Historia, rozwój i najważniejsze modele Skody

Na przyszłości Skody zaważyła fuzja z firmą Laurin & Klement. Ta ostatnia została założona w Mlada Boleslav w 1895 roku i początkowo zajmowała się produkcją rowerów. Następnie produkcja została rozszerzona na motocykle, a w 1905 roku wyprodukowała pierwszy samochód - Voiturette A.

Po pierwszej wojnie światowej Skoda, która była już wtedy dużym koncernem zbrojeniowym, poszukiwała możliwości rozszerzenia produkcji na potrzeby cywilne. Wówczas zapadła decyzja o przejęciu firmy Laurin & Klement, co nastąpiło w 1925 roku. Nazwa Laurin & Klement przetrwała do dziś - tak nazywane są najlepiej wyposażone wersje samochodów Skody.

Lata trzydzieste to okres ekspansji Skody. To wtedy pojawił się szereg modeli, których nazwy tak dobrze znamy dziś: Rapid, Favorit czy Superb.

W czasie II wojny światowej zakłady Skody pracowały na rzecz niemieckiego przemysłu wojskowego, a tuż przed zakończeniem działań wojennych zostały zrównane z ziemią przez alianckie lotnictwo. Po wojnie Czechosłowacja znalazła się w radzieckiej strefie wpływów, a zakłady Skody zostały odbudowane. Już w 1945 roku powstał pierwszy samochód - Skoda 1101 Tudor, która właściwie była modernizacją przedwojennego modelu o nazwie Popular.

Na przekór gospodarce centralnie sterowanej i na przekór izolacji od producentów zachodnich, Skoda radziła sobie dobrze. Pod koniec lat 50-tych debiutowała Skoda Felicia oraz Skoda Octavia.

Z kolei pod koniec lat 60-tych Skoda zaprezentowała samochody, które być może wielu z nas pamięta jeszcze z polskich dróg. W 1964 roku pokazano Skodę 1000 MB, która zastąpiła Octavię. Samochód otrzymał litrowy, czterocylindrowy silnik o mocy 44 KM, który napędzał koła tylne, miał w pełni niezależne zawieszenie, czterobiegową, synchronizowaną przekładnię i bębnowe hamulce na wszystkich kołach. Do 1969 roku wyprodukowano niespełna 450 tys. egzemplarzy tego modelu, również na eksport.

W 1969 roku Skoda 1000 MB została poddana gruntownej modernizacji, jednocześnie zmieniono oznaczenie na 100/110. Auto okazało się jeszcze większym sukcesem - do 1977 roku powstało niemal 1,1 mln egzemplarzy. Co ciekawe, czescy inżynierowie mogli pozwolić sobie na odrobinę szaleństwa, stąd powstała np. wersja coupe, która wyglądem nieco przypominała ówczesne modele Porsche.

W 1976 roku pokazano kolejny model, który zapisał się trwale w historii Skody - serię 105/120/125 (nazwa zmieniała się wraz z kolejny modernizacjami). Był to kolejny pojazd z tylnym napędem i zlokalizowanym z tyłu silnikiem, którego pojemność wahała się od od 1.05 do 1.2 l. Warto przy tym zauważyć, że taka właśnie architektura nie była wyborem inżynierów, ale decydował o tym brak środków na opracowanie całkowicie nowej konstrukcji.

Klientów to jednak nie zraziło i Skoda 105/120/125 była produkowana właściwie aż do... upadku komunizmu. Ostatni egzemplarz zjechał z taśmy produkcyjnej w styczniu 1990 roku, a w sumie powstało niemal 2 mln egzemplarzy tej serii.

Równolegle, w latach 1984-1990 produkowano serię 130/135/135. Różniła się ona detalami stylistycznymi, jednak największą zmianą było zastosowanie nowego silnika 1.3 o mocy 58 KM i skrzyni biegów o pięciu przełożeniach. Warto dodać, że tak jak seria 120, tak i 130 były dostępne jako coupe o nazwie Rapid.

Upadek komunizmu był jednocześnie kresem samochodów Skody z silnikiem zlokalizowanym z tyłu. W transformacje ustrojowe Czesi nie wchodzili jednak z pustymi rękoma. W 1987 roku zaprezentowano pierwszy samochód z zamontowanym poprzecznie silnikiem z przodu i napędem na koła przednie - Skodę Favorit. Nadwozie tego modelu zostało zaprojektowane przez Bertone, ale za konstrukcję odpowiadali czescy inżynierowie, którzy w trudnych czasach komunizmu potrafili opracować własnymi siłami całkowicie nowe auto.

Model ten był sprzedażowym hitem, nie tylko na czeskim rynku. Oferta została szybko poszerzona o kombi o nazwie Forman. Ciekawostkę stanowi fakt, że tylna klapa obu pojazdów była... identyczna.

Inną ciekawostką jest Skoda Favorit sedan. Na bazie kombi opracowano dwa prototypy tego pojazdu, jednak nie zdecydowano się na uruchomienie produkcji seryjnej. Jeden z tych pojazdów trafił do fabrycznego muzeum Skody, a drugi... zaginął. Jego losy były nieznane aż do bieżącego roku, gdy przypadkiem wypatrzono go na zdjęciach ze zbombardowanej Syrii. Jak się tam znalazł? Stanowi to zagadkę...

Skoda Favorit była jednocześnie pierwszym modelem, w którym podczas kolejnych modernizacji, wykorzystywano technologię Volkswagena (niemiecki gigant zainwestował w Skodę w 1991 roku). W aucie m.in. zmieniono wnętrze, zastosowano wtrysk paliwa zamiast gaźnika i katalizator. Popularna "Favoritka" była produkowana aż do 1994 roku (rok dłużej przetrwało kombi i pickup).

Lata dziewięćdziesiąte, po przejęciu Skody przez Volkswagena, były okresem mocnej ekspansji czeskiej marku. W latach 1994-2001 produkowano Felicię, która była ostatnim modelem opartym na własnej płycie podłogowej Skody. Podobnie jak Favorit, Felicia była oferowana jako hatchback, kombi i pickup. Chociaż model ten był własną konstrukcją Skody, to pełnymi garściami czerpał z technologii Volkswagena. Samochód był pierwszym osobowym modelem Skody dostępnym z silnikiem wysokoprężnym, po raz pierwszy pojawiła się klimatyzacja, poduszka powietrzna kierowcy czy ABS.

Zaledwie dwa lata po Felicii debiutowała (1996) oparta na płycie podłogowej Golfa Skoda Octavia I. Model ten produkowano aż do 2010 roku (od 2004 jako wersja Tour; równolegle z drugą generacją). W 1999 roku gama modelowa została poszerzona o Fabię, model ten, produkowany do 2007 roku, zastąpił Felicję.

Początek XXI wieku to czas dalszej ekspansji w nowych segmentach. Debiutowały kolejno Superb (2001), Octavia II (2004), Roomster (2006) i Yeti (2009).

Obecnie w produkcji znajduje się już III generacja Octavii, Fabii i Superba. W ostatnim czasie Skoda postawiła również na rozwój crossoverów. W tym roku zakończono produkcję Yeti, ale w zamian wprowadzono na rynek dwa nowe modele - Kodiaq i Karoq.

Co ciekawe, o ile początkowo Skoda miała być "tanią" marką w portfolio grupy Volkswagena, o tyle pozycja marki ewoluowała, samochody otrzymywały coraz lepsze wyposażenie, szeroką gamę jednostek napędowych, pojawiały się wersje uterenowione (Scout), z napędem na wszystkie koła, zautomatyzowanymi dwusprzęgłowymi przekładniami DSG oraz w wersjach sportowych (RS).

W tej sytuacji nie dziwi, że rok do roku Skoda bije kolejne rekordy, regularnie przekraczając już milion sprzedanych samochodów rocznie.

A jakie są najbliższe plany Skody? Cóż, możemy się spodziewać pierwszych modeli hybrydowych, a niedługo później - elektrycznych. Ich zapowiedź stanowi pokazany na salonie we Frankfurcie prototyp Skoda Vision E.