Czym grozi jazda na rezerwie?
Permanentna jazda z niskim poziomem paliwa w baku może prowadzić do wielu konsekwencji. Wyłączenie silnika nie jest najpoważniejszą z nich.
Tankowanie samochodu za 50 zł jest bardzo popularną wśród kierowców praktyką.
I nie mówimy tu o dotankowywaniu baku do pełna. Wręcz przeciwnie, zwolennicy takiego systemu praktycznie przez cały czas jeżdżą z włączoną kontrolką rezerwy.
Okazuje się, że ekonomicznym autem po zapaleniu się lampki ostrzegawczej można przejechać jeszcze nawet ponad 150 km.
Większość użytkowników samochodów kojarzy niski stan paliwa w baku z ryzykiem zatrzymania pracy silnika. Mało kto jednak zastanawia się, czy ciągła jazda "na oparach" nie ma negatywnego wpływu na samochód. Okazuje się, że ma, a na dodatek samo wyłączenie silnika z braku paliwa nie jest najpoważniejszą z konsekwencji.
Warto wiedzieć, że oprócz paliwa w zbiorniku znajduje się powietrze. Z niego podczas zmian temperatury na ściankach baku skrapla się woda. A woda w paliwie zawsze oznacza kłopoty. Może powodować korozję zbiornika czy elementów wtryskiwaczy. Prowadzi do powstawania szlamu, który zapycha filtr oraz przewody paliwowe. Szczególnie niebezpieczne może też okazać się zapowietrzenie silnika po wyjeżdżeniu paliwa do końca.
ZAPCHANIE UKŁADU PALIWOWEGO
Zanieczyszczenia znajdujące się w baku osadzają się na jego dnie. Dopóki są to niewielkie ilości brudu znajdującego się w tankowanym paliwie, ich zassanie do układu nie stanowi problemu - zostaną one wychwycone przez filtr. W sytuacji kiedy do paliwa dostaje się rdza ze ścianek baku, zanieczyszczeń jest już za dużo - zarówno filtr, jak i przewody mogą ulec zapchaniu.
OBJAWY
Ograniczona moc silnika, problemy z rozruchem, szarpanie podczas przyspieszania.
NAPRAWA
Wymiana zbiornika paliwa, płukanie układu paliwowego, montaż nowego filtra.
ZATARCIE POMPY PALIWA
Problem dotyczy samochodów benzynowych, zwłaszcza tych z instalacją LPG. Pompa pracująca w baku jest smarowana i chłodzona paliwem. Jazda z niskim poziomem benzyny niesie ryzyko chwilowego zassania powietrza, np. na zakrętach czy nierównościach drogi. O ile w autach pracujących na benzynie objawi się to szarpaniem czy nawet wyłączeniem silnika, o tyle w tych jadących na gazie praca pompy benzyny na sucho nie zostanie zauważona przez kierowcę. Takie przerwy w smarowaniu pompy prowadzą do jej zatarcia.
OBJAWY
Nierówna praca silnika, problemy z rozruchem, spadek mocy, przerywanie w trakcie przyspieszania.
NAPRAWA
Wymiana pompy paliwa.
WODA W PALIWIE
Skraplająca się na ściankach baku woda ścieka do paliwa. Podczas silnych mrozów drobne krople zamarzając tworzą kryształy lodu, które mogą zablokować przepływ paliwa przez filtr i przewody.
OBJAWY
Blokowanie przepływu paliwa przez filtr przy silnych mrozach, problemy z uruchomieniem silnika, nierówna praca, ograniczona moc.
NAPRAWA
Dodanie do paliwa absorbera wody po zatankowaniu do pełna, w skrajnych przypadkach demontaż i płukanie baku, wymiana filtra paliwa.
KOROZJA ELEMENTÓW WTRYSKIWACZY
Długofalowy proces występujący w autach jeżdżących na rezerwie. Duża zawartość wilgoci w paliwie powoduje korozję metalowych części wtryskiwaczy, stopniowo pogarszając ich sprawność. Według wielu mechaników taka usterka jest powodowana złą jakością paliwa. Innym częstym błędem w takiej sytuacji jest montaż nowych wtryskiwaczy bez wymiany baku. Wtedy problem zostaje rozwiązany jedynie na pewien czas.
OBJAWY
Ograniczona moc silnika, dymienie z wydechu, problemy z rozruchem, nieprawidłowe korekcje wtryskiwaczy, zwiększone zużycie paliwa.
NAPRAWA
Regeneracja lub wymiana wtryskiwaczy, wymiana zbiornika paliwa, czyszczenie przewodów i elementów układu paliwowego, montaż nowego filtra.
KOROZJA BAKU I PRZEWODÓW
Choć rdzewienie zbiornika i przewodów paliwowych od zewnątrz w głównej mierze spowodowane jest działaniem szkodliwych czynników, takich jak wilgoć czy sól, zdarza się, że ogniska korozji pojawiają się po wewnętrznej stronie poszycia. Występują one wtedy w dolnej części baku - tam, gdzie zalega zbierająca się woda.
OBJAWY
Widoczna rdza na powierzchni metalowego zbiornika, zapach paliwa w samochodzie, widoczne wycieki paliwa z baku.
NAPRAWA
Wymiana zbiornika paliwa na nowy lub używany w dobrym stanie.
UTKNIĘCIE NA DRODZE
Problem bagatelizowany przez wielu kierowców, a będący realnym zagrożeniem. Jak mówią statystyki ADAC, w Niemczech około 5 proc. wyjazdów do zatrzymanego na autostradzie samochodu jest spowodowanych brakiem paliwa. Jazda na rezerwie po autostradzie czy drodze ekspresowej jest bardzo ryzykowna.
Wystarczy, że dojdzie do wypadku, a tego typu droga może być zablokowana nawet przez kilka godzin. Kierowcy nie mają możliwości objechania kolizji ani zmiany trasy i muszą czekać w samochodach. Prawdziwe problemy w takiej sytuacji zaczynają się podczas silnych mrozów. Brak paliwa oznacza brak ogrzewania w samochodzie.
ZAPOWIETRZENIE UKŁADU PALIWOWEGO
Jazda samochodem aż do wyczerpania paliwa w przypadku aut z jednostkami wysokoprężnymi oraz benzynowymi z bezpośrednim wtryskiem kończy się zapowietrzeniem układu paliwowego. O ile w samochodach benzynowych zwykle wystarczy uzupełnienie paliwa w baku, o tyle z uruchomieniem diesla mogą być kłopoty. Uwaga! W takiej sytuacji nie powinno się próbować odpalać silnika na tzw. "zaciąg".
OBJAWY
Brak możliwości uruchomienia silnika, nawet po uzupełnieniu paliwa w baku.
NAPRAWA
Jeżeli auto jest wyposażone w ręczną pompkę w okolicy filtra paliwa, należy naciskać ją aż do momentu powstania silnego oporu. W nowoczesnych autach układ odpowietrza się przy użyciu komputera diagnostycznego bądź po kilkunastokrotnym przekręceniu kluczyka do pozycji zapłonu i odczekaniu kilku sekund za każdym razem. Jeżeli samochód nie ma wstępnej pompy w baku, do odpowietrzenia układu konieczne może się okazać zamontowanie zewnętrznej. W starszych konstrukcjach do uruchomienia zapowietrzonego diesla pomocne może się okazać użycie preparatu typu samostart lub plak.
USZKODZENIE UKŁADU WTRYSKOWEGO
Niektóre ze współczesnych turbodiesli nie są wyposażone we wstępną pompę paliwa w baku. W takiej sytuacji po skończeniu paliwa i zapowietrzeniu układu niektórzy próbują uruchomić silnik, kręcąc długo rozrusznikiem lub, co gorsza, na tzw. "zaciąg". Wtedy w wyniku pracy pompy wysokiego ciśnienia na sucho może dojść do złuszczenia jej elementów i uszkodzenia wtryskiwaczy. Takie próby uruchomienia silnika mogą spowodować uszkodzenia, których naprawa wyniesie nawet na ponad 10 tys. zł.
OBJAWY
Brak możliwości uruchomienia silnika po uzupełnieniu paliwa.
NAPRAWA
Wymiana pompy wysokiego ciśnienia i wtryskiwaczy.
USZKODZENIE SILNIKA
Nagły brak paliwa w wysilonym, turbodoładowanym silniku prowadzi do gwałtownego zubożenia mieszanki paliwowo-powietrznej. W takiej sytuacji drastycznie wzrasta temperatura w komorze spalania. Może wtedy dojść nawet do stopienia tłoka.
OBJAWY
Brak możliwości uruchomienia jednostki po skończeniu paliwa, utrata kompresji na którymś cylindrze, stuki w silniku.
NAPRAWA
Remont silnika lub wymiana na używany.
KIEDY TANKOWAĆ?
Nie wszyscy kierowcy zdają sobie sprawę z zagrożeń płynących ze zbyt niskiego poziomu paliwa w zbiorniku. Okazuje się, że dbanie o zatankowanie auta na czas pozwala nie tylko uniknąć przykrych konsekwencji skończenia się paliwa w trasie, ale i zmniejsza ryzyko powstawania dodatkowych usterek.
- Kierowcy użytkujący auto sporadycznie
Należy starać się utrzymywać możliwie najwyższy poziom paliwa w baku.
- Przed podróżą autostradą
Jadąc autostradą lub drogą ekspresową, szczególnie zimą, warto mieć zatankowane auto.
- W codziennej eksploatacji
Zaleca się tankowanie do pełna, gdy poziom paliwa w zbiorniku spadnie do 1/4.
PODSUMOWANIE
Powiązanie występujących w samochodzie usterek z permanentną jazdą na rezerwie nie zawsze jest łatwe. Dodatkowo okazuje się, że naprawienie samochodu w wielu przypadkach nie gwarantuje rozwiązania problemu na zawsze. Tu potrzebna jest też zmiana nawyków użytkownika samochodu. Nie powinno się dopuszczać do długotrwałej jazdy z niskim poziomem paliwa w zbiorniku.
Tekst: Paweł Tyszko, zdjęcia: Robert Magdziak, autor; "Motor" 1/2019