekać do daty "granicznej".
Aby wymienić prawo jazdy, należy:
- Udać się do dowolnego urzędu miasta lub gminy.
- Wypełnić wniosek o wydanie prawa jazdy.
- Złożyć wymagane dokumenty (dowód osobisty lub paszport, aktualne zdjęcie, prawo jazdy do wymiany oraz orzeczenie lekarskie, jeśli jest ono wymagane)
- Opłacić wydanie nowego prawa jazdy
W większości przypadków za wymianę prawa jazdy zapłacić trzeba 100,50 zł, z czego końcówka kwoty to tak zwana opłata ewidencyjna. Za dodatkowe badania lekarskie trzeba zapłacić 200 zł (w przypadku kierowców, którym przed 18 stycznia 2013 r. wydano prawo jazdy z określonym terminem ważności) więc łączny koszt wyniesie 300,50 zł. Opłatę za prawo jazdy można wnieść w kasie urzędu lub przelewem. Należy zachować potwierdzenie wpłaty, które dołącza się do wniosku. Czas oczekiwania na nowy dokument to do 9 dni roboczych, w wyjątkowych sytuacjach okres ten może się wydłużyć do 2 miesięcy.
Nowe prawo jazdy będzie ważne przez 15 lat od daty wydania. Należy zaznaczyć, że chodzi tu o sam dokument, a nie o uprawnienia, które w przypadku kierowców posiadających bezterminowe prawa jazdy pozostaną niezmienione. Nowe prawo jazdy będzie posiadało liczne zabezpieczenia utrudniające jego fałszowanie i będzie kompatybilne z systemami informatycznymi w innych krajach Unii Europejskiej.