Niewiarygodne. To auto ma już 29 lat! Miałeś takie?
Równo 33 lata temu - 9 września 1987 roku - podpisano umowę licencyjną na produkcję przez polską Fabrykę Samochodów Małolitrażowych nowego modelu Fiata o kryptonimie X1/79. Auta, które na dobre wpisało się w historię polskiej motoryzacji i przez wiele lat kształtowało krajobraz naszych dróg...
Było to ostatnie porozumienie podpisane przez włoski koncern z polskim rządem socjalistycznym. Przyjęto tę samą formułę umowy, co w przypadku Fiata 126. Określała ona warunki uzyskania przez stronę polską licencji i niezbędnych pożyczek dla Fabryki Samochodów Małolitrażowych na uruchomienie produkcji. Fiat zobowiązał się na wyeksportowanie modelu za pośrednictwem własnej sieci sprzedaży oraz zapewnienie obsługi technicznej i handlowej.
Warto pamiętać, że - przynajmniej dla włoskiego partnera - porozumienie to znacznie różniło się od poprzednich. Nowy model, któremu wkrótce nadano nazwę Cinquecento, miał być produkowany wyłącznie w Polsce. Po raz pierwszy w historii światowy producent samochodowy wybrał jeden z krajów dawnego Bloku Wschodniego do produkcji strategicznego w swojej gamie modelu, który był przeznaczony do sprzedaży na wszystkich rynkach europejskich! Bez skromnej przesady można więc stwierdzić, że reputacja Fiata leżała w polskich rękach!
Przypominamy, że prace konstrukcyjne nad następcą Malucha trwały już od początku lat osiemdziesiątych. W 1985 roku zaprezentowano prototypowy model Topolino wyróżniający się trzydrzwiowym nadwoziem i - umieszczonym z przodu - chłodzonym cieczą - silnikiem napędzającym przednie koła.
Już w 1979 roku polska FSM zawarła z Fiatem umowę na montaż i produkcję modelu Panda. Zapaść gospodarcza początku lat osiemdziesiątych sprawiła jednak, że jej realizację odłożono o trzy lata, by - ostatecznie - zupełnie z niej zrezygnować.
Trzeba też wiedzieć, że podpisanie umowy na produkcję Cinquecento było bezpośrednim powodem wstrzymania prac rozwojowych nad rewolucyjnym, zdaniem sympatyków polskiej motoryzacji, prototypowym Beskidem 106. Auto, w którego kształtach wielu doszukuje się podobieństw do późniejszego Renault Twingo, zrodziło się w głowach polskich konstruktorów i stylistów na początku lat osiemdziesiątych, jako alternatywa na wypadek fiaska rozmów z włoskim inwestorem.
Ostatecznie - pierwszy egzemplarz Fiata Cinquecento opuścił linię montażową zakładu w Tychach w 1991 roku. W międzyczasie w Polsce nastąpiły bezprecedensowe zmiany polityczne. Zmieniły one radykalnie wszystkie założenia gospodarcze i środowiskowe, z jakimi miano dotychczas do czynienia. Zmiana ustroju "wywróciła" też "do góry nogami" Fabrykę Samochodów Małolitrażowych. Ale to już temat na zupełnie inną opowieść...