Z przyczepą za pan brat
Oto trzynaście ważnych informacji dotyczących korzystania z przyczep samochodowych. Przydadzą się każdemu, kto będzie prowadził zestaw.
Nie bez przyczyny za naszą zachodnią granicą spora część aut poruszających się po drogach ma hak holowniczy. Praktyczni Niemcy wiedzą, że zamiast wydawać duże pieniądze na samochód, który spełni wszystkie wymagania dotyczące ładowności, warto po prostu wyposażyć pojazd w zaczep holowniczy i od czasu do czasu skorzystać z przyczepy - towarowej lub kempingowej. Nawet z kompaktowego samochodu wielkości Volkswagena Golfa można w ten sposób zrobić doskonałe auto na rodzinny wyjazd wakacyjny lub samochód o możliwościach przewozowych sięgających poziomu niejednego pojazdu dostawczego. Problemu z wypożyczeniem przyczepy nie ma, bo oferują je zarówno stacje paliw, jak i wypożyczalnie.
Co warto wiedzieć w związku z korzystaniem z przyczepy? W 13 punktach zwracamy uwagę na najważniejsze aspekty: od wymaganych uprawnień, przez możliwości samochodu, przepisy i opłaty, po praktyczne informacje dotyczące wypożyczania przyczep oraz ich wyposażenia.
PRAWO JAZDY KATEGORII "B" uprawnia do holowania autem o masie do 3500 kg:
- dowolnej przyczepy, o ile łączna masa zestawu nie przekroczy 3500 kg (czyli np. większość aut osobowych oraz przyczep kempingowych),
- dowolnej przyczepy lekkiej (do 750 kg), nawet jeżeli przekroczony zostanie limit dopuszczalnej masy 3500 kg.
PRAWO JAZDY KATEGORII "B+E" konieczne jest, gdy łączna masa zestawu przekracza 3500 kg, a przyczepa nie jest typu lekkiego.
DOWÓD REJESTRACYJNY SAMOCHODU
- W rubryce O.1 dowodu auta podana jest dopuszczalna masa całkowita przyczepy hamowanej, jaką może holować dany pojazd.
- W rubryce O.2 widnieje dopuszczalna masa całkowita przyczepy niehamowanej, jaką można podpiąć do samochodu.
DOWÓD REJESTRACYJNY PRZYCZEPY
- W dowodzie rejestracyjnym przyczepy istotna jest rubryka F.2, określająca dopuszczalną masę całkowitą przyczepy. Ta nie może być wyższa niż wartość w dowodzie auta (O.1 lub O.2).
JAK ODRÓŻNIĆ PRZYCZEPĘ HAMOWANĄ OD NIEHAMOWANEJ
W przyczepie hamowanej zaczep znajduje się na ruchomym trzpieniu (gumowa harmonijka), a ponad nim jest dźwignia hamulca ręcznego. W niehamowanej tego nie ma.
Z hamulcem
Bez hamulca
Hak da się zamontować do większości aut, z wyjątkiem nielicznych, zwykle małych samochodów (np. Citroen C1). Do typowych i niezbyt wyszukanych modeli będzie kosztował od 200 zł (tańszy zamiennik) do około 450 zł (produkt renomowanego producenta). Jeżeli zaczep ma być zabezpieczony zamkiem, to będzie ok. 200 zł drożej. Są oczywiście haki nawet za 2000 zł, do takich modeli jak VW Touareg czy Porsche Cayenne, ale to raczej górna granica cen. Warto wybrać produkt renomowanego producenta, jeżeli jego cena jest przystępna. Problemem wielu tanich haków jest gorsze dopasowanie do auta i marne zabezpieczenie antykorozyjne.
Za montaż haka warsztaty liczą ok. 200 zł. W nowszych modelach samochodów, które mają instalację elektryczną z siecią CAN, konieczne jest dokupienie modułu pozwalającego podłączyć gniazdo przyczepy bez obaw o ewentualne uszkodzenie CAN. Taki uniwersalny moduł można kupić za ok. 300 zł. Do wielu modeli samochodów można też dostać moduły dedykowane, oferowane np. przez ASO. Po montażu haka konieczna jest wizyta u diagnosty (koszt - 35 zł), a następnie w wydziale komunikacji, który dokona odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym (darmowy).
W przypadku przyczep towarowych najprostsze wydaje się skorzystanie z propozycji stacji benzynowych. Bogatą ofertę zwyczajowo mają np. punkty Statoil. Wybiera się przyczepę, która mieści się w limicie masy z hamulcem lub bez, wpisanym w dowodzie rejestracyjnym samochodu. Nie ma przy tym znaczenia, czy przyczepa będzie załadowana w pełni czy częściowo - liczy się dopuszczalna masa całkowita. Można wynająć przyczepę na pełne doby lub na godziny. Czasami opłaca się wziąć przyczepę na weekend - wychodzi taniej niż pojedyncze dni. Z zasady przyczepy trzeba zwracać w tym samym punkcie, w którym zostały wypożyczone (nie można zwrócić np. na stacji koncernu w innym mieście). Jeśli chodzi o przyczepy kempingowe i specjalistyczne, to są one dostępne w specjalnych wypożyczalniach.
W terenie zabudowanym dozwolona prędkość dla auta z przyczepą jest taka sama, jak dla każdego samochodu - 50 lub 60 km/h w zależności od pory doby. Poza miastem, na zwykłych drogach obowiązuje limit 70 km/h, a na drogach dwujezdniowych o dwóch pasach ruchu, ekspresowych i autostradach - 80 km/h. W Niemczech można przyczepę poddać dodatkowemu badaniu technicznemu, podnoszącemu prędkość dopuszczalną na niektórych drogach do 90 km/h. W Polsce nie ma takiej możliwości.
Wzrost zużycia paliwa zależy głównie od szybkości jazdy i gabarytów przyczepy, a w mniejszym stopniu od jej masy. Przy rozsądnych prędkościach mała przyczepa podniesie zużycie paliwa o nieco ponad 1 l/100 km, a kempingowa o 2-3 l/100 km. Gwałtowny wzrost oporów aerodynamicznych wraz ze zwiększaniem prędkości powoduje, że przy przekroczeniu dopuszczalnej prędkości należy się liczyć nie tylko z mandatem, ale i wzrostem zużycia paliwa na poziomie nawet o 50 proc. Warto to uwzględnić, obliczając np. koszty wakacyjnego wyjazdu.
Cena wynajmu przyczepy kempingowej będzie jedynie częścią ogólnego kosztu (uwaga - czasami trzeba dopłacić za przedsionek czy płyn do toalety). Sporo kosztuje postój na kempingu. Przykładowo, nad morzem, gdy doda się wszelkie opłaty za postój samochodu, za dostęp do prądu i toalet, za 4 osoby itp. wyjdzie kwota około 70 zł za dobę. Za tę cenę da się już znaleźć kwaterę.
Jeżeli łączna masa zestawu przekracza 3,5 t, to przy przejeździe niektórymi drogami w Polsce trzeba uiszczać opłatę ViaToll, tak jak to robią ciężarówki. W zależności od kategorii drogi oraz normy emisji spalin pojazdu, koszt wyniesie od 16 do 40 gr za każdy pokonany kilometr. Konieczne jest przy tym wyposażenie samochodu w urządzenie ViaBox (kaucja 120 zł), które samo będzie naliczać opłatę. Najprostszym rozwiązaniem jeśli chodzi o opłaty jest dokonanie przedpłaty za pośrednictwem strony www.viatoll.pl po wcześniejszej rejestracji się.
Tylko przyczepy lekkie (dopuszczalna masa całkowita do 750 kg) nie muszą przechodzić okresowych badań w stacji kontroli pojazdów. Pozostałych przyczep dotyczą one: przed upływem 3 lat od pierwszej rejestracji, następnie przed upływem 5 lat od rejestracji (ale nie później niż 2 lata od ostatniego badania). Kolejne badania wykonuje się już co roku. Koszt obowiązkowej wizyty u diagnosty wynosi 79 zł.
Właściciele przyczep kempingowych muszą pamiętać o ograniczeniach dotyczących parkowania. O ile zestaw (auto i przyczepa) można pozostawić na każdym parkingu, to już samą przyczepę (po odłączeniu od pojazdu) tylko w miejscach, gdzie ustawiony jest znak "parking", pod którym znajduje się tabliczka z symbolem samochodu z przyczepą.
Jeśli fabryczne lusterka nie zapewniają odpowiedniego widoku do tyłu, należy zaopatrzyć się w dodatkowe lusterka na wysięgnikach. Zwykle montuje się je do oryginalnych, za pomocą uniwersalnych uchwytów. Lusterka można kupić już za ok. 50 zł. Przy cofaniu pomocna okaże się z kolei kamera. Proste, bezprzewodowe urządzenie z nadajnikiem i odbiornikiem kosztuje ok. 170 zł. Można je podłączyć do dowolnego wyświetlacza, np. niektórych modeli nawigacji.
Jakie auta najlepiej nadają się do ciągnięcia przyczep? Odpowiedzi można szukać w wynikach corocznego konkursu organizowanego przez brytyjski Klub Karawaningowy. O jego wynikach decydują próby wykonane na zamkniętym torze testowym z wykorzystaniem przyczep kempingowych. W trakcie testów sprawdzana jest stabilność zestawu, skuteczność hamowania, przyspieszenie czy zdolność ruszania pod górę. Badana jest także pakowność samochodu, przede wszystkim pod kątem możliwości załadunku sprzętu przydatnego na kempingu.
Tytuł "Najlepszego auta do ciągnięcia przyczepy" na rok 2013 zdobył Volkswagen Jetta 2.0 TDI DSG. To drugie zwycięstwo z rzędu tego modelu. Jury doceniło znakomitą dynamikę, wysoką stabilność niezależnie od
prędkości jazdy, niskie koszty eksploatacji. Do
wad zaliczono umiarkowaną pojemność
bagażnika (nie zmieścił się cały testowy bagaż)
i niezbyt harmonijne działanie skrzyni DSG przy dynamicznej jeździe.
W innych ocenianych kategoriach wygrały: Chevrolet Captiva 2.2 LT, Mercedes ML 350 BlueTEC, Skoda Yeti 2.0 TDI oraz Volkswagen CC 2.0 TDI BlueMotion Technology.
Mała przyczepa lekka: 30 zł
Przyczepa do przewozu quada: 50 zł
Dwuosiowa o ładowności 700 kg: 60 zł
Przyczepa do przewozu dłużycowego: 60 zł
Przyczepa do przewozu banerów: 70 zł
Przyczepa do przewozu konia: 80 zł
Laweta o ładowności 2000 kg: 100 zł
Przyczepa kempingowa, mała: 60/110 zł*
Przyczepa kempingowa 5-os.: 100/140 zł*
Luksusowa przyczepa kempingowa: 150/220 zł*
* poza sezonem/w sezonie; przy kempingowych dodatkowo zwrotna kaucja 500-1000 zł
Marcin Klonowski
