Abecadło przepisów
Banalnych błędów na drodze można uniknąć, znając definicje związane z przepisami ruchu drogowego. Wyjaśniamy najważniejsze pojęcia.
Parkowanie trwające krócej niż minutę to postój czy zatrzymanie? Czy każde przecięcie dróg jest skrzyżowaniem i odwołuje np. ograniczenia prędkości? Czy wyjeżdżając z drogi o długości 15 m kierowca włącza się do ruchu? To pytania, na które odpowiedź nie jest możliwa bez poznania definicji z kodeksu ruchu. Przygotowaliśmy słownik, który przyda się kierowcy.
AutobusPojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.
Autobus szkolnyAutobus przeznaczony do przewozu dzieci do szkoły; barwy pomarańczowej, oznaczony z przodu i z tyłu prostokątnymi tablicami barwy białej, z napisem barwy czarnej "autobus szkolny".
Ciągnik rolniczyPojazd silnikowy skonstruowany do używania łącznie ze sprzętem do prac rolnych, leśnych lub ogrodniczych; ciągnik taki może być również przystosowany do ciągnięcia przyczep oraz do prac ziemnych.
Dopuszczalna ładownośćNajwiększa masa ładunku i osób, jaką może przewozić pojazd.
DrogaWydzielony pas terenu składający się z jedni, pobocza, chodnika, drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt. Jak widać, droga to definicja dość szeroka.
Droga publicznaDroga zaliczona do jednej z kategorii: droga krajowa, wojewódzka, powiatowa lub gminna.
Droga twardaDroga z jezdnią o nawierzchni bitumicznej, betonowej, kostkowej, klinkierowej lub brukowej oraz płyt betonowych lub kamienno-betonowej, jeśli długość nawierzchni przekracza 20 m; pozostałe drogi są drogami gruntowymi.
JezdniaCzęść drogi przeznaczona do ruchu pojazdów; określenie to nie dotyczy zatok czy placów znajdujących się obok jezdni.
KierowcaOsoba, która ma uprawnienia do kierowania.
KierującyOsoba, która kieruje pojazdem, zespołem pojazdów, a także osoba, która prowadzi kolumnę pieszych, jedzie wierzchem albo pędzi zwierzęta pojedynczo lub w stadzie. Mówiąc w skrócie, kierujący to kierowca, który w danej chwili prowadzi pojazd.
Masa własnaMasa pojazdu z jego normalnym wyposażeniem, paliwem, olejami, smarami i cieczami w ilościach nominalnych, bez kierującego. Masa własna pojazdu to ciężar tylko samochodu bez kierowcy.
MotorowerPojazd jednośladowy lub dwuśladowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h. Potocznie nazywany skuterem.
Niedostateczna widocznośćWidoczność występującą od zmierzchu do świtu, a także w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza od świtu do zmierzchu. Ta definicja jest ważna w przypadku używania świateł do jazdy dziennych lub przeciwmgłowych.
OmijaniePrzejeżdżanie obok nieporuszającego się pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody.
Pas ruchuKażdy z podłużnych pasów jezdni wystarczający do ruchu jednego rzędu pojazdów wielośladowych, oznaczony znakami drogowymi. Jeśli pasysą niewidoczne, zostały starte lub ich nie było, należy je sobie wyobrazić, np. podczas zajmowania miejsca na jezdni przed skrzyżowaniem.
PieszyOsoba znajdująca się poza pojazdem na drodze i niewykonująca na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami; za pieszego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny lub inwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę do 10 lat kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej.
PoboczeCzęść drogi przyległa do jezdni, która może być przeznaczona do ruchu pieszych lub niektórych pojazdów, postoju pojazdów, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt. Poboczem nie jest pas zieleni (trawnik).
Postój pojazduUnieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę.
PojazdŚrodek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub urządzenie do tego przystosowane.
Pojazd członowyZespół pojazdów składający się z pojazdu silnikowego złączonego z naczepą.
Pojazd samochodowyPojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego.
Pojazd silnikowyPojazd wyposażony w silnik (spalinowy bądź elektryczny), z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego.
Pojazd specjalnyPojazd samochodowy lub przyczepa przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia; w pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji.
Pojazd uprzywilejowanyPojazd wysyłający sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych i jednocześnie sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie, jadącyz włączonymi światłami mijania lub drogowymi; określenie to obejmuje również pojazdy jadące w kolumnie, na której początku i na końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane, wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego.
Pojazd używany do celów specjalnychPojazd samochodowy przystosowany w sposób szczególny do przewozu osób lub ładunków, używany przez służby mundurowe.
Pojazd wolnobieżnyPojazd silnikowy, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h, z wyłączeniem ciągnika rolniczego.
Pojazd zabytkowyPojazd, który na podstawie odrębnych przepisów został wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków.
Samochód ciężarowyPojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków; określenie to obejmuje również samochód ciężarowo-osobowy, przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków i osób w liczbie od 4 do 9 łącznie z kierowcą.
Samochód osobowyPojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu.
SkrzyżowaniePrzecięcie się w jednym poziomie dróg mających jezdnię, ich połączenie lub rozwidlenie, łącznie z powierzchniami utworzonymi przez takie przecięcie, połączenie lub rozwidlenia. Określenie to nie dotyczy przecięcia, połączenia lub rozwidlenia drogi twardej z drogą gruntową lub stanowiącą dojazd do obiektu znajdującego się przy drodze. Definicja istotna ze względu na ustalanie pierwszeństwa przejazdu lub odwoływanie znaków przez skrzyżowanie.
Urządzenie rejestrująceStacjonarne, przenośne albo zainstalowane w pojeździe lub na statku powietrznym urządzenie ujawniające i zapisujące za pomocą technik utrwalania obrazów naruszenia przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami (np. fotoradar). Definicja ważna, bo urządzenia rejestrujące nie mogą zapisywać przekroczeń do 10 km/h włącznie.
WymijaniePrzejeżdżanie lub przechodzenie obok pojazdu, uczestnika ruchu, poruszającego się w przeciwnym kierunku.
WyprzedzaniePrzejeżdżanie lub przechodzenie obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszającego się w tym samym kierunku. Uwaga! Na jezdni wielopasmowej pojazd poruszający się szybciej niż pozostałe na sąsiednich pasach, to także wyprzedzanie.
Zatrzymanie pojazduUnieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów, trwające nie dłużej niż 1 minutę oraz każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów. Ta definicja przyda się kierowcy, który widzi znak "zakaz postoju" i zastanawia się, na ile czasu może się zatrzymać.
Sebastian Sulowski
