Silnik zgasł, a na desce pojawił się check engine? Koniecznie sprawdź jedną rzecz
Za co odpowiada w samochodzie czujnik położenia wału? Jak poznać jego awarię? Czy taka usterka może być groźna w skutkach i droga w usunięciu? Sprawdźmy to.
Spis treści:
Widok kontrolki check engine w samochodzie może popsuć humor niemal każdemu kierowcy. Gdy charakterystyczna, pomarańczowa lampka się zapala, nie oznacza to nic dobrego - powodów takiej niespodzianki może być jednak bardzo wiele. Jedną z nich jest awaria czujnika położenia wału korbowego. O co chodzi?
Czym jest wał korbowy w samochodzie?
To kluczowy element mechanizmu tłokowo-korbowego i zarazem jeden z najważniejszych elementów silnika spalinowego w samochodzie - niezależnie od tego, czy mówimy o jednostce benzynowej czy wysokoprężnej, czyli Diesla. Do wału przymocowane są korbowody z tłokami - i to udziałem wału jest zmiana ruchu posuwisto-zwrotnego z cylindrów na ruch obrotowy, który zostaje przekazany na pozostałe elementy napędu, od skrzyni biegów aż po koła.
Za co odpowiada czujnik położenia wału?
Samochód musi „znać” kąt obrotu wału, by odpowiednio synchronizować zapłon i dawki paliwa. To oznacza, że niezbędny jest czujnik, który podaje do komputera informacje na temat kąta i prędkości obrotowej wału. Jest znany także jako CPS, czyli Crank Position Sensor. Gdzie jest czujnik położenia wału? Ten element znajduje się zwykle w okolicy koła zamachowego lub pasowego. Jego pomiary muszą być bardzo dokładne - i właśnie dlatego z czujnikiem współpracuje jeszcze tarcza (zębata, ze szczelinami lub z magnesami trwałymi) pomiarowa montowana na kole zamachowym lub pasowym.
Czujnik spotyka się w każdym samochodzie z elektronicznym wtryskiem paliwa. Występują dwa typy takich elementów - magnetyczne, czyli VR, stosowane zwykle w starszych modelach aut (są mniej dokładne, ale trwalsze) oraz czujniki Halla (dokładniejsze, ale częściej ulegają usterkom).
Jakie są objawy uszkodzonego czujnika położenia wału?
Gdy czujnik ulegnie awarii, konsekwencje mogą być poważne, na czele z unieruchomieniem samochodu. Lista objawów jest dość długa i - niestety - wiele z tych problemów nie występuje wyłącznie w sytuacji takiej usterki, ale może być spowodowanych także innymi kłopotami.
Nieprawidłowe działanie czujnika położenia wału można podejrzewać, gdy silnik samochodu działa nierówno, dławi się w czasie jazdy, a jego uruchomienie przysparza trudności. Dzieje się tak, ponieważ silnik nie odbiera informacji od uszkodzonego czujnika, więc identyfikuje go jako nieznany błąd i nie dopuszcza do uruchomienia. Silnik może też gasnąć, także gdy jest rozgrzany.
Czy są inne objawy? Owszem - wśród nich można wymienić np. obniżenie położenia odcięcia obrotów (czyli silnik „dochodzi do końca” na danym biegu wcześniej niż wcześniej), wypadanie zapłonu (co najmniej jeden cylinder nie działa prawidłowo, silnik drga, szarpie na biegu jałowym, głośno pracuje), czy nieprawidłowe wskazania obrotomierza. Wreszcie - objawem może być także pojawienie się wspomnianej kontrolki „check engine”, zwykle połączone z wejściem silnika w tryb awaryjny. W trybie awaryjnym jednostka napędowa ma znacznie mniej mocy (a więc ograniczone osiągi), a także zużywa więcej paliwa.
Niestety, wiele z tych objawów wygląda identycznie np. w przypadku usterki czujnika wałka rozrządu i innych elementów. To oznacza, że aby wiedzieć, co dokładnie uległo awarii, należy udać się do wyspecjalizowanego warsztatu, gdzie mechanik przeprowadzi diagnostykę komputerową.
Co odpowiada za awarię czujnika położenia wału korbowego?
Dlaczego CPS może być zepsuty? Przyczyny problemów to: korozja wtyczki lub gniazda czujnika, zaśniedzenie elementów przekazujących dane do komputera, zwarcie, przerwanie przewodów lub instalacji, zanieczyszczenie głowicy czujnika lub usterka tarczy pomiarowej.
Czy mówimy o drogich problemach? Ceny czujników położenia wału w większości przypadków nie są wysokie. W przypadku niektórych modeli zaczynają się już od kilkudziesięciu złotych. Koszty robocizny zależą od miejsca położenia tego elementu, w większości przypadków naprawa trwa około godziny.
Podsumowując - objawy awarii czujnika położenia wału korbowego mogą wystraszyć niejednego kierowcy i sugerować, że chodzi o groźną usterkę całego silnika. W końcu gdy jednostka napędowa dławi się, nierówno pracuje i gaśnie, do głowy przychodzą najgorsze i najdroższe rozwiązania. Na szczęście usunięcie usterki nie jest zwykle zbyt kosztowne. Podstawa to szybka reakcja (samochodem zdradzającym wspomniane symptomy nie należy jeździć, by zapobiec większym problemom) i wybranie kompetentnego warsztatu, który poradzi sobie z diagnostyką i naprawą.
