Silniki, które zużywają olej

W teorii, silnik czterosuwowy powinien praktycznie nie zużywać oleju lub spalać jedynie jego minimalną ilość, ponieważ olej wykorzystuje w zamkniętym obiegu, a nie jak w dwusuwie - jako smarującą domieszkę paliwa. W rzeczywistości - zużycie oleju jest problemem kierowców od niepamiętnych czasów. Jeszcze 20 lat temu samochody po prostu spalały olej i można było tylko się z tym pogodzić - nie było mocnych na zużycie oleju w Maluchu lub Polonezie. Wydawałoby się więc, że skok jakościowy, który dokonał się w produkcji samochodów od lat 90., powinien wyeliminować zużycie oleju. Jak się okazuje - nie do końca.

Dlaczego spala olej?

Przedostawanie się oleju silnikowego do komory spalania może mieć kilka przyczyn. Najczęściej dzieje się to przez nieszczelne pierścienie tłokowe. W większości silników podlegają one naturalnemu zużyciu i po większym przebiegu wymagają wymiany, trudno jednak uwierzyć, żeby ten przebieg miał być mniejszy niż 200 tys. km. A przecież znane są liczne przykłady jednostek napędowych, które przepuszczają olej przez pierścienie już przy przebiegach nieprzekraczających 100 tys. km.

W niektórych silnikach zdarza się także przepuszczanie oleju przez prowadnice zaworowe. To przypadłość głównie diesla 1.9 TDI, często mylnie brana za objaw zużycia turbosprężarki. Oczywiście niejednokrotnie obie przyczyny występują równocześnie - kiedy zużywa się ułożyskowanie wirnika turbosprężarki, olej zaczyna wpadać do dolotu i zbierać się w intercoolerze.

Jak zaradzić?

W niektórych przypadkach próby interwencji są pozbawione sensu. Jeżeli silnik ma wadę fabryczną - zużycie oleju to jego cecha i walki z nią skończą się rozczarowaniem oraz poważnymi kosztami. W ramkach poniżej opisujemy właśnie takie samochody, w których ze zużyciem oleju trzeba po prostu się pogodzić. Jeśli natomiast przyczynę zużycia oleju da się usunąć - najdroższa będzie wymiana pierścieni tłokowych (zwykle ponad 2000 zł), tańsza - regeneracja głowicy (ok. 1000 zł), a najmniej będzie kosztować regeneracja turbosprężarki (już od 500 zł w przypadku turbin bez łopatek zmieniających geometrię). Wcześniej zawsze warto zasięgnąć rady na forum danej marki i modelu.

Jednocześnie odradzamy długotrwałe stosowanie preparatów uszczelniających, ponieważ maskują one zużycie oleju na dość krótko (zwykle korzystają z nich handlarze przed sprzedażą auta). Czasem, jeśli pojazd zużywa niewiele oleju, trzeba po prostu regularnie go dolewać i nie "rozkładać" silnika bez potrzeby.

Zużycie oleju przytrafia się głównie w tych silnikach benzynowych 2.0 TS, w których nie przestrzegano ścisłego reżimu serwisowego. Trzeba jednak wspomnieć, że Alfy Romeo są szczególnie wrażliwe na poziom oleju, a jego spadek może mieć tragiczne konsekwencje, łącznie z zerwaniem paska rozrządu.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: zazwyczaj są to nieszczelne uszczelniacze zaworowe.

Mały diesel słynie z oszczędności. Ma też łańcuch rozrządu, co obniża koszty serwisowe. Jest zatem bardzo lubiany we flotach. Ale kierowcy flotowi mocno wciskają gaz, co skutkuje zużyciem oleju, a w konsekwencji przeskoczeniem łańcucha rozrządu i zderzeniem tłoków z zaworami.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: podobnie jak w 2.0 TS, zwykle uszczelniacze zaworowe.

1,4-litrowa jednostka Fiata zużywała olej od początku i nic nie dało się na to zaradzić. Skoro już o benzynowych jednostkach Fiata mowa, warto też wspomnieć o starszym, ale produkowanym do dziś silniku 1.2, który wprawdzie oleju nie spala, ale obficie go wychlapuje, w szczególności przez uszczelnienie pokrywy zaworów.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: niska jakość uszczelnień jednostki napędowej.

Napędzająca Fordy jednostka 1.3 z wałkiem rozrządu w kadłubie była produkowana bardzo długo, mimo przestarzałej już konstrukcji. Niestety nie słynie z trwałości. Zużycie oleju pojawia się już przy przebiegach mniejszych niż 100 tys. km, a ponadto towarzyszą mu wycieki. Jedyna rada to unikać Ka i innych Fordów z silnikiem 1.3 OHV oznaczonym Endura.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: zużycie pierścieni tłokowych i uszczelniaczy zaworowych.

Jednostki Hondy z układem zmiennego wzniosu zaworów VTEC mają tendencję do zużywania oleju na wysokich obrotach, ale nie jest to ani nasilone, ani też szczególnie niepokojące. Po prostu "ten typ tak ma", a poziom oleju trzeba regularnie kontrolować, zwłaszcza jeśli kierowca ma dynamiczny styl jazdy.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: leży w konstrukcji głowicy, ujawnia się przy wysokich obrotach.

Mazda RX-8, czyli ostatni samochód z silnikiem Wankla, to pojazd niezwykły. Mimo wielu udoskonaleń silnika z wirującym tłokiem, nie udało się wyeliminować jego stałej cechy: zużycia oleju silnikowego przy niższych obrotach. Problem bierze się z niedostatecznego uszczelnienia wirującego tłoka (jest to ogromne wyzwanie inżynierskie). Przy wyższych obrotach siła odśrodkowa uszczelnia tłok.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: olej przedostaje się przez uszczelnienia tłoka.

Przykład silnika z nieusuwalną wadą fabryczną pierścieni. Nissany z jednostką 1.8 spalają sporo oleju i walka z tym problemem jest skazana na niepowodzenie. Można oczywiście wlewać po prostu gęstszy olej mineralny, co zmniejsza skalę zużycia, choć zwiększa hałaśliwość pracy silnika.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: nieszczelność pierścieni tłokowych.

Sytuacja analogiczna jak w Nissanie, z tym że problem potrafił osiągać jeszcze większe rozmiary. 16-zaworowe jednostki 1.6 i 1.8 stosowane w większości modeli Opla z przełomu wieku XX i XXI są obarczone wadą powodującą duże zużycie oleju i wszelkie naprawy są skazane na porażkę.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: nieszczelne pierścienie tłokowe lub uszczelniacze zaworowe.

Koncern Peugeot-Citroen także zaliczył parę drobnych wpadek związanych z dużym zużyciem oleju. W szczególności dotyczyło ono modeli 306 i 406 z początku produkcji z silnikiem benzynowym 1.8. Ale nowoczesne silniki THP skonstruowane we współpracy z BMW także miewają ten problem.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: nietrwałe pierścienie tłokowe, wady uszczelniaczy zaworowych.

Czterocylindrowy bokser z pojedynczym doładowaniem ma piękny dźwięk, ale lubi olej. Dolewka 1 l na 5000 km nie jest niczym niepokojącym, gorzej gdy zużywa go pięciokrotnie więcej, co nie jest rzadkością. W pierwszej kolejności trzeba sprawdzić stan turbosprężarki. Przyczyna może tkwić także w zużyciu elementów układu rozrządu.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: zużycie turbosprężarek i elementów układu rozrządu.

Problemy Toyoty ze zużyciem oleju pamiętają na pewno użytkownicy starszego modelu Corolla E9 z benzynowym silnikiem 1.3, ale te same kłopoty objawiły się we wczesnych egzemplarzach modelu E12 z silnikiem 1.4. Najwięcej oleju "znikało" przez pierścienie tłokowe.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: najczęściej zła konstrukcja pierścieni lub wady gładzi cylindrowych.

Najpopularniejszy w Europie silnik Diesla też ma niewielką wadę: nieszczelne prowadnice zaworowe. Jeśli po regeneracji turbosprężarki problem zużycia oleju nie ustąpił, następna w kolejce czeka głowica. Na szczęście wszystkie części są bardzo łatwo dostępne, a silnik znany każdemu mechanikowi.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: nieszczelności w prowadnicach zaworowych.

Skrócona o 1 cylinder jednostka VR6 miała moc 150 lub 170 KM i cechowała się pięknym brzmieniem. Gorzej, że zdarzają się silniki V5 zużywające ponad pół litra oleju na 1000 km - niby to niewiele, ale w tej sytuacji od wymiany do wymiany dolewa się 7,5 l oleju, a to już spory koszt.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: najczęściej uszczelniacze i prowadnice zaworowe.

Mitsubishi Carisma i jej bliźniaczy model - Volvo S40 - korzystają ze starych diesli produkcji Renault. Zwłaszcza w autach z początku produkcji poziom oleju potrafi błyskawicznie spadać, często jednak okazuje się, że przyczyną nie jest spalanie, ale nasilone wycieki. Trzeba sprawdzać więc, czy spod auta nic nie kapie.

DOTYCZY MODELI:

PRZYCZYNA: kierowca myśli, że auto spala olej, a on zbiera się na osłonie silnika.

Tymon Grabowski

Kłopoty z olejem - PORADY

Silnik do wymiany - EKSPLOATACJA