20 lat hybryd Toyoty

Przez 20 lat Toyota wyznaczała standardy w technologii hybrydowej. Cztery generacje napędu hybrydowego wyprzedzały pod względem zaawansowania technicznego i zużycia paliwa rozwiązania innych producentów hybryd. Toyota już od 2001 roku rozszerza gamę hybryd, zaś obecnie oferuje na świecie 33 takie modele. Bogata oferta i bardzo dobra renoma samochodów spalinowo-elektrycznych Toyoty spowodowały, że przez 20 lat kierowcy na całym świecie kupili już ponad 10 milionów egzemplarzy. Prius od początku swojej historii aż do dzisiaj pozostaje najpopularniejszą hybrydą na rynku, a jego łączna sprzedaż zbliża się do 4 milionów.

Hybrydy Toyoty pozwoliły zapobiec emisji 77 milionów ton CO2. O tyle więcej dwutlenku węgla trafiłoby do atmosfery, gdyby zamiast hybryd kupiono samochody benzynowe o podobnej wielkości i osiągach. Jednocześnie sprzedaż hybryd pozwoliła zaoszczędzić 29 miliardów litrów benzyny, czyli tyle, ile by wystarczyło na 1,5 miliona podróży z Ziemi na Księżyc.

Tajemniczy projekt

W 1994 roku Toyota rozpoczęła prace nad tajnym projektem oznaczonym kryptonimem GXXI. Szefem zespołu był Takeshi Uchiyamada, 47-letni inżynier i fizyk, który miał za zadanie stworzyć samochód XXI wieku. Świat dowiedział się, nad czym pracowano, rok później na targach motoryzacyjnych w Tokio, kiedy Toyota zaprezentowała koncepcyjną wersję Priusa z benzynowo-elektrycznym napędem hybrydowym i przekładnią planetarną.

Historyczny rok 1997

Pierwsza Toyota Prius zadebiutowała w japońskich salonach marki w grudniu 1997 roku. Była to adaptacja subkompaktowego modelu Echo, sedana spokrewnionego z Yarisem. Jednak to, co kryło się pod maską, zmieniło oblicze motoryzacji. Pierwszy komercyjny napęd hybrydowy Toyoty składał się z 1,5-litrowego silnika benzynowego VVT-i o mocy 58 KM oraz 40-konnego silnika elektrycznego. Układ hybrydowy z jednostką sterującą i przekładnią planetarną wykorzystywał ich potencjał w różnym stopniu w zależności od warunków i poziomu naładowania akumulatorów w danym momencie. Prędkość maksymalna wynosiła 160 km/h, natomiast średnie spalanie około 5 l/100 km. Przekładnia pełniła rolę bezstopniowej, automatycznej skrzyni biegów.

Prius zdobył tytuł Japan’s Car of the Year 1997-1998. Po 2 latach sprzedaży tylko w Japonii, samochód trafił na eksport do Europy i USA, i szybko stał się jednym z ulubionych modeli gwiazd Hollywood. Przez kilkanaście lat obecności Priusa na kalifornijskim rynku na długiej liście jego sławnych właścicieli znaleźli się m.in. Harrison Ford, Jennifer Aniston, Matt Damon, Natalie Portman, Cameron Diaz, Julia Roberts, Leonardo DiCaprio i Tom Hanks. Pierwsza generacja znalazła 123 000 nabywców - model przez cały czas produkcji utrzymywał pozycję najpopularniejszej hybrydy na świecie.

Rozbudowa gamy hybryd

W pierwszych kilku latach obecności Priusa na rynku sprzedaż rozwijała się powoli, ale Toyota nie traciła ducha i zainwestowała w rozwój gamy modeli hybrydowych. W 2001 roku zadebiutował na japońskim rynku minivan Estima Hybrid. W 2006 roku, kiedy roczna sprzedaż aut hybrydowych w Ameryce Północnej przekroczyła 150 000 aut, Amerykanie otrzymali wersję hybrydową swojego ulubionego samochodu osobowego - Camry. Wewnętrzna konkurencja popularnych modeli w wersjach hybrydowych nie zagroziła jednak pozycji Priusa jako najlepiej sprzedającej się hybrydy na świecie - w 2008 roku pionierski model przekroczył cezurę miliona egzemplarzy.

Komercyjny sukces Priusa

Po 6 latach od premiery Priusa, w 2003 roku, na rynek weszła druga generacja, wyposażona w nowy układ hybrydowy. Znany z pierwszej generacji silnik 1.5 pracujący w cyklu Atkinsona otrzymał o 8 procent więcej mocy, natomiast moc silnika elektrycznego wzrosła o 50 procent. Zasilał go udoskonalony, lżejszy od poprzednika zestaw baterii o większej gęstości energii. Układ hybrydowy o łącznej mocy 110 KM zużywał poza miastem 4,2 l/100 km. Drugi Prius był nową konstrukcją z zupełnie nowym kształtem nadwozia - wraz z nim zadebiutowało tak charakterystyczne dla tego modelu nadwozie liftbacka w kształcie klina.

Drugi Prius odniósł globalny sukces - klienci kupili 1 192 000 egzemplarzy, niemal 10 razy więcej niż Priusa pierwszej generacji. Dzięki temu w 2007 roku sprzedaż hybryd Toyoty przekroczyła 1 milion w 2007 roku - po 10 latach obecności tej technologii na rynku. Hybrydy zyskały rozpęd i wyszły z niszy, dzięki czemu przez następne 10 lat japoński producent sprzedał kolejne 9 milionów tych samochodów.

W Polsce Prius zadebiutował w 2004 roku, rozpoczynając tym samym historię hybryd w naszym kraju. Do dziś Polacy kupili ponad 21 000 aut hybrydowych Toyoty i mogą obecnie wybierać spośród 7 modeli.

Ikona hybryd

Trzecia generacja Priusa weszła na rynek w 2009 roku. Wraz z nowym modelem Prius przeszedł ogromną metamorfozę. Silnik powiększył się do 1,8 litra, a łączna moc wzrosła do 134 KM. Średnie spalanie wynosiło poniżej 4 l/100 km. Nowa sylwetka liftbacka zyskała status ikony ekologicznej motoryzacji. Symbolem innowacyjności były baterie słoneczne na dachu, zasilające wentylację kabiny oraz wyświetlacz HUD na przedniej szybie. Prius 3. generacji zdobył tytuł Japan Car of the Year 2009 i znalazł się na krótkiej liście nominowanych do nagrody World Car of the Year 2010. W Japonii wielokrotnie okazywał się najchętniej kupowanym samochodem roku, nie tylko wśród hybryd, ale w rankingu wszystkich samochodów osobowych. W Europie również cieszył się ogromną popularnością. Do kwietnia 2016 roku łączna sprzedaż Priusa od 1997 roku przekroczyła 3,7 mln egzemplarzy.

Europejskie hybrydy

W 2010 roku Toyota rozpoczęła rozszerzanie gamy hybryd o popularne modele także w Europie. Zadebiutował wówczas Auris Hybrid, który szybko wyprzedził Priusa na liście najpopularniejszych modeli hybrydowych na kontynencie. Jego produkcja ruszyła w Wielkiej Brytanii, a pod maską pracował ten sam napęd hybrydowy co w Priusie 3. generacji. Trzy lata później zadebiutował Auris w wersji Touring Sports (kombi), dostępny m.in. z napędem hybrydowym. Auris w dłuższej wersji zyskał bagażnik o pojemności 530 litrów, który po złożeniu tylnych siedzeń zwiększał się do 1658 litrów. Nowością w Aurisie Touring Sports w wersji hybrydowej jest możliwość holowania przyczepy o masie do 345 kg. Jest to pierwszy samochód hybrydowy Toyoty, który dysponuje taką funkcją.

Dwa lata później pojawił się na rynku hybrydowy Yaris - najtańszy i najoszczędniejszy samochód hybrydowy na rynku, a jednocześnie najbardziej zaawansowana technicznie wersja w dotychczasowej historii tej miejskiej Toyoty o europejskim rodowodzie. Tutaj także pracuje napęd hybrydowy o konstrukcji podobnej do Priusa, lecz w mniejszej i lżejszej wersji. 1,5-litrowy silnik  benzynowy pracujący w cyklu Atkinsona wraz z silnikiem elektrycznym generują 100 KM mocy. Samochód zużywa 3,1 l/100 km paliwa i generuje 79 g/km CO2. Obecnie na rynku jest dostępny Yaris 3. generacji po liftingu, a już niedługo pojawi się w salonach wersja po drugim face liftingu z udoskonalonym napędem hybrydowym.

Rodzina Priusa

W 2012 roku Toyota nie tylko wprowadziła na rynek najmniejszą i najtańszą hybrydę - Yarisa Hybrid, ale także rozbudowała gamę o dwa kolejne modele z marką Prius w nazwie. Rodzina Priusa wzbogaciła się o 7-osobowego minivana Priusa+ i Priusa Plug-in Hybrid, który stanowi pomost między samochodami hybrydowymi i elektrycznymi. W obu modelach Toyota wyjątkowo zastosowała baterię litowo-jonową zamiast niklowo-wodorkowej, która wykorzystywana jest w pozostałych hybrydach Toyoty. W przypadku Priusa+ chodziło o wygospodarowanie jak najwięcej miejsca w samochodzie, zaś w Priusie Plug-in udało się dzięki temu uzyskać zasięg 25 km na samym silniku elektrycznym, który wykorzystywał zarówno energię naładowaną z gniazdka, jak i odzyskiwaną z hamowania. W 2017 roku zadebiutowała 2. generacja Priusa Plug-in Hybrid o zasięgu 50 km i maksymalnej prędkości na samym silniku elektrycznym 135 km/h.

Hybrydowa Toyota mistrzem świata

Jeśli ktoś uważał, że samochody hybrydowe to głównie oszczędne auta do miasta, w 2014 roku przekonał się, że to tylko część prawdy. W trzecim roku obecności w Mistrzostwach Świata Wyścigów Długodystansowych (FIA WEC) Toyota wygrała w klasyfikacji producentów, a dwaj kierowcy - Sebastien Buemi i Anthony Davidson, zostali mistrzami świata kierowców. Źródłem sukcesu był hybrydowy bolid nowej generacji, Toyota TS040 Hybrid, o łącznej mocy 1000 KM. Co ciekawe, realną konkurencję dla potężnej Toyoty stanowiły wyłącznie samochody hybrydowe innych producentów - konwencjonalne auta najbardziej prestiżowych sportowych marek nawet nie zbliżyły się do wyników uzyskiwanych przez pojazdy spalinowo-elektryczne.

Wodorowa przyszłość

W tym samym czasie, kiedy zespół Toyota Racing odbierał najwyższe trofea, w Japonii Toyota zaprezentowała coś zupełnie nowego - samochód napędzany wodorowymi ogniwami paliwowymi. Podstawą do budowy tego nowatorskiego napędu był układ hybrydowy Toyoty, którego modułowa konstrukcja pozwoliła dość łatwo zamienić silnik spalinowy na zestaw ogniw paliwowych, wytwarzający prąd do zasilania silnika elektrycznego o mocy 154 KM.

Średniej wielkości sedan został zaprojektowany od początku jako auto elektryczne z napędem wodorowym, dlatego Toyota mogła w pełni wykorzystać atuty nowego rozwiązania. W ten sposób powstał przestronny, wygodny samochód o dużym bagażniku, o takiej samej funkcjonalności jak konwencjonalny samochód spalinowy. Silnik elektryczny zapewnia płynną jazdę i maksymalny moment obrotowy w pełnym zakresie prędkości, a jednocześnie nie wymaga wielogodzinnego ładowania. Trzyminutowe tankowanie pozwala przejechać do 700 km.

Hybrydowe nowości

W 2016  roku nastąpił kolejny przełom w rozwoju technologii hybrydowej - zadebiutował Prius 4. generacji. W nowym Priusie zużycie paliwa spadło aż o 15% do 3,3 l/100 km, a emisja CO2 do 76 g/km. Dzięki miniaturyzacji wszystkich elementów napędu wygospodarowano znacznie więcej miejsca we wnętrzu i bagażniku. Nowy napęd o mocy 122 KM został tak dostrojony, aby w większym stopniu wykorzystywać silnik elektryczny. Dzięki temu w warunkach miejskich samochód może poruszać się w trybie EV przez 70% czasu jazdy.

Nowy Prius jest pierwszym modelem skonstruowanym według koncepcji Toyota New Global Architecture - w tej architekturze powstał zarówno napęd, jak i konstrukcja podwozia. Platforma TNGA zapewnia dużą sztywność nadwozia, pewność i stabilność prowadzenia, nisko położony środek ciężkości oraz wysoki poziom bezpieczeństwa. Potwierdził to tytuł najbezpieczniejszego samochodu w klasie dużych aut rodzinnych (Best in Class), który Priusowi przyznał Euro NCAP 2016.

Crossovery i SUV-y w ostatnich latach bardzo zyskują na popularności, dlatego Toyota nie zaniedbała także tego segmentu i wprowadziła do oferty dwa nowe modele z napędem hybrydowym. Atuty Priusa zostały wykorzystane do opracowania zupełnie nowej pozycji w ofercie Toyoty - kompaktowego crossovera C-HR. Auto powstało na tej samej platformie i otrzymało ten sam napęd. Samochód wyróżnia się w swoim segmencie dynamiczną sylwetką i połączeniem mocnych przetłoczeń i ostrych linii. Zużycie paliwa na poziomie 3,6 l/100 km i emisja CO2 82 g/km powodują, że Toyota C-HR jest najbardziej oszczędnym crossoverem na polskim rynku.

Równocześnie z nowym Priusem zadebiutował RAV4 Hybrid. Prekursor segmentu SUV z napędem hybrydowym to najbardziej oszczędny, najmocniejszy i najszybszy RAV4 w historii tego modelu. Napęd o łącznej mocy 197 KM składa się z silnika benzynowego 2.5 16V VVT-i i silnika elektrycznego. Auto przyspiesza od 0 do 100 km/h w 8,3 s i spala średnio 5,1 l/100 km. W trybie EV może poruszać się do prędkości 50 km. RAV4 Hybrid dostępny jest także z napędem na 4 koła E-Four. Umieszczony z tyłu silnik elektryczny o mocy 68 KM napędza tylne koła bez konieczności wykorzystania wału korbowego.