Nowa benzyna już obowiązkowa w Polsce. Tymczasem Szwecja z niej rezygnuje
Od 1 stycznia 2024 roku z polskich stacji paliw zniknęła benzyna E5 i została zastąpiona przez benzynę E10. Oznaczenie to wskazuje na procentowy udział biokomponentów w Pb95, a jego większy odsetek ma być korzystny dla środowiska. Tymczasem Szwedzi, którzy w ostatnich latach mocno postawili na paliwa z dużą domieszką biopaliw, teraz wycofują się z tej polityki. Jednym z powodów okazały się wysokie ceny na stacjach.
W Szwecji od poniedziałku 1 stycznia 2024 roku weszły w życie przepisy znacznie obniżające normy zawartości biopaliw w benzynie i oleju napędowym. Reforma przyczyni się do wzrostu emisji CO2, co wzbudza kontrowersje, ale tankowanie na stacjach paliw już jest tańsze. Wymóg minimalnej domieszki biokomponentów w obu paliwach wynosi 6 proc. Dla benzyny oznacza to obniżkę progu z 7,8 proc, a w przypadku oleju napędowego - z 30,5 proc.
Zmiany oznaczają, że prawicowy rząd Szwecji rezygnuje z ambitnych planów klimatycznych drastycznego zmniejszenia emisji CO2 w sektorze transportowym - o 70 proc. od 2010 r. do 2030 roku. Zamiast tego władze przedstawiły w grudniu propozycję 70 działań mających "wskazać drogę do zerowej emisji netto do 2045 roku". Kluczowe mają być rozwój energetyki jądrowej oraz elektryfikacja przemysłu i transportu.
Wysoki odsetek domieszki biokomponentów w paliwach, który rósł z każdym rokiem, był dumą rządów socjaldemokratów i Zielonych w latach 2014-22. System spowodował jednak, że tankowanie w Szwecji stało się, jak podkreślali politycy prawicowych Szwedzkich Demokratów, "najdroższe na świecie". Produkcja biopaliw kosztuje więcej niż wytwarzanie paliw kopalnych. Rząd Szwecji od 1 stycznia obniżył również podatek od paliw, co dodatkowo sprawi, że tankowanie staje się tańsze. We wtorek cena litra oleju napędowego na stacjach paliw spadła o około 5 koron (2 złote), a benzyny 95-oktanowej o 1,2 korony (50 groszy).
Politycy partii opozycyjnych - socjaldemokraci, Zieloni oraz przedstawiciele Partii Centrum - zapowiedzieli wniesienie wobec minister klimatu Rominy Pourmokhtari wniosku o wotum nieufności w związku z utrudnianiem osiągnięcia celów klimatycznych. Współprzewodniczący Partii Zielonych Daniel Hellden wyraził żal, że Szwecja nie jest już wiodącym krajem w kwestii polityki klimatycznej, a rząd redukując zawartość biopaliw, dokonał dużego kroku wstecz.
W Polsce biokomponenty stanowiły 5 procent benzyny (Pb95 i Pb98) oraz 7 procent oleju napędowego. Od 1 stycznia 2024 roku się to jednak zmieniło i na stacjach benzyna Pb95 dostępna jest tylko w wariancie E10, czyli z 10-procentową domieszką. Taka zmiana podyktowana jest przede wszystkim względami ekologicznymi. Biopaliwo powstaje z roślin, które do swojego wzrostu potrzebowały dwutlenku węgla, a więc pochłonęły go z atmosfery. Przyjmuje się, że dzięki temu, chociaż spalanie biopaliwa powoduje emisję spalin, to bilans CO2 pozostaje przy tym zerowy. A zatem zmieniając paliwo na stacjach sprawiamy, że wszystkie samochody są (w ogólnym rozrachunku) nieco bardziej przyjazne środowisku.
Sama produkcja biopaliwa jest bardziej kosztowna niż paliwa tradycyjnego, a Mateusz Morawiecki podczas konferencji po posiedzeniu swojego rządu w sierpniu 2022 roku stwierdził, że benzyna E10 może okazać się droższa od stosowanej wcześniej E5. Centrum Informacyjne Rządu podało wtedy, że:
Jak faktycznie benzyna E10 wpłynie na ceny na stacjach paliw, dopiero się przekonamy. Tym natomiast, co już teraz niepokoi wielu kierowców, jest ryzyko niekorzystnego wpływu nowego paliwa na niektóre starsze silniki. Listę samochodów, którym może szkodzić paliwo E10 podawaliśmy tutaj. Funkcjonuje także wyszukiwarka E10 Ministerstwa Klimatu i Środowiska, pozwalająca wyszukać swój pojazd i sprawdzić, czy toleruje on nowe paliwo, ale jak pisaliśmy już wcześniej, pełno w niej błędów i braków, a samo ministerstwo prosi kierowców o pomoc w naprawie swojej wyszukiwarki. Kierowcy których auta nie tolerują benzyny E10 mogą nadal tankować Pb98 - paliwo wysokooktanowe nadal ma tylko 5-procentową domieszkę biokomponentów.
