Mandat za brak pasów. Płaci go kierowca czy pasażer?
Jazda w pasach jest w Polsce obowiązkowa, niezależnie od tego, czy mówimy o kierowcy czy pasażerach siedzących z przodu lub z tyłu – poza kilkunastoma wyjątkami. Czy jeśli policjant zatrzyma samochód, w którym jeden z pasażerów jest bez pasów, mandat dostanie kierowca czy winny wykroczenia?
Pasy bezpieczeństwa to najskuteczniejszy sposób ochrony pasażerów, w dodatku jedyny, który zapewni, że wszystkie inne systemy i elementy mające minimalizować skutki wypadku (choćby poduszki powietrzne) spełnią swoją rolę. Jeśli dojdzie do wypadku, podczas którego uruchomią się airbagi, osobę niezapiętą w pasy poduszki raczej zranią niż ochronią. Dlatego tak ważne jest, aby każdy podróżujący autem pasażer oraz kierowca zawsze zapinali pasy bezpieczeństwa, nawet na krótkich dystansach i przy niewielkiej prędkości. Zdarza się bowiem, że do problemów może dojść nawet w trakcie gwałtownego hamowania. W takiej sytuacji na człowieka działają ogromne przeciążenia.
Kto może jechać bez pasów?
W ustawie Prawo o ruchu drogowym znajdziemy całkiem pokaźną listę wyjątków. Czytamy w niej, że: "obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa nie dotyczy:
- osoby mającej zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do używania pasów bezpieczeństwa;
- kobiety o widocznej ciąży;
- kierującego taksówką podczas przewożenia pasażera;
- instruktora lub egzaminatora podczas szkolenia lub egzaminowania;
- policjanta, funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej, żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej - podczas przewożenia osoby (osób) zatrzymanej;
- funkcjonariusza Służby Ochrony Państwa podczas wykonywania czynności służbowych; 6a. żołnierza Żandarmerii Wojskowej podczas wykonywania czynności ochronnych;
- zespołu medycznego w czasie udzielania pomocy medycznej;
- konwojenta podczas przewożenia wartości pieniężnych;
- osoby chorej lub niepełnosprawnej przewożonej na noszach lub w wózku inwalidzkim;
- dziecka w wieku poniżej 3 lat przewożonego pojazdem kategorii M2 i M3;
- dziecka przewożonego na zasadach przewidzianych w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2018 r. poz. 295)
Natomiast jeśli pojazd jest wyposażony w pasy bezpieczeństwa, to wszyscy, którzy nie są wymienieni powyżej mają obowiązek ich zapinania. Dotyczy to zarówno kierowcy, jak i pasażerów. W przypadku dzieci do 12 roku życia lub o wzroście poniżej 150 cm, obowiązek zapinania pasów spoczywa na osobie dorosłej, która z nimi podróżuje. Jeśli pojazd nie został wyposażony w pasy, to trzeba pamiętać, że w tym wypadku przewożenie dzieci w fotelikach jest niedozwolone.
Kto odpowiada za niezapiętych pasażerów?
Zasadniczo kierowca przed rozpoczęciem jazdy powinien upewnić się, że wszyscy na pokładzie mają zapięte pasy bezpieczeństwa. Jeśli nie dopełni tego obowiązku, naraża się na mandat 100 oraz 5 punktów (gdy liczba pasażerów bez pasów jest większa niż jeden punktów będzie osiem) Jeśli sam nie jedzie w pasach, także dostanie 100 zł mandatu i pięć punktów. Każdy niezapięty pasażer również otrzyma 100-złotowy mandat, ale w tym wypadku nie dostanie punktów, nawet jeśli ma prawo jazdy.