Europejskie autostrady - ile zapłacimy za przejazd nimi?

Niezależnie czy jest to dla nas pasja, praca czy wypoczynek, na koszty wyprawy wpływa wiele zmiennych. Potencjalne wydatki związane z hotelami, postojami czy paliwem spędzają sen z powiek niejednego kierowcy. Planując podróż często zapominamy jednak o elemencie, mogącym znacząco obciążyć nasz portfel. Płatne drogi w Europie to niemal codzienność i musimy uwzględnić je w naszym kosztorysie. Przyjrzyjmy się jednak bliżej opłatom na autostradach i sprawdźmy, czy faktycznie stanowią one dla kierowcy tak duże obciążenie, jak może się wydawać na pierwszy rzut oka.

Trzy podstawowe systemy płatnicze obecne na europejskich autostradach:

System w pełni bezpłatny - umożliwia poruszanie się po publicznych autostradach bez dodatkowych opłat

System odcinkowy - oparty o jednorazowe opłaty uzależnione od pokonanego dystansu

System winietowy - okresowe opłaty drogowe, umożliwiające nielimitowane korzystanie z systemu autostradowego lub jego określonych odcinków

Całkowicie zwolnieni z opłat autostradowych jesteśmy co prawda wyłącznie w 10 państwach, jednak w pozostałych również możemy znaleźć pozytywy. Standardowe opłaty za autostrady w Europie uiszczane w bramkach, obecne są przede wszystkim w państwach południowych: Hiszpania, Grecja, Włochy, Portugalia, Chorwacja, z taką koniecznością spotkamy się również w Francji, Irlandii oraz Polsce.

Ceny autostrad w Europie nie są ustandaryzowane i mogą się od siebie znacząco różnić. Pod względem czysto ekonomicznym najkorzystniej jest podróżować po Polsce, która posiada najniższą średnią opłatę (ok. 24 zł/100 km). Najdroższe są autostrady płatne w Irlandii, Hiszpanii oraz we Włoszech (w przeliczeniu ok. 38 zł/100 km). Warto przy tym pamiętać, że wysokość opłat może się różnić również ze względu na pojazd, jakim się poruszamy. W przypadku aut o łącznej wadze przekraczającej 3,5 tony, cennik autostrad może być nieco wyższy. Warto to uwzględnić planując zabranie w podróż przyczepy czy wozu kempingowego.

Warto pamiętać, że nawet w państwach z darmową siecią autostrad możemy spotkać okazjonalne płatne odcinki. Mosty, tunele lub trasy obwodowe, należące częściowo do prywatnych właścicieli, mogą posiadać własne systemy cennikowe. Za przykład posłużyć może droga M6 Toll w Wielkiej Brytanii, która jest płatnym odcinkiem specjalnym, tworzącym alternatywę dla zatłoczonej autostrady publicznej.

Pozostałe płatne autostrady w Europie opierają się na systemie winietowym, czyli umożliwiającym nielimitowane korzystanie z dróg po uiszczeniu określonej kwoty. Winieta, w formie nalepki na szybę, stanowi dowód wniesienia opłaty przed skorzystaniem z autostrady. Możemy ją nabyć na przejściach granicznych, stacjach benzynowych, czy w niektórych sklepach. Większość państw umożliwia również nabycie winiety SMS-owo lub przez Internet. W przypadku wcześniejszego zakupu możemy liczyć nawet na upust. Winiety mają charakter okresowy, który zależnie od państwa, może wynosić kilka dni, kilka miesięcy lub cały rok. W niektórych krajach dostępne są również winiety tranzytowe lub turystyczne. Ceny winiet mogą być różne zależnie od regionu lub operatora.

To, który system jest korzystniejszy: winietowy czy jednorazowych opłat, jest trudne do ocenienia. System winietowy jest wygodniejszy dla kierowców, którzy nie muszą oczekiwać w kolejkach przy bramkach, jednak jest przy tym mniej sprawiedliwy. Niezależnie od intensywności podróżowania po autostradach opłata jest stała. Dla kierowców korzystających z autostrad okazjonalnie, korzystniejszy jest system opłat jednorazowych. Przy częstych przejazdach bardziej opłaca się zakup winiet

Ciekawostka - w Europie są dwa kraje o nietypowych systemach płatniczych na autostradach. Portugalia ma, system hybrydowy, w którym możemy wykupić zarówno winietę czasową, jak i jednorazowo opłacić przejazd przez autostradę. Norwegia stosuje unikalny układ, w którym autostrady są bezpłatne, jednak ponosimy koszt poruszania się na niektórych drogach dojazdowych.