Walcz o zwrot akcyzy - list do redakcji
Z zainteresowaniem śledzę debatę prowadzoną na forum portalu interia.pl dotyczącą niezgodności podatku akcyzowego z prawem wspólnotowym.
W nawiązaniu do ostatniego artykułu na ten temat ("Walcz o zwrot akcyzy.", 10.06.2005, "Interia") pragnąłbym dodać jednak kilka słów tytułem wyjaśnienia.
Konflikt przepisów Ustawy o podatku akcyzowym z prawem wspólnotowym był przedmiotem kontrowersji w zasadzie od początku istnienia ustawy. Ministerstwo Finansów, mimo napływających sygnałów o możliwej niezgodności przepisów z przepisami traktatowymi Wspólnot niestety cały czas lekceważyło ten problem.
20.04.2005 Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego na wniosek jej przewodniczącego Marcina Libickiego zajęła stanowisko, w którym wezwała Rząd RP do wstrzymania poboru akcyzy. Poseł Libicki dwukrotnie informował o tym listownie Prezesa Rady Ministrów, niestety nie otrzymując żadnej odpowiedzi.
W chwili obecnej, w obliczu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie istotnie można się spodziewać fali pozwów płatników akcyzy, którzy będą pragnęli odzyskać niesłusznie pobrane pieniądze.
Występując o zwrot akcyzy należy jednak ponosić przede wszystkim naruszenie przez przepisy ustawy art. 90 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (tzw. zakaz dyskryminacji podatkowej). Zgodnie z wyjaśnieniem udzielonym Komisji Petycji przez Komisję Europejską ustawa nie narusza art. 25 TWE (akcyza nie jest bowiem opłatą związaną bezpośrednio z przekroczeniem przez towar granicy, lecz dyskryminującym elementem systemu prawa wewnętrznego). W grę w tym przypadku nie wchodzi naruszenie art. 28 TWE (zakaz ograniczeń ilościowych) - naruszeniem tego artykułu nie jest sam podatek akcyzowy, ale mogą nim być np. skomplikowane procedury rejestracji, opłaty związane z uzyskaniem zaświadczenia o zwolnieniu z podatku VAT lub karty pojazdu).
Tak więc w ewentualnym procesie należy wykazywać niezgodność podatku akcyzowego z art. 90 TWE.
Po drugie, należy przypomnieć, że w ewentualnym odwołaniu się od negatywnego wyroku WSA do Naczelnego Sądu Administracyjnego warto wnioskować do sądu aby rozważył on możliwość skierowania pytania prawnego (prejudycjalnego) do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Decyzja w tej sprawie należy wprawdzie do sądu, jednak NSA jako ostatnia instancja ma w zasadzie obowiązek prawny skierowania takiego pytania do ETS (art. 234 TWE). Nie zwrócenie się do ETS z takim pytaniem może bowiem skutkować pozwaniem przez Komisję Europejską Państwa Polskiego przed ETS, w trybie art. 226 TWE (za złamanie przez NSA obowiązku prawnego wynikającego z art. 234 TWE).
Warto jednak podkreślić, że zainteresowani nie mają możliwości bezpośredniego odwołania się do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości od decyzji NSA. Jedyną możliwością w takim wypadku jest składanie skarg do Komisji Europejskiej lub Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego.
Mam nadzieję, że powyższe wyjaśnienie okaże się przydatne dla osób zainteresowanych ewentualnym występowaniem o zwrot akcyzy.
Szymon Szynkowski vel Sęk
Doradca w Biurze Europejskim
Posła do PE, Przewodniczącego Komisji Petycji PE
Marcina Libickiego