Rajd Dakar - wszystko co powinieneś o nim wiedzieć
Rajd Dakar jest najbardziej rozpoznawalną imprezą off-roadową. Co roku przyciąga uwagę milionów fanów motosportu na całym świecie, także w Polsce. Kolejna edycja rozpocznie się 2 stycznia w stolicy Paragwaju Asuncion.
Jego twórcą był francuski motocyklista Thierry Sabine. Podobno, gdy w 1977 roku zgubił się na pustyni podczas rajdu Abidżan - Nicea uznał, że to świetne wyzwanie dla pasjonatów jazdy w ekstremalnie trudnych warunkach. Realizacja pomysłu zajęła mu niewiele ponad rok.
Pierwszy Rajd Paryż-Dakar wystartował 26 grudnia 1978 roku z paryskiego Placu Trocadero. Kierowców czekało ponad 10 tys. kilometrów, głównie w nieznanych im warunkach w Afryce. Do mety w stolicy Senegalu dotarły 74 pojazdy, z łącznej liczby 182 na starcie. Pierwszymi triumfatorami zostali francuski motocyklista Cyril Neveu oraz jadący Range Roverem jego rodacy Alain Genestier i Joseph Terbiaut w klasyfikacji samochodów.
Z roku na rok rajd Paryż-Dakar zyskiwał coraz większą popularność i sławę. Jego trudy nie wszyscy jednak wytrzymywali. Zdarzały się wypadki śmiertelne, zawodził sprzęt. Jedną z ofiar został sam Sabine, który w 1986 roku zginął w wypadku śmigłowca na granicy Nigru z Mali. Do tej pory rajd pochłonął życie 64 osób. Na tej liście jest też polskie nazwisko - w 2015 roku motocyklista Michał Hernik został znaleziony martwy podczas 3. etapu z San Juan do Chilecito w Argentynie.
Rajd miał lepsze i gorsze chwile. Większość jego afrykańskich edycji kończy się w Dakarze, chociaż metę lokalizowano też w Kapsztadzie, Kairze czy Szarm-el Szejk. Od początku tego wieku coraz więcej uwagi poświęcano bezpieczeństwu uczestników w obawie przed atakami terrorystycznymi. W końcu w 2008 roku organizatorzy musieli odwołać kolejną edycję, która miała się rozpocząć w Lizbonie. To przełom w historii rajdu.
W 2009 roku Dakar został przeniesiony do Ameryki Południowej, gdzie odbywa się do dzisiaj. Kierowcy rywalizują w Argentynie, Chile Peru, Boliwii; ścigają się po rozpalonych słońcem nizinach i wspinają się na wysoko położone przełęcze w Andach. W zgodnej opinii skala trudności jest coraz większa, a nadchodząca edycja ma być wyjątkowo wymagająca. Od roku dyrektorem sportowym rajdu jest Hiszpan Marc Coma, jedna z dakarowych legend. Pięciokrotnie wygrywał zawody na motocyklu, ale nie do niego należy największa liczba zwycięstw.
Niekwestionowanym rekordzistą pod tym względem jest Stephane Peterhansel, który dwunastokrotnie stawał na najwyższym stopniu podium - po sześć razy w rywalizacji motocyklistów i kierowców samochodów. W ubiegłym roku też był najlepszy i teraz będzie bronił tytułu w teamie Peugeota. 51-letni Francuz po raz pierwszy startował w Dakarze w... 1988 roku.
Wśród uczestników Dakaru było wielu znanych kierowców rajdowych, ale też słynnych sportowców innych dyscyplin i celebrytów. Jednym ze zwycięzców został znany w przeszłości alpejczyk Luc Alphand (2006), kilkakrotnie z bezdrożami Ameryki Południowej zmagał się medalista olimpijski w skokach narciarskich Adam Małysz. Na liście triumfatorów jest jedna kobieta, Niemka Jutta Kleinschmidt (2001).
Na początku Dakar był niedostępny dla polskich kierowców, przede wszystkim ze względów finansowych. Pod koniec lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia rywalizować z zagranicznymi koncernami próbowały Jelcze i Stary. Okazało się jednak, że samochody nie są przygotowane na tak ekstremalne warunki i większość załóg musiała się wycofać z powodu awarii.
Szeroką ławą biało-czerwoni pojawili się na Dakarze w 21. wieku. Pomógł w tym między innym koncert naftowy Orlen, który wystawia swój zespół. Największa polska ekipa startowała w 2012 roku - 21 osób. W ostatnich latach ta liczba się zmniejsza - w poprzedniej edycji było to dziesięć osób, w nadchodzącej - dziewięć.
Polacy odnosili w Dakarze sukcesy. W 2015 roku w kategorii quadów zwyciężył Rafał Sonik, a dwa triumfy ma na koncie jadący w ekipie holenderskiej ciężarówki Darek Rodewald. W rywalizacji samochodów trzeci był Krzysztof Hołowczyc, zaś szóste miejsce zajął motocyklista Jakub Przygoński. Z tego grona na starcie w Asuncion pojawią się Sonik i Przygoński (tym razem samochodem), którzy także w zbliżającej się edycji zapowiadają walkę o czołowe lokaty.
