Uszkodzenie pojazdu z winy pasażera – kto za nie zapłaci?
Statystyki policyjne wskazują, że w 90% przypadków szkody na drodze wyrządzane są przez kierujących pojazdami mechanicznymi. Zdarzają się jednak sytuacje, w których wina leży po stronie pasażera. Kto w takim przypadku płaci odszkodowanie za uszkodzenie innego samochodu? Czy takie szkody pokryje ubezpieczenie OC?
Niezwykle rzadko dochodzi w Polsce do wypadków z winy pasażerów. W 2021 roku było to 125 z 22 816 spowodowanych na drogach publicznych, w strefach zamieszkania oraz strefach ruchu. O wiele częściej może dojść do kolizji drogowej z winy pasażera. Przykładowo, podczas otwierania drzwi można przypadkowo naruszyć inny pojazd, powodując szkodę majątkową. Inną sytuacją jest nieopatrzne otwarcie drzwi w momencie, gdy pieszy, rowerzysta czy inny pojazd, przejeżdżają z drugiej strony auta - od strony pasażera, a nie kierowcy.
Jak rozpatrywane są szkody z winy pasażera, a nie kierującego ubezpieczonym pojazdem? Czy ubezpieczenie samochodowe OC ujmuje takie ryzyko i ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie osobom poszkodowanym w zdarzeniu drogowym?
Zgodnie z przepisami obowiązkowe ubezpieczenie OC komunikacyjne chroni przed ponoszeniem finansowych skutków zdarzeń w ruchu pojazdu i podczas jego rozładunku czy załadunku, zatrzymania i postoju. Większość wypadków drogowych czy kolizji to zderzenie jadących pojazdów mechanicznych i w takiej sytuacji oczywiste jest, że to kierowca odpowiada za szkody. Niemniej, pojazdy, które uczestniczą w zdarzeniu drogowym, niekoniecznie muszą fizycznie się poruszać, aby ktoś doznał szkody.
Z przepisów wynika, że o ruchu można mówić nie tylko w trakcie faktycznego przemieszczania się pojazdu, ale również przy jego postoju. Art. 34 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, uznaje za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego również szkodę, która powstała w związku z:
- wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem z niego,
- bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego,
- zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego.
Auta biorące udział w zdarzeniu drogowym mogą stać w miejscu, a do uszkodzenia może doprowadzić pasażer, np. wskutek nieostrożnego otwarcia drzwi podczas wysiadania. To typowa szkoda parkingowa. Kto za nią odpowie i czy będzie miała wpływ na wyliczenia wykonane przez kalkulator ubezpieczeniowy?
Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu (także wysiadaniem i wsiadaniem do niego) odpowiada pod względem finansowym ubezpieczyciel, u którego właściciel pojazdu wykupił OC. Jednak pojawiają się wątpliwości, czy odpowiedzialność odszkodowawcza będzie ciążyć na firmie ubezpieczeniowej, jeśli to nie kierowca samochodu a pasażer jest winny wystąpienia szkody. Jeśli zastanawiasz się, czy ubezpieczenie OC pokryje każdą szkodę pojazdu, warto wówczas sprawdzić wyjątki.
Odpowiedzi na to pytanie udzielił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 listopada 2018 roku. TSUE uznał, że czynność polegająca na otwarciu drzwi pojazdu stanowi przejaw użytkowania środka transportu zgodnie z jego funkcją. Wskazano również, że to kierowca odpowiada za pasażera, w związku z czym jego ubezpieczyciel powinien wypłacić odszkodowanie za powstałą szkodę poszkodowanym, bez względu na to czy za zdarzenie odpowiada kierujący pojazdem, czy przewożony przez niego pasażer. Zdaniem TSUE ubezpieczyciele nie mogą nawet na gruncie przepisów ustawodawstwa krajowego wyłączać odpowiedzialności z polisy OC w przypadku wyrządzenia szkody przez osobę przewożoną pojazdem.
Niestety, skoro szkoda spowodowana przez pasażera zostanie pokryta z OC, będzie to miało wpływ na wysokość składki OC przy kolejnej kalkulacji ceny ubezpieczenia.
Artykuł sponsorowany
