Syrena

Historia FSO Syreny rozpoczęła się w 1953 roku, kiedy zarząd FSO postanowił o produkcji aut segmentu B i C. Miały być przystępne cenowo i kierowane przede wszystkim na macierzysty rynek. 

Pierwszy prototyp Syrenki spotkał z ciepłym przyjęciem ze strony potencjalnych klientów i został pokazany już w 1955 roku, czyli dwa lata po rozpoczęciu prac. Miejscem prezentacji były, podobnie jak w przypadku innych krajowych aut z tego okresu, Międzynarodowe Targi Poznańskie. 

Po kolejnych dwóch latach „dopieszczania” modelu firma FSO (Fabryka Samochodów Osobowych) przeszła do dostosowania linii produkcyjnej do nowego auta. Tuż po modernizacji fabryk, w 1957 roku doszło do produkcji masowej. W ten sposób rozpoczęła się historia Syrenki, która trwała ponad ćwierć wieku.

Produkcja rozpoczęła się od modelu Syrena 101 (1957), po czym do oferty wprowadzono także warianty Syrena 102 (1962), Syrena 103 (1963) oraz Syrena 104 (1966). Wtedy też nastąpiła oczekiwana prezentacja Syreny 110. W międzyczasie FSO opracowywało nowe prototypy i wyspecjalizowane konstrukcje, które miały pomóc urozmaicić ofertę i dotrzeć do przedsiębiorców.

W 1972 roku produkcję przeniesiono do nowej fabryki. W miejsce warszawskiego FSO wybrano FSM – Fabrykę Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej. To tam powstawała Syrena 105.

W połowie 1983 roku zakończono produkcję modelu FSO Syrena po 26 latach od chwili jej wprowadzenia na rynek. Było to przede wszystkim wynikiem malejącej popularności aut. Wynikała ona głównie z dużej dysproporcji leciwej konstrukcji FSO Syreny w stosunku do zachodniej konkurencji. W czasie produkcji powstało łącznie ponad 500 000 egzemplarzy w obu fabrykach. Ostatnio coraz częściej pojawiają się na rynku plotki świadczące o reaktywacji firmy i wprowadzeniu do oferty Syreny zasilanej silnikiem elektrycznym.

Pierwszym produkowanym seryjnie modelem Syreny był wariant 100 – 2-drzwiowy samochód osobowy z 4-biegową skrzynią manualną, ważący niespełna 1000 kg. Miał on metalową konstrukcję nadwozia, a jego elementy powstawały poprzez manualną pracę rzemieślników. Auto wiele części „odziedziczyło” po Warszawie M20, powstałej na bazie radzieckiego GAZ-a M20 Pobieda. 

Syrena 101, poliftingowa, stanowiła znaczne ulepszenie względem poprzednika. Podobnie było z każdą kolejną generacją, która wprowadzała nowe rozwiązania technologiczne. W czasie budowy kolejnych modeli firma FSO projektowała i wprowadzała do bieżącej produkcji auta wyspecjalizowane. 

Warto wśród nich wyróżnić między innymi modele Syrena R-1, R-2 oraz R-3. To warianty rolnicze, które były przeznaczone do transportu ludzi oraz towarów. Auta były przystosowane do katorżniczej pracy, miały wyższe zawieszenie skonfigurowane do jazdy po wybojach.

 

Powstała także Syrena Kombi – w formie prototypu pojawiła się ona w 1961 roku. Różniła się od standardowego głównie większą przestrzenią ładunkową z tyłu. Samochód miał także nieco inaczej zestrojone zawieszenie z uwagi na większą masę nad tylną osią. Wyróżniał się też bardziej płaską podłogą. 

Jednym z najpopularniejszych modeli była jednak FSO Syrena Sport. To usportowiona, dynamiczna wersja Syrenki, charakteryzująca się zastosowaniem lekkiego nadwozia wykonanego z laminatu. Interesujący prototypem była także Syrena Lamina, wykonana w całości z tworzywa sztucznego.

FSO Syrena, mimo dość „taniego” charakteru, miała sporo wspólnego ze sportami samochodowymi. Auto tej firmy w generacji 101 uczestniczyło w prestiżowym Rajdzie Monte Carlo zajmując 99. pozycję wśród 149 drużyn startujących. Samochód był wysłany na wyścigi w wersji standardowej. Jedyne różnice obejmowały głównie detale i szczegóły wizualne, które nie miały żadnego wpływu na ostateczny wynik. Polskie drużyny startowały również w kolejnych Rajdach Monte Carlo, lecz bez większych sukcesów. Część z nich osiągnęła metę, inne zatrzymały się przed ostatecznym ukończeniem wyścigu w wyniku awarii. Inne odpadały z klasyfikacji z uwagi na zbyt duże, nadprogramowe spóźnienie.

FSO Syrena była samochodem przystępnym i dobrze wycenionym. Niestety, za niskimi kosztami eksploatacji szła także niewysoka jakość wykonania. Samochód miał rachityczny silnik i przestarzałą konstrukcję, lecz nie powstrzymało go to przed osiągnięciem ogromnych sukcesów na krajowym rynku. Doceniano łatwość naprawy, dobre radzenie sobie pojazdu z nawierzchnią bardzo niskiej jakości, wysoką wytrzymałość konstrukcji ramowej, jak i tanią eksploatację. Nieskomplikowana budowa pozwalała na przeprowadzenie większości napraw we własnym zakresie.