Za jazdę bez okularów mandat 1500 zł i zakaz prowadzenia pojazdów
Kierowcy wciąż odkrywają zawiłości nowego taryfikatora mandatów. Gigantyczne podwyżki nie ograniczają się wyłącznie do przekraczania prędkości. Trzykrotnie wzrosła np. wysokość mandatu za jazdę bez uprawnień. Poważne problemy z tego powodu mogą mieć wkrótce chociażby okularnicy. Część z nich, zupełnie nieświadomie, może stracić uprawniania do prowadzenia!
Większość kierowców przestaje na bieżąco śledzić zmiany w kodeksie drogowym, gdy wreszcie uda im się zdobyć uprawnione prawo jazdy. Mało kto zaprząta sobie głowę samym dokumentem i ważną, zwłaszcza z punktu widzenia policjanta ruchu drogowego, rubryką 12.
Kody w prawach jazdy. Co oznaczają?
Załącznik nr 1 do rozporządzenia w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami stwierdza, że:
"w polach kolumny oznaczonej liczbą 12 umieszcza się liczbowe oznaczenia kodów i subkodów, które określają następujące ograniczenia w korzystaniu z uprawnień lub informacje dodatkowe".
Wspomniany załącznik liczy ponad trzydzieści pozycji, ale sam punkt 1 - mówiący o kodzie 01 - "wymagana korekta lub ochrona wzroku" wyróżnia aż pięć konkretnych przypadków. Są to:
- 01.01 - okulary,
- 01.02 - soczewka(i) kontaktowa(e),
- 01.05 - przepaska na oko,
- 01.06 - okulary lub soczewki kontaktowe,
- 01.07 - indywidualna korekta lub ochrona wzroku.
U niektórych osób spotkać można również - stosowane wcześniej - kody: 01.03 - okulary ochronne i 01.04 - szkła przyciemnione, które zniknęły z załącznika przy okazji jego nowelizacji.
Ograniczeń jest oczywiście zdecydowanie więcej. Kod 02 mówi np. o wymaganej korekcie słuchu lub "wspomaganiu komunikacji", 03 o protezach lub szynach ortopedycznych a kilkadziesiąt (!) kolejnych szczegółowo opisuje niezbędne przeróbki w pojeździe uprawnionego do kierowania.
Konsekwencje jazdy bez okularów. Mandat 1500 zł i utrata uprawnień?
O ile osoby niepełnosprawne ruchowo doskonale zdają sobie sprawę z własnych ograniczeń, o tyle kierowcy, którzy - zgodnie z kodem w rubryce 12. prawa jazdy powinni obligatoryjnie jeździć w okularach - często o nich zapominają. Przykładem mogą być chociażby krótkowidze, których wzrok z wiekiem - w wyniku naturalnego procesu starzenia - może znacząco się poprawić.
Niestety - jeśli w czasie policyjnej kontroli funkcjonariusz zauważy, że - mimo kodu obligującego nas do jazdy w okularach - prowadzimy bez nich - bez wahania sięgnie po bloczek mandatowy. Kara wyniesie aż 1500 zł ale - jeśli dobrze wczytać się w brzmienie nowych przepisów - na tym nasze problemy wcale się nie skończą!
Od wielu lat kierowanie pojazdem bez okularów lub soczewek kontaktowych traktowane mogło być przez policjantów ruchu drogowego jako - uwaga - jazda bez uprawnień (chociaż praktyce dość często przymykali na to oko). Przed pierwszym stycznia 2022 roku groził za to mandat w wysokości 500 złotych. Niestety - od 1 stycznia 2022 roku - grzywna za takie wykroczenie, wynosi już 1500 zł! Podstawą prawną jest tutaj znowelizowany Kodeks wykroczeń. W znowelizowanym przy okazji zmian w Prawie o ruchu drogowym Art. 94. § 1. czytamy że:
"Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych".
Na tym jednak nie koniec. W § 3. Art. 94 Kodeksu wykroczeń czytamy bowiem, że : "W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1, orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów". Czy oznacza to, że za jazdę bez okularów grozi nie tylko 1500 zł, ale też orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych?
Czytając wprost - dokładnie tak! Furtką może być jedynie fakt, że w Polsce nie istnieje sprecyzowane pojęcie braku uprawnień - sąd może więc uznać, że brak okularów - mimo kodu w rubryce 12. prawa jazdy - nie wypełnia jeszcze znamion prowadzenia pojazdu, "nie mając do tego uprawnienia".
Nie ulega jednak wątpliwości, że do tej pory policjanci drogówki byli w tej kwestii zgodni, o czym świadczą doniesienia medialne i - przygotowywane przez samych policjantów - wpisy na stronach internetowych poszczególnych komend.
Jazda bez okularów traktowana była jak jazda bez uprawnień... Jak zmienić kod w prawie jazdy?
Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że kody stosowane w rubryce 12. prawa jazdy rozróżniają przecież okulary (kod 01.01) i soczewki kontaktowe (kod 01.02). Wymiennie stosować je mogą wyłącznie kierowcy z kodem 01.06 definiującym "okulary lub soczewki kontaktowe".
Na ten moment radzimy przyjrzeć się rubryce 12. w posiadanym prawie jazdy i - jeśli znajdziemy w niej stosowne kody - jazdę w okularach lub - w zależności od kodu - soczewkach. Jeśli w naszym przypadku nastąpiła zmiana stanu zdrowia (np. poprawa wzroku) proponujemy jak najszybciej udać się do lekarza uprawnionego do badań kierowców. Za badanie zapłacimy 200 zł. Wymiana dokumentu w wydziale komunikacji to koszty 100 zł i 50 groszy.
Z prośbą o jasną interpretację nowych przepisów pytaniem, czy za jazdę bez okularów od 1 stycznia 2022 roku grozi utrata prawa jazdy - zwróciliśmy się do służb prasowych Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Komendy Głównej Policji. Czekamy na odpowiedzi i obiecujemy wrócić do sprawy, gdy tylko się pojawią.
***
