Historia Renault Espace – od rodzinnego minivana, do modnego SUV-a
W tym roku mija 40 lat od premiery pierwszej generacji Renault Espace. Modelu naprawdę wyjątkowego, który wyznaczył nowe standardy tego, jak postrzegamy samochody rodzinne. Na przestrzeni dekad zmieniał się wyraźnie, a jego najnowsza odsłona w niczym nie przypomina swojego protoplasty. Poza jednym – to nadal flagowe auto rodzinne oferowane przez Renault.
W latach 70. XX wieku osoby szukające samochodu rodzinnego, nie miały szczególnie dużego wyboru. Pod tym hasłem kryły się po prostu większe modele, zwykle oferowane jako sedany, ewentualnie również jako kombi. Co ciekawe, nie brakowało takich samochodów z nadwoziami trzydrzwiowymi - sedanom dodawało to elegancji, zaś kombi bywał traktowane jako substytuty pojazdów służących do pracy, w których wygoda pasażerów w drugim rzędzie siedzeń, nie była priorytetem.
Na tym tle wyróżniało się Renault, którego modele takie jak 16 oraz 20 i 30 były liftbackami (choć według dzisiejszej nomenklatury pewnie reklamowane by były jako "pięciodrzwiowe coupe"), co dodawało im praktyczności, zaś zwolennicy kombi modli wybrać model 12 mający praktyczne, pięciodrzwiowe nadwozie. Wtedy też powstały pierwsze szkice samochodu, który miał stać się prawdziwą rewolucją.
Jego czas przyszedł jednak dopiero na początku lat 80., kiedy dyrektor generalny Renault powrócił z podróży po Stanach Zjednoczonych, gdzie pojechał wraz z dyrektorem koncernu Mantra. Obaj byli zafascynowani ideą minivana, czyli pojazdu nawiązującym sylwetką do dostawczych vanów i oferującym podobną przestronność, ale zapewniającym wszelkie wygody aut osobowych. Koncepcyjny pojazd o nazwie P23 został przygotowany w 1983 roku, a rok później zadebiutowała seryjna wersja, nazwana Espace.
Co ciekawe, klienci na początku bardzo sceptycznie podchodzili do francuskiej nowości. Przez pierwszy miesiąc zebrano zaledwie dziewięć zamówień. Dość szybko się to jednak zmieniło i kierowcy zaczęli dostrzegać możliwości, jakie dawał ten model. Dostępny w wersji pięcio- oraz siedmioosobowej zapewniał przestrzeń dla całej dużej rodziny, a do tego pozwalał na niemal dowolne aranżowanie wnętrza. Przednie fotele można było obracać o 180 stopni, zaś pozostałe przestawiać, wyjmować lub składać. I to wszystko w aucie o długości zaledwie 425 cm!
Pierwsze Renault Espace szybko stało się flagowym modelem rodzinnym marki, wyróżniając się doskonale oświetlonym wnętrzem (dzięki bardzo dużej powierzchni szyb), bogatym wyposażeniem i stosunkowo mocnymi jak na owe czasy silnikami. Kierowcy mieli do wyboru jednostki benzynowe o mocach od 101 do 120 KM oraz turbodiesla rozwijającego 88 KM. Ciekawostką w gamie był Espace Quadra ze stałym napędem na wszystkie koła. W sumie sprzedano niemal 192 tys. egzemplarzy modelu.
Druga generacja Renault Espace pojawiła się na rynku w 1991 roku i mocno nawiązywała do poprzednika, ale wyróżniając się bardziej obłymi kształtami. Była też zauważalnie dłuższa, mierząc 443 cm długości. Również wnętrze prezentowało się znajomo, ale oferując jeszcze więcej przestrzeni i bardziej obszerne fotele.
Można powiedzieć, że mieliśmy do czynienia z naturalną ewolucją poprzednika. Pod maskę trafiły znajome silniki benzynowe 2.0 oraz 2.2, a także ten sam 88-konny diesel. Dostępny był ponownie także napęd na wszystkie koła. Prawdziwą nowością był natomiast silnik V6 2.8 o mocy 150 KM, dostępny z 4-biegową skrzynią automatyczną.
Największą ciekawostką drugiej generacji modelu jest bez wątpienia Espace F1. Powstały dla uczczenia 10-lecia rynkowej obecności francuskiego minivana, wykorzystywał centralnie umieszczony 3,5-litrowy silnik V10 z bolidu Formuły 1, generujący 810 KM. Obniżony i ospojlerowany Espace przyspieszał do 100 km/h 2,8 s i mógł rozpędzić się do 312 km/h. Z oczywistych względów auto nie weszło nigdy do produkcji.
Ogólnie Espace II pod każdym względem przebijał poprzednika, co docenili klienci. Samochód sprzedał się w ponad 316 tys. sztuk.
Trzecia odsłona Renault Espace, zaprezentowana w 1996 roku, była prawdziwą rewolucją dla modelu, począwszy od samej stylistyki. Lata 90. to czas obłości i chociaż auto zachowało swój praktyczny, pudełkowaty kształt, prezentowało się nieporównywalnie nowocześniej od poprzednika.
Rewolucja zaszła również we wnętrzu. Projektanci Renault postanowili odejść do klasycznego układu deski rozdzielczej i zaproponowali kokpit z centralnie umieszczonymi, elektronicznymi wskaźnikami. Sterowanie klimatyzacją przeniesiono na wysepkę po lewej stronie kierownicy, a pasażer otrzymał własny panel do sterowania temperaturą po swojej stronie. Natomiast w centralnej część deski rozdzielczej umieszczono pojemne, zamykane schowki.
Espace trzeciej generacji ponownie urósł i mierzył już 452 cm długości, ale rok po premierze dołączyła do niego, oferowana po raz pierwszy, przedłużona wersja Grand. Miała ona aż 479 cm długości i większy o 17 cm rozstaw osi. Dzięki temu przy siedmiu pasażerach na pokładzie oferowała nadal spory bagażnik (520 l), więc nawet duża rodzina, mogła spakować się do niego na wakacje.
Pod maską Espace III można było znaleźć między innymi 3-litrowy silnik V6 o mocy 190 KM, a także pierwszego w historii modelu diesla z wtryskiem common rail - 2.2 dCi (129 KM). Ponadto auto mogło pochwalić się tytułem pierwszego minivana, który zdobył (maksymalną wtedy) ocenę czterech gwiazdek w testach zderzeniowych Euro NCAP.
Czwarta generacja Renault Espace to kolejna rewolucja stylistyczna i nowy, znacznie bardziej nowoczesny image. Zaprezentowana w 2002 roku, odeszła od łagodnych obłości, na rzecz ostrzejszych i bardziej futurystycznych linii. Zrezygnowano też z charakterystycznie zabudowanego miejsca mocowania lusterek bocznych. Auto ponownie urosło, mierząc 466 cm w wersji zwykłej oraz 486 cm w przedłużonej Grand.
Powiew nowoczesności dało się także zauważyć we wnętrzu. Zachowano co prawda układ kokpitu z poprzednika, ale obok elektronicznych wskaźników, znalazło się miejsce dla ekranu nawigacji, sterowanej umieszczonym między fotelami pokrętłem. Panele klimatyzacji trafiły natomiast na wszystkie cztery drzwi i zyskały wyświetlacze. Auto otrzymało też oczywiście system bezkluczykowy z kartą, a trzy osobne szyberdachy znane z poprzednika, zastąpił otwierany szklany dach o ogromnej powierzchni.
Czwarty Espace mógł pochwalić się także gamą dynamicznych silników. Wcześniej chcąc mieć niezłą dynamikę, trzeba było sięgać po benzynowe V6 (przyspieszające do 100 km/h w 10,6 s ), ale teraz wystarczył 2-litrowy doładowany benzyniak lub 2-litrowy diesel (170 oraz 173 KM), by osiągnąć pierwszą "setkę" w czasie poniżej 10 sekund. Gama obejmowała także 3-litrowego diesla (181 KM) oraz 3,5-litrowego benzyniaka o mocy 241 KM - największej wśród seryjnych odmian w historii Espace.
Nie da się ukryć, że minivan to najbardziej praktyczny rodzaj samochodu rodzinnego, ale z biegiem lat, to nie jak największa kubatura wnętrza czy możliwości jego aranżacji, zaczęły odgrywać mniejsze znaczenie. Gdy Espace IV debiutował w 2002 roku, był marzeniem dużych rodzin, ale gdy schodził z rynku w 2014 roku, motoryzacja znacząco się już zmieniła. Coraz więcej osób skłonnych było zrezygnować z części praktycznych rozwiązań, na rzecz nowej mody - mody na SUV-y.
Renault postanowiło podjąć próbę pogodzenia tych dwóch światów. Espace piątej generacji otrzymał więc bardziej muskularną sylwetkę, wyżej poprowadzoną linię okien, a także metalizowane wstawki na zderzakach, imitujące osłony w autach terenowych.
Rewolucję przeszło także wnętrze. Wskaźniki (teraz w pełni cyfrowe) trafiły za kierownicę, a centralne miejsce zajął duży, pionowo umieszczony ekran. Obsługa większość funkcji trafiła właśnie do jego menu, choć zachowano fizyczny panel klimatyzacji. Zerwaniem z tradycją było także zastosowanie osobnych foteli w drugim i trzecim rzędzie siedzeń, ale nie dających już możliwości indywidualnej konfiguracji.
Piąta generacja Espace to także przejście na downsizing. Wszystkie jednostki miały tylko cztery cylindry i wszystkie były doładowane. Na szczycie gamy znalazły się silniki 1.8 TCe 225 KM (0-100 km/h w 7,6 s) oraz diesel 2.0 dCi 200 KM (0-100 km/h w 9,1 s).
Zaprezentowana w 2023 roku obecna generacja Espace powstała zgodnie z obecnymi oczekiwaniami rynku oraz wymogami legislatorów. Przede wszystkim auto stało się klasycznym SUV-em, jako że to właśnie duże SUV-y uważane są obecnie za najlepsze samochody rodzinne. Podobnie też jak poprzednik nie jest dostępny w wersji przedłużonej.
We współczesną rzeczywistość wpisuje się także gama silnikowa, składająca się z jednego tylko napędu. To hybrydowy układ o mocy 200 KM - nie dostaniemy już ani jednostek benzynowych bez elektrycznego wspomagania, ani tym bardziej diesla. Czy to źle? Obecna generacja Espace przyspiesza do 100 km/h w 8,8 s, a jednocześnie spala średnio 4,6 l/100 km, a więc zapewnia dynamikę na poziomie 200-konnego poprzednika, spalając jednocześnie tyle, co Espace V ze 130-konnym dieslem.
Obecne Renault Espace dostępne jest w trzech wersjach wyposażenia, a jego ceny wahają się od 193 do 217 tys. zł.