Kiedy i za co można stracić prawo jazdy?
Zdobycie prawa jazdy w Polsce niekoniecznie należy do zadań łatwych. Niektórzy do egzaminu podchodzą nawet kilka razy. Ciężko zdobyty dokument może nam jednak zostać zabrany - przynajmniej na jakiś czas. Kto i w jakich sytuacjach może zatrzymać nasze prawo jazdy?
Prawo jazdy może zatrzymać policja, Inspekcja Transportu Drogowego oraz Żandarmeria Wojskowa (w odniesieniu do prowadzących pojazdy należące do Sił Zbrojnych RP). Dokumenty przekazywane są następnie właściwym organom - w zależności od powodu zatrzymania będzie to prokurator, sąd lub starosta - które wydają postanowienie lub decyzję o zatrzymaniu prawnym dokumentu. Od tych decyzji przysługuje zażalenie lub odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Dokument jest odbierany każdemu, kto osiągnie limit punktów karnych. W przypadku kierowców posiadających prawo jazdy dłużej niż rok są to 24 punkty, a u tych z krótszym stażem - 20 punktów. Póki nie wejdą w życie nowe przepisy, redukowanie punktów karnych odbywa się dobrowolnie - wystarczy, że kierowca weźmie udział w szkoleniu w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego. Można skorzystać z niego raz na pół roku, likwiduje ono 6 punktów karnych, a jego koszt to 300 zł.
Zasady te mają jednak ulec zmianie. Redukowanie punktów karnych nie ma być już dobrowolne, a przymusowe. Po uzbieraniu 24 punktów kierowca zostanie skierowany na obowiązkowy kurs, składający się z wykładów i badania psychologicznego. Ma on trwać kilka dni i kosztować ok. 500 zł, ale będzie likwidował wszystkie nagromadzone punkty. Na taki kurs kierowca zostanie skierowany tylko raz na 5 lat. Jeżeli w międzyczasie ponownie uzbiera 24 punkty, prawo jazdy zostanie mu odebrane, a w celu jego odzyskania będzie musiał ponownie przejść kurs na prawo jazdy i zdać egzamin.
Prawo jazdy zostanie również zatrzymane wówczas, jeżeli funkcjonariusz będzie miał uzasadnione podejrzenia, że zostało ono podrobione lub przerobione, albo gdy jest zniszczone na tyle, że nie jest możliwe odczytanie z niego danych. Dokument zabierany jest wtedy za pokwitowaniem, które umożliwia prowadzenie pojazdu przez 7 dni.
Funkcjonariusz zabierze także dokument w sytuacji, gdy stracił on już swoją ważność, oraz gdy względem kierowcy została wydana decyzja o zatrzymaniu lub cofnięciu prawa jazdy, a także gdy orzeczony został zakaz prowadzenia pojazdów.
- Policjant może zatrzymać też prawo jazdy w sytuacji, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że kierujący pojazdem popełnił wykroczenie lub przestępstwo, za które może zostać orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów - mówi Agnieszka Kaźmierczak z Yanosik.pl. - Policja może więc zatrzymać dokument, gdy kierujący stwarza zagrożenie na drodze i np. znacznie przekracza prędkość lub wyprzedza w sposób ryzykowny. Zostanie ono zatrzymane również wtedy, gdy kierowca nie udzieli pomocy ofiarom wypadku, gdyż jest to traktowane jako wykroczenie.
Prawo jazdy można także utracić w sytuacji, gdy kierowca prowadził pojazd w stanie po spożyciu alkoholu.
W Polsce dopuszczalna ilość alkoholu to 0,2 promila we krwi lub 0,1 mg na decymetr sześcienny wydychanego powietrza. W razie przeprowadzenia badania krwi lub moczu, w celu sprawdzenia trzeźwości lub obecności środka odurzającego, prawo jazdy przekazuje się wraz z wynikiem tego badania.
Jeżeli jego wynik nie został uzyskany w ciągu 30 dni od daty zatrzymania prawa jazdy, zostaje ono zwrócone właścicielowi niezwłocznie. W zależności od stężenia alkoholu we krwi, kierującemu grozi utrata prawa jazdy na okres od 6 miesięcy do 10 lat.
Warto nadmienić, że jeśli kierowca, będący pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających, spowodował wypadek, w którym ktoś został ranny lub stracił życie, prawo jazdy może zostać mu odebrane dożywotnio.