Ruch drogowy: 12 ważnych wyjątków
W kodeksie ruchu drogowego znajduje się wiele zakazów, które utrudniają życie. Podpowiadamy, w jakich sytuacjach można się do nich bezkarnie nie stosować.
Szczególnie manewr wyprzedzania jest obwarowany wieloma zakazami i nakazami. Z drugiej strony, kodeks przewiduje mnóstwo wyjątków i wyłączeń, które zezwalają na wyprzedzanie pomimo ogólnego zakazu. Efekt? Przepisy dotyczące wyprzedzania są szczególnie zawiłe, np. z jednej strony zabraniają wyprzedzania z prawej strony, z drugiej zaś pozwalają na taki manewr niemal na większości dróg. W rezultacie powstaje coraz większe zamieszanie na drodze, w kodeksie ruchu przybywa artykułów, punktów i podpunktów, w których trudno połapać się zwykłemu kierowcy. Powoduje to, że znajomość przepisów jest na ogół słaba. Tymczasem na zatłoczonych drogach dobra znajomość wyjątków od zakazu wyprzedzania czy parkowania może być szczególnie cenna, ponieważ pomaga w szybkim pokonywaniu drogi czy znalezieniu wolnego miejsca do parkowania.
Oto zestawienie najważniejszych wyjątków związanych z zakazem wyprzedzania, obowiązkiem używania świateł, zasadami parkowania czy nakazem sygnalizowania awarii na drodze.
Sprawdź, czy pamiętasz, w jakich sytuacjach można bez obawy o mandat ignorować wybrane nakazy i zakazy na drodze.
1. Wyprzedzanie pojazdu z włączonym kierunkowskazem
Nie wolno wyprzedzać pojazdu, jeśli ten sygnalizuje: zamiar wyprzedzenia innego samochodu, zmianę zajmowanego pasa ruchu lub wykonuje skręt.
WYJĄTEK: jeżeli pojazd sygnalizuje zamiar skręcenia w lewo - wówczas można ten pojazd wyprzedzać z prawej strony, o ile pozwala na to szerokość jezdni.
2. Wyprzedzanie na wzniesieniu
Nie wolno wyprzedzać przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia. Zakaz ten dotyczy wyprzedzania pojazdów silnikowych jadących po jezdni.
WYJĄTEK: wolno wyprzedzać na wzniesieniu, jeśli jest to jezdnia jednokierunkowa lub jednia dwukierunkowa z wyznaczonymi pasami ruchu, o ile nie jest to zabronione znakami, np. linią ciągłą.
3. Wyprzedzanie na zakręcie
Nie wolno wyprzedzać na zakrętach, przed którymi został ustawiony znak ostrzegawczy, np. "niebezpieczny zakręt" lub "niebezpieczne zakręty".
WYJĄTEK: można wyprzedzać, jeżeli zakręt znajduje się na jezdni jednokierunkowej lub dwukierunkowej z wyznaczonymi pasami ruchu (o ile kierowca nie najeżdża na linię ciągłą).
4. Wyprzedzanie na skrzyżowaniach
Nie wolno wyprzedzać na skrzyżowaniach. Zakaz dotyczy tylko wyprzedzania pojazdów silnikowych jadących po jezdni, a nie np. po poboczu.
WYJĄTEK: wyprzedzanie na skrzyżowaniu jest dozwolone pod warunkiem, że ruch na nim jest kierowany (sygnalizacją świetlną lub przez policjanta) lub jest to skrzyżowanie o ruchu okrężnym (rondo).
5. Parkowanie w pobliżu połączenia dróg
Nie wolno parkować na skrzyżowaniu oraz w odległości mniejszej niż 10 m od skrzyżowania. Zakaz dotyczy całej powierzchni drogi, a więc jezdni, pobocza i chodnika.
WYJĄTEK: jednak nie każde połączenie dróg jest skrzyżowaniem. Na styku drogi publicznej i wewnętrznej można parkować, o ile nie stwarza to zagrożenia i nie utrudnia ruchu.
6. Wyprzedzanie na pasach
Nie wolno wyprzedzać na przejściach dla pieszych i przed nimi. Uwaga! Przejeżdżanie z większą prędkością obok innego auta to także wyprzedzanie.
WYJĄTEK: zakaz wyprzedzania na pasach nie obowiązuje, jeżeli ruch na przejściu dla pieszych jest sterowany przez sygnalizację świetlną lub ruchem kieruje policja .
7. Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego
Nie wolno wyprzedzać pojazdu uprzywilejowanego. Warto przy tym pamiętać, że taki przywilej zyskuje auto, jeśli ma włączone sygnały świetlne i dźwiękowe.
WYJĄTEK: poza obszarem zabudowanym można wyprzedzać każdy pojazd uprzywilejowany, jeśli nie spowoduje to zajechania drogi pojazdowi na sygnale.
8. Wyprzedzanie pojazdu szynowego z lewej strony
Nie wolno wyprzedzać pojazdu szynowego z lewej strony. Inaczej niż w przypadku samochodów, tramwaje mogą być wyprzedzane jedynie z prawej.
WYJĄTEK: na jezdniach jednokierunkowych albo w przypadku, gdy położenie torów uniemożliwia wyprzedzania z prawej strony, można wyprzedzać pojazd szynowy z lewej strony.
9. Wyprzedzanie pojazdów w miejscach objętych zakazem wyprzedzania
Kierowca pojazdu silnikowego (samochód osobowy, ciężarówka lub motocykl) nie może wyprzedzać w miejscu ustawienia znaku "zakaz wyprzedzania".
WYJĄTEK: zakaz dotyczy jedynie wyprzedzania pojazdów silnikowych - wielośladowych. Można więc wyprzedzać rowery, motorowery lub motocykle jednośladowe.
10. Używanie przednich świateł przeciwmgłowych
Przy normalnej przejrzystości powietrza nie można używać przednich świateł przeciwmgłowych. Te mogą być włączone np. podczas mgły lub śnieżycy.
WYJĄTEK: jednak nawet przy dobrej przejrzystości powietrza, na oznaczonej krętej drodze, dozwolone jest w nocy użycie przednich świateł przeciwmgłowych.
11. Wyprzedzanie z prawej strony
Na drodze o kilku pasach ruchu nie wolno wyprzedzać z prawej strony. Według kodeksu ruchu, wyprzedzanie powinno się odbywać tylko z lewej strony.
WYJĄTEK: wyprzedzać z prawej strony można na drogach jednokierunkowych, np. autostradzie, a na drogach dwukierunkowych - jeśli jezdnia ma 2 pasy w obszarze zabudowanym, lub 3 poza nim.
12. Obowiązek ustawienia trójkąta ostrzegawczego
Sygnalizując awarię na drodze trzeba włączyć światła awaryjne oraz korzystać z trójkąta ostrzegawczego. Ten musi być ustawiony z tyłu uszkodzonego pojazdu.
WYJĄTEK: w obszarze zabudowanym nie ma obowiązku ustawiania trójkąta ostrzegawczego, jeśli kierowca włączy światła awaryjne w uszkodzonym pojeździe stojącym na jezdni.
Tekst: Sebastian Sulowski, zdjęcia: Andrzej Bieńkowski
