Czy quad to samochód?

Wszystkie te atrakcje mogą być zapewnione – jeśli do zabawy „zaprosimy” quada. Quady robią furorę wszędzie gdzie się pojawią. Spokojne Panie i zrównoważeni Panowie bawią się i cieszą niczym niepohamowaną radością. Ze spontanicznością dzieci odkrywają na nowo radość z zabawy i wypoczynku. Nic dziwnego, że podczas imprez integracyjnych coraz częściej zapewniane są przejażdżki wszędołazami. Jednak zakup takiego pojazdu implikuje pewne niejasności na gruncie podatku od towarów i usług.

Podatnikowi, zgodnie z zapisami ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. W sytuacji takiej przepis art. 86 ust 3 stanowi, iż kwotę podatku naliczonego stanowi wówczas 60% kwoty podatku określonej w fakturze nie więcej jednak niż 6.000 zł.

Zgodnie z art. 88 ust.1 pkt 3 ustawy VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Zastanowić się zatem należy, czy quada można zakwalifikować do grupy pojazdów samochodowych. Należy podkreślić, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera własnej definicji pojazdu samochodowego. Sami miłośnicy tych pojazdów z żartem mówią o nich jak o ciągnikach rolniczych.

Co rozumiemy przez pojęcie pojazd samochodowy? Na gruncie obowiązujących przepisów definicję odnajdujemy w ustawie Prawo o ruchu drogowym i czytamy (art. 2 pkt 33) „pojazd samochodowy” to pojazd silnikowy którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h przy czym określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego.

Okazuje się jednak, iż decydujące znaczenie dla określenia, czy quad jest pojazdem samochodowym ma treść jego świadectwa homologacji.

Jeżeli bowiem w świadectwie homologacji quad oznaczony został jako kategoria homologacyjna „L7e”, to zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie homologacji m.in. niektórych pojazdów samochodowych mających cztery koła quad jest „pojazdem czterokołowym innym niż lekki”. Oznacza to, iż quad - oznaczony w homologacji jako „L7e” - jest pojazdem samochodowym. W takiej sytuacji Podatnik nie będzie miał możliwości pełnego odliczenia podatku VAT od nabywanego quada zgodnie z ogólną zasadą art. 86 ust. 1 ustawy, a będzie mu przysługiwało jedynie prawo częściowego odliczenia - 60% kwoty podatku nie więcej niż 6.000 zł.

Konsekwencją zakwalifikowania quada do kategorii pojazdów samochodowych jest również brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie paliwa przeznaczonego do jego napędu. Spełniony jest bowiem warunek określony w przepisie art. 88 ust 1 pkt 3 ustawy o VAT.

Jeśli jednak w posiadanym przez Podatnika świadectwie homologacji quada brak jest oznaczenia kategorii L7e – quad nie jest uznawany za pojazd czterokołowy, ale za motocykl. Przyglądając się historii tego niezwykłego pojazdu taka klasyfikacja wydaje się być jak najbardziej słuszna. Otóż już w połowie lat 60-tych ubiegłego wieku inżynierowie Hondy zaprojektowali trójkołowiec. To dało początki myśli technicznej, w wyniku rozwoju której powstał w 1984 roku pierwszy quad – Honda TRX 200. Pomysł na przedziwny czterokołowy motocykl podchwyciły inne firmy znane z produkcji motorów: Kawasaki, Suzuki, Yamaha, Bombardier i Polaris. Historia jednoznacznie wskazuje na związek quadów z motocyklami. Zaś konsekwencje tego w rozważanych tu kwestiach podatkowych są znaczące.

Pojęcie „motocykl” należy definiować w oparciu o przepisy Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (wynika to z faktu iż, zgodnie z art. 2 ust 6 ustawy VAT towary identyfikuje się na podstawie przepisów o statystyce publicznej). W dziale 34 klasyfikacji PKWiU zatytułowanym „Pojazdy mechaniczne, przyczepy i naczepy”, gdzie wyszczególnione są m.in. wszelkiego rodzaju samochody, motocykle nie są wymienione. Motocykle oznaczone symbolem PKWiU 35.41 zostały natomiast zakwalifikowane w odrębnym dziale zatytułowanym: „Sprzęt transportowy pozostały” wśród m. in. okrętów, statków, lokomotyw, rowerów.

Przyglądając się przepisom można wysnuć wniosek, iż motocykl nie jest pojazdem samochodowym. Słuszność takich przypuszczeń potwierdza postanowienie Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 19 września 2005 r., sygn. I US-II/443/89/05 w którym czytamy: „motocykle, w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej, a także w potocznym znaczeniu są innym niż samochody, odrębnym środkiem transportu”. Takie samo stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Gdańsku w informacji z dnia 21 września 2004 r., sygn. PI/005-1508/04/CIP/06.

Jeżeli zatem na podstawie świadectwa homologacji quad jest uznawany za motocykl zasadnym jest przyjęcie, iż nie może być traktowany jako pojazd samochodowy. W konsekwencji należy przyjąć, iż ograniczenia przewidziane w art. 86 ust. 3 ustawy o VAT umożliwiające podatnikowi odliczenie tylko 60 % kwoty podatku naliczonego (nie więcej jednak niż 6.000 zł) nie będą miały zastosowania przy nabyciu quadów. Ponadto Podatnik, który nabył paliwa silnikowe wykorzystywane do napędu quada ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy jego zakupie. Ograniczenie (z art. 88 ust 1 pkt 3) dotyczące braku prawa do odliczenia podatku za zakup paliw nie znajdzie w tym przypadku zastosowania.

Należy zwrócić uwagę, iż brak homologacji quada może powodować poważne konsekwencje. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zgierzu w piśmie z dnia 27 czerwca 2003 r (sygn.III/446-1581/03) wskazał iż: „podatnikom nabywającym samochody inne niż osobowe, które nie posiadają homologacji producenta lub importera wymaganej dla tego rodzaju samochodów, nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku, o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem tych samochodów”. Brak prawa do odliczenia podatku VAT skutkuje również brakiem prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie paliw silnikowych wykorzystywanych do napędu.

Tak więc faktem jest, iż quady - choć zapewniają świetną zabawę i wyśmienity nieporównywalny z niczym wypoczynek swoim właścicielom przysparzają odrobinę trudności z rozliczeniem podatku VAT związanego z ich nabyciem. Kwestie zakwalifikowania wszędołazów nie są jasne. Jest to bowiem połączenie samochodu terenowego z poczuciem wolności jakie daje jazda motocyklem.

(Autor: Ewa Sokołowska - Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej)