Mandat za brak pasów. Płaci go kierowca czy pasażer?
Jazda w pasach jest w Polsce obowiązkowa, niezależnie od tego, czy mówimy o kierowcy czy pasażerach siedzących z przodu lub z tyłu – poza kilkunastoma wyjątkami. Czy jeśli policjant zatrzyma samochód, w którym jeden z pasażerów jest bez pasów, mandat dostanie kierowca czy winny wykroczenia?
Pasy bezpieczeństwa to najskuteczniejszy sposób ochrony pasażerów, w dodatku jedyny, który zapewni, że wszystkie inne systemy i elementy mające minimalizować skutki wypadku (choćby poduszki powietrzne) spełnią swoją rolę. Jeśli dojdzie do wypadku, podczas którego uruchomią się airbagi, osobę niezapiętą w pasy poduszki raczej zranią niż ochronią. Dlatego tak ważne jest, aby każdy podróżujący autem pasażer oraz kierowca zawsze zapinali pasy bezpieczeństwa, nawet na krótkich dystansach i przy niewielkiej prędkości. Zdarza się bowiem, że do problemów może dojść nawet w trakcie gwałtownego hamowania. W takiej sytuacji na człowieka działają ogromne przeciążenia.
W ustawie Prawo o ruchu drogowym znajdziemy całkiem pokaźną listę wyjątków. Czytamy w niej, że: "obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa nie dotyczy:
- osoby mającej zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do używania pasów bezpieczeństwa;
- kobiety o widocznej ciąży;
- kierującego taksówką podczas przewożenia pasażera;
- instruktora lub egzaminatora podczas szkolenia lub egzaminowania;
- policjanta, funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej, żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej - podczas przewożenia osoby (osób) zatrzymanej;
- funkcjonariusza Służby Ochrony Państwa podczas wykonywania czynności służbowych; 6a. żołnierza Żandarmerii Wojskowej podczas wykonywania czynności ochronnych;
- zespołu medycznego w czasie udzielania pomocy medycznej;
- konwojenta podczas przewożenia wartości pieniężnych;
- osoby chorej lub niepełnosprawnej przewożonej na noszach lub w wózku inwalidzkim;
- dziecka w wieku poniżej 3 lat przewożonego pojazdem kategorii M2 i M3;
- dziecka przewożonego na zasadach przewidzianych w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2018 r. poz. 295)
Natomiast jeśli pojazd jest wyposażony w pasy bezpieczeństwa, to wszyscy, którzy nie są wymienieni powyżej mają obowiązek ich zapinania. Dotyczy to zarówno kierowcy, jak i pasażerów. W przypadku dzieci do 12 roku życia lub o wzroście poniżej 150 cm, obowiązek zapinania pasów spoczywa na osobie dorosłej, która z nimi podróżuje. Jeśli pojazd nie został wyposażony w pasy, to trzeba pamiętać, że w tym wypadku przewożenie dzieci w fotelikach jest niedozwolone.
Zasadniczo kierowca przed rozpoczęciem jazdy powinien upewnić się, że wszyscy na pokładzie mają zapięte pasy bezpieczeństwa. Jeśli nie dopełni tego obowiązku, naraża się na mandat 100 oraz 5 punktów (gdy liczba pasażerów bez pasów jest większa niż jeden punktów będzie osiem) Jeśli sam nie jedzie w pasach, także dostanie 100 zł mandatu i pięć punktów. Każdy niezapięty pasażer również otrzyma 100-złotowy mandat, ale w tym wypadku nie dostanie punktów, nawet jeśli ma prawo jazdy.