Rozszerzenie uprawnień dla kierowców. Nie trzeba nawet robić kursu

Kod 96 określa uprawnienia kierowców do prowadzenia zestawu z przyczepą o masie wyższej, niż wynikająca z posiadania samego prawa jazdy kategorii B.

Prawo jazdy kat. B ma dość znaczące ograniczenia jeśli chodzi o to, jaką przyczepę można ciągnąć po podpięciu jej do samochodu osobowego lub dostawczego. Rozwiązaniem tego problemu, przynajmniej częściowym, jest uzyskanie specjalnego kodu w prawie jazdy. To jak rozszerza on uprawnienia kierowcy, reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 20 maja 2016 roku w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. z 24 maja 2016 r. poz. 702).

Zgodnie z tymi zapisami, kod 96 umożliwia ciągnięcie przyczepy innej niż lekka samochodem o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) wynoszącej do 3,5 tony, pod warunkiem, że masa całego zestawu pojazdów nie przekracza 4,25 t. Wcześniej, to jest przed 1 stycznia 2023 r., oprócz tego trzeba było jednak spełnić jeszcze dwa dodatkowe warunki:

• masa rzeczywista holowanej przyczepy nie mogła przekraczać rzeczywistej masy całkowitej samochodu,
• stosunek dopuszczalnej masy pojazdu do dopuszczalnej masy przyczepy nie mógł przekraczać 1,33:1

Przepisy były więc skomplikowane. Kierowca nie tylko musiał sprawdzić DMC samochodu i DMC przyczepy, tak by suma nie przekroczyła 4,25 t, ale musiał jeszcze wykonywać obliczenia polegające na dzieleniu DMC samochodu przez 1,33. Wynik określał masę przyczepy, jaką można było podpiąć do samochodu i zwykle była to masa o kilkaset kg mniejsza niż wynikająca z DMC zapisanego w dowodzie rejestracyjnym przyczepy.

Jednak 1 stycznia 2023 roku z przepisów wykreślono punkt mówiący o stosunku DMC pojazd i DMC przyczepy. Obecnie obowiązujące przepisy brzmią tak:

W przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy) działający na koła wszystkich osi. W przyczepie rejestrowanej po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do dnia 1 stycznia 2023 r. dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy) działający co najmniej na koła jednej osi; takie rozwiązanie dopuszcza się również w przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 5 ton, zarejestrowanej po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1968 r.

---

Tym samym, kierowca dysponujący prawem jazdy kategorii B z kodem 96 1 stycznia zyskał uprawnienia do ciągnięcia przyczepy o kilkaset kilogramów cięższej niż wcześniej.

Jeśli dla kogoś łączne DMC zestawu samochód + przyczepa wynoszące 4,25 tony to wciąż za mało, pozostaje mu przejście kursu i wyrobienie kategorii B+E. Ten zestaw daje możliwość holowania przyczepy o DMC nawet 3,5 t, a cały zestaw może wówczas ważyć nawet 7 t.

W pozycjach O.1 i O.2 dowodu rejestracyjnego znajdziemy odpowiednio DMC przyczepy z hamulcem i bez hamulca, jaką możemy podpiąć do naszego samochodu. Wartości te mogą być różna w zależności od zastosowanego silnika i należy je skonfrontować z polem F.1 dowodu rejestracyjnego przyczepy, w którym określono jej dopuszczalną masę całkowitą. Wartość w polu F.1 z dowodu rejestracyjnego przyczepy nie może być większa niż dane z pól O1 i O.2 z dowodu rejestracyjnego samochodu, który ma ją ciągnąć. Ale nie musi spełniać wymogu współczynnika 1,33.

Żeby zdobyć uprawnienia oznaczone kodem 96 trzeba mieć prawo jazdy kategorii B i zdać praktyczny egzamin państwowy. W przeciwieństwie do kategorii B+E nie trzeba odbywać kosztownego kursu. Niepotrzebny jest również egzamin teoretyczny. Jedyny wydatek, na jaki trzeba się przygotować, to wynosząca 170 zł opłata za egzamin praktyczny. Wystarczy zapłacić, zdać egzamin i możemy cieszyć się z nowych uprawnień. Przed egzaminem warto jednak poćwiczyć manewrowanie z dużą przyczepą, żeby nie mieć problemów z zaliczeniem – oczywiście poza drogami publicznymi i miejscami, w których obowiązują przepisy ruchu drogowego.

Przy okazji warto przypomnieć, że wbrew pozorom prawo jazdy kat. B nie upoważnia do prowadzenia wyłącznie samochodów osobowych. Lista jest znacznie dłuższa i obejmuje:

• pojazdy samochodowe
• samochody z przyczepą lekką
• samochody z przyczepą inną niż lekka 
• motorowery
• motocykle z silnikiem do 125 ccm 
• czterokołowce lekkie
• czterokołowce
• ciągniki rolnicze
• pojazdy wolnobieżne

Kierowcy samochodów osobowych ciągnący przyczepę muszą zdawać sobie sprawę, że jeśli masa własna zestawu przekracza 3,5 tony to konieczne staje się opłacenie przejazdu w systemie e-TOLL. Opłatami objęte są duże odcinki dróg krajowych, autostrad i dróg ekspresowych.

***