Kierowcy mogą już korzystać z nowych uprawnień. Jedni za darmo, inni za 170 zł

Zmiany, o których mówimy, weszły w życie na początku bieżącego roku. W przeciwieństwie jednak do na przykład zeszłorocznych zmian w taryfikatorze mandatów, przeszły bez większego echa. Może to wynikać z tego, że większość kierowców nie skorzysta z nowych możliwości na co dzień, ale dla części kierujących oznaczają one spore ułatwienie. Nowe przepisy, które tu omówimy, dotyczą ograniczeń w ciągnięciu przyczep.

Wyjaśnijmy na wstępie, że każdy, kto ma prawo jazdy kategorii B, może ciągnąć samochodem przyczepę. Pod warunkiem jednak pełnienia całego szeregu wymogów. Jeśli zbyt nas ograniczają, biorąc pod uwagę nasze potrzeby pociągowe, a nie chcemy robić prawa jazdy na przyczepę (kategoria B+E), możemy w łatwy sposób zdobyć specjalny kod.

To jak rozszerza on uprawnienia kierowcy, reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 20 maja 2016 roku w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. z 24 maja 2016 r. poz. 702). Zgodnie z tymi zapisami, kod 96 (bo o nim mowa) umożliwia ciągnięcie przyczepy innej niż lekka samochodem o DMC wynoszącym do 3,5 tony, pod warunkiem, że masa całego zestawu pojazdów nie przekracza 4,25 t. Oprócz tego trzeba było jednak spełnić jeszcze dwa dodatkowe warunki:

• masa rzeczywista holowanej przyczepy nie przekracza rzeczywistej masy całkowitej samochodu,
• stosunek dopuszczalnej masy pojazdu do dopuszczalnej masy przyczepy nie może przekraczać 1,33:1

Dokładny zapis przepisów brzmiał tak:

W przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, przeznaczonej do ciągnięcia przez pojazd, którego dopuszczalna masa całkowita wynosi nie mniej niż 1,33 dopuszczalnej masy całkowitej przyczepy, dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy), działający co najmniej na koła jednej osi; warunek stosuje się również do przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 5 t, zarejestrowanej po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1968 r.

---

Dla wielu kierowców było to wyraźne ułatwienie, ale i... pewne utrudnienie życia. Kierowca nie tylko musiał sprawdzić DMC samochodu i DMC przyczepy, tak by suma nie przekroczyła 4,25 t, ale musiał jeszcze wykonywać obliczenia polegające na dzieleniu DMC samochodu przez 1,33. Wynik określał masę przyczepy, jaką można było podpiąć do samochodu i zwykle była to masa o kilkaset kg mniejsza niż wynikająca z DMC zapisanego w dowodzie rejestracyjnym przyczepy. A to powodowało, że czasami korzystanie z rozszerzonych uprawnień, bywało problematyczne.

Rozwiązaniem powyższych komplikacji są nowe przepisy, które weszły w życie 1 stycznia 2023 roku. Wykreślono wtedy punkt mówiący o stosunku DMC pojazd i DMC przyczepy. Obecnie obowiązujące przepisy brzmią tak:

W przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy) działający na koła wszystkich osi. W przyczepie rejestrowanej po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do dnia 1 stycznia 2023 r. dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy) działający co najmniej na koła jednej osi; takie rozwiązanie dopuszcza się również w przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 5 ton, zarejestrowanej po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1968 r.

---

Tym samym, kierowca dysponujący prawem jazdy kategorii B z kodem 96, od 1 stycznia zyskał uprawnienia do ciągnięcia przyczepy o kilkaset kg cięższej niż wcześniej.

A jeśli dla kogoś łączne DMC zestawu samochód + przyczepa wynoszące 4,25 tony to za mało, to pozostaje mu wyrobienie kategorii B+E, dającej możliwość holowania przyczepy o DMC nawet 3,5 t, a cały zestaw może wówczas ważyć nawet 7 t.

Żeby zdobyć uprawnienia oznaczone kodem 96 trzeba mieć prawo jazdy kategorii B, a tym samym ukończone 18 lat. Nie trzeba jednak w tym celu odbywać żadnego kursu ani szkolenia. Do uzyskania specjalnego kodu wystarczyć zdać praktyczny egzamin państwowy.

Jedyny wydatek jaki ponosimy to wynosząca 170 zł opłata za egzamin praktyczny. Wystarczy zapłacić, zdać egzamin i możemy cieszyć się z nowych uprawnień. Przed egzaminem warto jednak poćwiczyć manewrowanie z dużą przyczepą, żeby nie mieć problemów z zaliczeniem.

Istotną rzeczą, którą powinniśmy sprawdzić przed przystąpieniem do holowania przyczepy, jest sprawdzenie pozycji O.1 i O.2 w dowodzie rejestracyjnym pojazdu. Znajdziemy tam DMC przyczepy odpowiednio z hamulcem i bez hamulca, jaką możemy podpiąć do naszego samochodu. Wartości te mogą być różne w zależności od zastosowanego silnika i należy je skonfrontować z polem F.1 dowodu rejestracyjnego przyczepy (DMC przyczepy, czyli F.1 nie może być większe niż DMC przyczepy dopuszczonej do holowania przez producenta samochodu, czyli O.1 lub O.2).

Kierowcy samochodów osobowych ciągnący przyczepę muszą zdawać sobie sprawę, że jeśli masa własna zestawu przekracza 3,5 tony to konieczne staje się opłacenie przejazdu w systemie e-TOLL. Opłatami objęte są duże odcinki dróg krajowych, autostrad i dróg ekspresowych.

Wbrew pozorom prawo jazdy kat. B nie upoważnia do prowadzenia wyłącznie samochodów osobowych. Lista jest znacznie dłuższa i obejmuje:

• pojazdy samochodowe o DMC do 3,5 t
• samochody z przyczepą lekką
• samochody z przyczepą inną niż lekka 
• motorowery
• motocykle z silnikiem do 125 ccm 
• czterokołowce lekkie
• czterokołowce
• ciągniki rolnicze
• pojazdy wolnobieżne

***