"Tajny" kod niemieckich autostrad. Jego znajomość przydaje się też w Polsce
Dlaczego większość autostrad ma w nazwie tylko jedną cyfrę, ale nie wszystkie? Czy zlokalizowanie autostrady względem kierunków świata ma znaczenie dla jej oznaczenia? I czy są autostrady ważne i "ważniejsze"?
Pod koniec września Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad informowała o oddaniu do użytku drogi ekspresowej S11 między Koszalinem i Bobolicami. Dzięki tej inwestycji w Polsce przekroczyliśmy wreszcie barierę 5 tys. km dróg szybkiego ruchu. Aktualnie wynosi ona ponad 5115 km. Blisko 3270 km z tej liczby stanowią drogi ekspresowe. Niemal 1850 km to autostrady.
O gigantycznym wysiłku Polski i naszych drogowców najlepiej świadczy fakt, że jeszcze dwie dekady temu, w 2003 roku - kierowcy mieli do dyspozycji skromne 441 km autostrad i zaledwie 161 km dróg ekspresowych. W dwie dekady w naszym kraju przybyło więc ponad 1400 km autostrad i 3100 km dróg ekspresowych. Oznacza to, że sieć dróg standardu A wydłużyła się 4-krotnie, a sieć dróg ekspresowych wzrosła 20-krotnie!
Z drugiej strony, o cywilizacyjnym zapóźnieniu Polski w stosunku do krajów tzw. Starej Unii, najlepiej świadczą dane zza Odry. Obecnie sieć samych tylko autostrad w Niemczech liczy w przybliżeniu około 13 200 km czyli przeszło siedmiokrotnie więcej niż w Polsce. W takim zestawieniu wciąż mówić więc można o prawdziwej przepaści, zwłaszcza że różnica w powierzchni obu krajów nieznacznie przekracza 35 tys. km kwadratowych, czyli - mniej więcej - tyle, ile województwo mazowieckie. Nawet jeśli wziąć pod uwagę różnice powierzchni i uznać, że polskie ekspresówki parametrami eksploatacyjnymi nie odbiegają od niemieckich autostrad, różnica w pokryciu kraju drogami szybkiego ruchu jest przeszło dwukrotna.
Mimo wszystko polskie i niemieckie autostrady mają ze sobą wiele wspólnego. Dotyczy to np. sposobu oznakowania dróg wynikającego z ich zorientowania na mapie. Przykładowo w Niemczech obowiązuje klarowny system oznakowania, który mówi nam zarówno o statusie, jak i zorientowaniu danej drogi w przestrzeni. Każda z autostrad, tak samo jak w Polsce, oznaczana jest literką A. Numer drogi może nam jednak sporo powiedzieć o jej "ważności" i przebiegu. Przykładowo najważniejsze autostrady, zwane potocznie dalekobieżnymi, które składają się najczęściej na ogólnoeuropejską sieć szybkiego ruchu, mają oznaczenia jednocyfrowe (np. A1, A2 itd.).
Autostrady o najmniejszym, lokalnym, znaczeniu dla systemu transportowego, przystosowane do mniejszego dobowego natężenia ruchu, mają oznaczenie trzycyfrowe (np. A995). Znajdziemy wśród nich np. autostradowe "łączniki" obwodnic dużych ośrodków miejskich z autostradami "pierwszej kategorii".
Podobnie jak w Polsce i wielu innych krajach Starego Kontynentu numer danej autostrady - z reguły (z nielicznymi wyjątkami) - zdradza też zorientowanie w przestrzeni. Numery nieparzyste (np. A1, A3 itd.) zarezerwowane są dla ciągów komunikacyjnych na linii północ-południe. Numery parzyste (np. A2, A4) oznaczają trasy w ciągach komunikacyjnych zachód-wschód). Nie jest to jednak wymóg prawny, więc w samych Niemczech znajdziemy od tej zasady kilka wyjątków (np. A72 biegnąca wzdłuż granicy z Czechami).
Skoro autostrady o strategicznym znaczeniu mają oznaczenie jednocyfrowe (np. A1), a autostrady "łączące", projektowane z myślą o najmniejszym natężeniu ruchu - trzycyfrowe (np. A831), jaki system kryje się za autostradami oznaczony dwiema liczbami? Z reguły autostrada o dwucyfrowym numerze oznacza drogę o znaczeniu "krajowym", czyli odcinek, który - pod wieloma względami - stanowi odpowiednik polskich dróg ekspresowych (klasy S). Za samą numeracją kryje się oczywiście przemyślany system służący - typowemu dla naszych zachodnich sąsiadów - porządkowi. Na podstawie numeru określić można bowiem przybliżoną lokalizację przestrzenną konkretnej drogi.
Dwucyfrowe autostrady (A10 do A99) są przypisane w następujący sposób:
- A10 i wyżej: Berlin, Brandenburgia, Saksonia-Anhalt, Saksonia, Meklemburgia-Pomorze
- A20 i wyżej: północne Niemcy
- A30 i wyżej: Dolna Saksonia, Wschodnia Westfalia-Lippe, w niewielkim stopniu Turyngia, Saksonia i Saksonii-Anhalt
- A40 i wyżej: Ren-Ruhr do obszaru Ren-Men A50 i wyżej: obszar Dolnego Renu do Kolonii
- A60 i wyżej: Nadrenia-Palatynat, Saara i południowa Hesja
- A70 i wyżej: Frankonia, Saksonia i Turyngia
- A80 i wyżej: Badenia-Wirtembergia
- A90 i wyżej: Stara Bawaria i obszar Jeziora Bodeńskiego.