Złącze OBD2. Wiedziałeś, że sam możesz skasować kontrolkę check engine?

Współczesne samochody są wręcz naszpikowane elektroniką, która pozwala nie tylko na wprowadzenie nowoczesnych systemów bezpieczeństwa, ale też monitoruje niemal wszystkie układy w samochodzie - silnik, układy elektryczne, a nawet zawieszenie. By łatwo wyłapywać błędy już w latach 80-tych ubiegłego wieku w USA wprowadzono standard OBD (On Board Diagnostics). Jego bardziej zaawansowana wersja OBDII wprowadzona została natomiast w latach 90-tych.

W Europie OBDII, zwane również EOBD (European On Board Diagnostic) stało się standardem na początku obecnego wieku, ale wielu producentów stosowało je już wiele lat wcześniej.

Złącze OBD2 (On-Board Diagnostics) to "drzwi" do interfejsu diagnostycznego OBDII, z którego korzystają serwisy samochodowe i warsztaty, by sprawdzić potencjalną przyczynę awarii samochodu lub wprowadzać zmiany w elektronice auta. Złącze ma formę 16-pinowej wtyczki, która pozwala połączyć się z komputerem samochodu, by sprawdzić parametry silnika, monitorować awarie i wprowadzać zmiany w kodzie komputera samochodu.

W większości samochodów złącze OBD2 możemy znaleźć w desce rozdzielczej, najczęściej ukryte poniżej kierownicy, czasem zdarza się, że jest ono umieszczone w skrzynce z bezpiecznikami lub w konsoli środkowej na desce rozdzielczej (np. niektóre modele Renault). Zwykle jest ono ukryte przed wzrokiem (kwestia estetyki), czasem jest zasłonięte zaślepką lub wysuwane na specjalnej prowadnicy. Podpięcie się pod złącze OBD2 wymaga specjalnej wtyczki z interfejsem OBD2.

Jeszcze do niedawna złącze OBD2 było narzędziem głównie dla diagnostów i serwisów samochodowych, które dysponowały odpowiednimi komputerami diagnostycznymi i interfejsem pozwalającym obsługiwać oprogramowanie samochodu.

Dzięki upowszechnieniu tego rozwiązania złącza OBD2 są teraz szeroko dostępne i we wtyczkę diagnostyczną podłączaną do złącza może zaopatrzyć się każdy kierowca. Wystarczy zakupić wtyczkę diagnostyczną łączącą się za pomocą kabla USB, Bluetootha lub WiFi, oraz zainstalować odpowiednią aplikację do obsługi wtyczki na smartfonie lub komputerze.

Ceny wtyczek startują od około 100 złotych, jednak należy pamiętać, że najtańsze wtyczki w połączeniu z darmowym oprogramowaniem mają mocno ograniczone możliwości, tymczasem bardziej rozbudowane programy dysponują dużymi możliwościami monitorowania pracy samochodu, usuwania błędów a nawet zmian w kodowaniu wyposażenia.

Profesjonalne programy obsługiwane przez diagnostów zwykle są dedykowane do samochodów konkretnej marki i pozwalają na mocno rozszerzone modyfikacje i obsługę samochodu za pomocą OBD2. Dedykowane komputery to koszt od kilku, do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych, ale pozwalają między innymi na:

1. Sprawdzanie i kasowanie błędów zapisanych w pamięci komputera sterującego. Mogą dotyczyć: 

• jednostki napędowej,
• układu recyrkulacji spalin,
• pracy wspomagania,
• układu elektrycznego,
• układu klimatyzacji,
• układu oświetlenia,
• tzw modułów komfortu (podgrzewania siedzeń, elektrycznych szyb, systemu audio, nawigacji itp.)

2. Monitorowanie parametrów: 

• pracy silnika,
• składu mieszanki,
• składu spalin,
• wydajności jednostki napędowej,
• obrotów biegu jałowego,
• pracy wtrysków,
• pracy przepustnic,
• układu zapłonowego i wielu innych układów

3. Adaptację i Kodowanie komputera oraz podzespołów - bardziej zaawansowane programy pozwalają sterować wyposażeniem (np. uruchamiać lub blokować działanie niektórych systemów takich jak start-stop, elektryczne otwieranie klapy bagażnika, sterowanie światłami), a nawet odblokowywać dodatkowe funkcje wyposażenia (np. tempomat, doświetlanie zakrętów)

Podstawowa obsługa sprowadzająca się do sprawdzania i kasowania błędów (np. przyczyn pojawiania się kontrolki Check Engine) oraz monitorowania parametrów silnika nie powinna nastręczać problemów nawet mniej zaawansowanym kierowcom, jednak przeprowadzanie adaptacji czy też kodowanie wymaga większej wiedzy i doświadczenia.

Na rynku aplikacji jest mnóstwo programów do obsługi interfejsu OBD2 - znaczna część jest darmowa, ale są też aplikacje płatne. Do wyboru są zarówno aplikacje dedykowane dla konkretnych marek samochodów jak i uniwersalne, obsługujące podstawowe funkcje każdego samochodu. Aplikacje darmowe mają mocno ograniczony zakres możliwych modyfikacji - monitorują jedynie najważniejsze parametry silnika i pozwalają kasować tylko najczęściej występujące (mocno uniwersalne we wszystkich samochodach) błędy. 

Nie mają z kolei dostępu do bardziej zaawansowanych modułów, obsługi systemów dedykowanych danej marce i kodowania. Nie są też zwykle tak stabilne jak wersje płatne - zdarza im się zrywać połączenie lub zawieszać się.

Płatne wersje aplikacji, takie jak OBDeleven, SDPROG, TorquePro dają nieco większe możliwości modyfikacji i kasowania błędów są stabilniejsze i pozwalają adaptację i kalibrację niektórych podzespołów. Działają dość intuicyjnie - zwykle zawierają też instrukcję postępowania w celu przeprowadzenia modyfikacji w samochodzie.

Nieco bardziej skomplikowane są  interfejsy profesjonalne takie jak VCDS - pogram do obsługi diagnostycznej samochodów z grupy VAG (Volkswagen, Audi, Skoda, Seat). Tego typu programy wymagają znacznie lepszej znajomości metod postępowania. Dają duże możliwości zmian w kodzie i przeprowadzania prac serwisowych (np. wypalanie filtra DPF, adaptacja czujników parkowania lub ciśnienia powietrza w kołach, adaptacja świateł, zawieszenia pneumatycznych Airmatic itd.), ale wymagają doświadczenia - zmiany "na ślepo" mogą wpłynąć na prawidłowe działanie samochodu, a tym samym na bezpieczeństwo.

Domowy interfejs OBD2 to urządzenie, które warto mieć choćby z tego względu, by móc sprawdzać sprawność układów naszego samochodu bez konieczności odwiedzania mechaników z każdym, nawet najdrobniejszym problemem. Diagnostyka komputerowa i kasowanie błędów w warsztacie zwykle wiąże się z kosztem około 100-150 zł, co oznacza, że domowa wersja interfejsu OBD2 może zwrócić się wyjątkowo szybko i pozostanie z nami na dłużej.

Czasem zdarza się, że po naprawie samochodu nie usunięto błędów z rejestru komputera i są one powodem pojawiania się kontrolki Check Engine. Dzięki OBD2 możemy skasować przeterminowane błędy i kontrolka zgaśnie. 

Zobacz również: Najtańsze auto elektryczne świata

***