Wieloletni program budowy dróg na półmetku

Na koniec tego roku zakontraktowanie środków unijnych na budowę dróg z obecnej perspektywy Unii Europejskiej ma sięgnąć już 90 proc.

- Program Budowy Dróg Krajowych i Autostrad do 2023 roku to największy program inwestycyjny w Polsce. Jest współfinansowany ze środków europejskich, i muszę powiedzieć z satysfakcją, że duża część tych środków została już realnie wykorzystana. Ponad 50 proc. środków alokowanych dla Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad zostało już realnie wykorzystanych, tzn. ściągniętych z Unii Europejskiej i zainwestowanych w tę infrastrukturę, z której korzystają już mieszkańcy - mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Przemysław Gorgol, p.o. dyrektora Centrum Unijnych Projektów Transportowych.

Program Budowy Dróg Krajowych i Autostrad na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025 roku) zakłada wybudowanie 3 262,7 km nowych dróg - w tym 253,2 km autostrad, 2 568,7 km dróg ekspresowych oraz 43 obwodnic o łącznej długości 445,8 km.

W ramach PBDK do tej pory kierowcom udostępniono już ponad 725 km nowych dróg (z czego 321,4 km tylko w 2018 roku), a w przygotowaniu jest kolejne 2 831,7 km (113 projektów o łącznej długości 1 396,4 km jest w trakcie realizacji, a 11 projektów o długości 135,8 km - w trakcie postępowań przetargowych).

- Ta perspektywa finansowa charakteryzuje się głównie kończeniem sieci dróg ekspresowych. Realizujemy w niej przede wszystkim drogi ekspresowe, które tworzą ciąg komunikacyjny w naszym kraju. Mamy jedną autostradę, to jest obwodnica autostradowa Częstochowy. Mamy też nadzieję na odcinek autostrady od Częstochowy do Tuszyna - ten projekt jest w realizacji, więc mówię tu o ogromnych inwestycjach, o największych inwestycjach drogowych w kraju - podkreśla Przemysław Gorgol.

Od początku programu GDDKiA ogłosiła już 176 postępowań przetargowych na roboty budowlane o łącznej długości 2 257,9 km. Podpisano 165 umów (o wartości ok. 70 mld zł) na 2 122,1 km nowych dróg. Łączny budżet PBDK wynosi 135 mln zł, ale budowa dróg jest dofinansowana ze środków unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020.  Całkowita wartość projektów dofinansowywanych z POIiŚ to około 61,8 mld zł.

Pod koniec marca GDDKiA podpisała już 50. umowę o dofinansowanie dla projektu drogowego ze środków unijnych (67 mln zł dofinansowania do budowy obwodnicy Bolkowa w ciągu dróg krajowych nr 3 i 5, która ma zakończyć się w kwietniu 2020 roku). Do końca bieżącego 2019 roku planuje podpisać kolejnych 11 umów, dzięki czemu poziom zakontraktowanych środków z UE w obecnej perspektywie finansowej sięgnie 90 proc.

- Ruch jest coraz większy, wzrasta mobilność mieszkańców Polski, wzrasta mobilność naszych przedsiębiorców - i w związku z tym również potrzeby. Dlatego m.in. będą też rozwijane, rozszerzane korytarze, które już zostały wybudowane, jak autostrada A2 do Warszawy. Każdy mieszkaniec Warszawy i każdy przyjeżdżający widzi, jak ona jest ograniczona - mówi Przemysław Gorgol, p.o. dyrektora Centrum Unijnych Projektów Transportowych.

Jak podkreśla, ważnym aspektem rozwoju infrastruktury jest realizowany przez GDDKiA projekt Krajowego Systemu Zarządzania Ruchem. W końcówce marca dyrekcja ogłosiła już przetarg na serce, kluczowy element KSZR, który będzie sterował całym systemem i jego regionalnymi sekcjami (na które przetarg został już ogłoszony wcześniej).

KSZR to zintegrowany system zarządzania ruchem, dzięki któremu jazda po drogach krajowych będzie płynna i znacznie bezpieczniejsza. System będzie wspierać kierowców, m.in. ostrzegając przed utrudnieniami, informując o aktualnych i prognozowanych warunkach ruchu oraz czasach dojazdu do celu, wskazując trasę objazdu w miejscach zatoru oraz usprawniając akcje ratunkowe. Projekt uzyskał dofinansowanie w kwocie ponad 123 mln euro z środków unijnych w ramach instrumentu "Łącząc Europę" i jest on prowadzony pod nadzorem Komisji Europejskiej.

- System Zarządzania Ruchem to taka oś cyfryzująca naszą sieć komunikacyjną, dostarczająca główne dane wszystkim użytkownikom korzystającym z dróg - mówi Przemysław Gogol.

W przygotowaniu jest również nowa Strategia Rozwoju Transportu do 2030 roku, wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. To aktualizacja dokumentu z 2013 roku, która wyznaczy najważniejsze kierunki rozwoju transportu w Polsce i priorytety inwestycyjne na nadchodzące lata.

- Strategia Rozwoju Transportu to element planowania strategicznego, który ma kształtować priorytety inwestycyjne i określać, w co rząd oraz inwestorzy publiczni będą inwestowali w najbliższych latach. W tym zakresie ta strategia podąża za priorytetami Unii Europejskiej wskazanymi w projektach aktów prawnych do nowej perspektywy finansowej na lata 2021-2027. Obecnie strategia jest w konsultacjach społecznych i myślę, że Ministerstwo Infrastruktury, które za nią odpowiada, będzie wsłuchiwało się w te potrzeby, które płyną ze strony zainteresowanych podmiotów, czyli głównie użytkowników, ale też inwestorów i wykonawców - mówi Przemysław Gorgol, p.o. dyrektora Centrum Unijnych Projektów Transportowych.

Jak podaje GDDKiA, obecnie kierowcy mają do dyspozycji 3 730,7 km dróg szybkiego ruchu - w tym 1 638,5 km autostrad i 2 092,2 km dróg ekspresowych. W 2019 roku zarządca ogłosi przetargi na realizację kolejnych 435 km nowych dróg - w sumie 17 odcinków obwodnic, dróg ekspresowych i autostrad, które po oddaniu do użytku wydłużą istniejące ciągi tras. Szacowana wartość ich realizacji to ok. 20 mld zł, a wszystkie mają już zapewnione finansowanie w ramach PBDK. Wśród nich znajdzie się m.in.: 172 km drogi ekspresowej S19 na terenie woj. podlaskiego i podkarpackiego, blisko 60 km S7 na Mazowszu i w Małopolsce, prawie 50 km S11 w woj. zachodniopomorskim, blisko 47 km S1 w woj. śląskim czy ponad 37 km autostrady A2 w stronę Siedlec. W tym roku ma zostać też ogłoszony przetarg na ostatni w ciągu S3 odcinek umożliwiający dojazd do Świnoujścia, a także fragment S14 domykający zachodnią obwodnicę Łodzi. Większość tych inwestycji realizowana będzie w systemie "projektuj i buduj".