Uszkodziłeś auto na dziurze? Zobacz, jak ustalić zarządcę drogi
Oprac.: Paweł Rygas
Stan dróg w Polsce nieustannie się poprawia, ale wciąż spotkać się można z sytuacją, gdy stan techniczny nawierzchni staje się przyczyną uszkodzenia pojazdu. Winę za takie zdarzenia ponoszą zarządcy dróg. Jak ustalić, kto zarządza danym odcinkiem?
Zarządca drogi jest odpowiedzialny m.in. za jej stan techniczny, utrzymanie i ewentualną przebudowę oraz rozbudowę. To właśnie od zarządcy danej drogi kierowcy mogą dochodzić odszkodowania za uszkodzenie pojazdu wywołane np. przez zniszczoną nawierzchnię. Niestety nie wszyscy wiedzą, która instytucja odpowiada za daną kategorię dróg publicznych w Polsce.
Co to jest droga publiczna?
Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych reguluje, do jakiej kategorii zaliczana jest dana droga. Każdy może z niej korzystać, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Nie wszyscy wiedzą, że łączna długość dróg publicznych w Polsce liczy ponad 420 tys. km i dzieli się na drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe oraz gminne.
Zarządcy dróg w Polsce
Dzięki ustawie o drogach publicznych wiemy, że:
- zarządcą dróg krajowych (w tym dróg szybkiego ruchu, czyli ekspresowych i autostrad) jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,
- zarządcami dróg wojewódzkich są zarządy poszczególnych województw,
- zarządcami dróg powiatowych są zarządy powiatów, - zarządcami dróg gminnych są wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast.
Wyjątkiem są drogi w granicach miast na prawach powiatu, których mamy w Polsce dokładnie 66. Za wszystkie drogi publiczne, także krajowe (z wyjątkiem autostrad - oznaczenia A - i dróg ekspresowych - oznaczenie S) leżące w granicach takich miast odpowiada prezydent tego miasta.
Drugim wyjątkiem są odcinki autostrad płatnych zarządzane przez koncesjonariuszy.
W efekcie GDDKiA odpowiada za sieć ok. 18 tys. km dróg krajowych, stanowiąca niespełna 5 proc. dróg publicznych w Polsce.
Zarządca drogi - jakie ma obowiązki
Każdy zarządca drogi odpowiedzialny jest nie tylko za budowanie nowych tras, ale przede wszystkim za utrzymywanie istniejących dróg i całej infrastruktury drogowej, takiej jak:
- chodniki,
- sygnalizacja świetlna,
- obiekty inżynierskie,
- urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego (m.in. słupki, azyle, separatory ruchu, zapory drogowe).
Rodzaje dróg w Polsce - finansowanie uzależnione od kategorii
W myśl ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego w granicach miast na prawach powiatu zadania w zakresie finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania, ochrony i zarządzania drogami publicznymi, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, finansowane są z budżetów tych miast.
Dyscyplina finansów publicznych uniemożliwia partycypację środków z budżetu państwa w zadaniach realizowanych przez samorządy (art. 19 ustawy o drogach publicznych). Taki transfer jednak jest możliwy poprzez rządowe programy realizowane przez wojewodów lub Ministra Infrastruktury.
***
