Wymieniasz opony na letnie? Pamiętaj o jeszcze jednej rzeczy, bo będzie kłopot
Sezon zimowy dobiega końca, to już właściwy czas na wymianę opon na letnie. Wielu kierowców ogranicza się tylko do wymiany i wyważenia, kół ale po zimie warto skontrolować coś jeszcze, aby jazda w lecie była bezpieczna.
Choć zima w tym roku dość długo zmuszała nas do jazdy na zimowych oponach, połowa kwietnia to już właściwy czas na to, by zmieniać zimowki na opony letnie. Standardowa procedura wymiany opon, lub kół u wulkanizatora zwykle ogranicza się do właściwej wymiany kół, wyważenia ich i ewentualnego skontrolowania ciśnienia powietrza. Warto jednak przy okazji wymiany odwiedzić serwis i skontrolować coś jeszcze.
Kontrola geometrii, lub zbieżności kół zwykle zalecana jest wtedy, gdy wymieniamy zużyte elementy zawieszenia, takie jak sworznie wahacza, czy końcówki drążków kierowniczych (a nawet przy drobniejszych wymianach takich jak łączniki stabilizatora). Wtedy geometria wymaga korekty, bowiem zużyte elementy i konieczność wymontowania ich z samochodu mogą powodować rozregulowanie geometrii.
Ustawienie zbieżności kół to właściwie element składowy kontroli geometrii. Obie wartości mają duży wpływ nie tylko na komfort ale przede wszystkim na bezpieczeństwo.
Ustawienie zbieżności to czynność, którą powinno przeprowadzać się regularnie raz w roku, szczególnie w przypadkach gdy wpadniemy w większą dziurę, wjedziemy z impetem na wyższy krawężnik, lub zauważymy pewne objawy sygnalizujące, że z zawieszeniem jest coś nie tak. Powodem złego ustawienia zbieżności może być też zużywanie się elementów zawieszenia - końcówek drążków, czy tulei metalowo-gumowych.
Zbieżność kół oznacza odpowiednie położenie kół na jednej osi. Koła powinny być ustawione równolegle do siebie. Każde odchylenie od normy może powodować różne objawy podczas jazdy.
Jeśli zbieżność kół jest rozregulowana lub źle ustawiona samochód może zachowywać się w różny sposób. Najbardziej oczywiste objawy nieprawidłowej zbieżności kół to:
- Nierówno zużywające się opony
- Piszczenie kół w zakrętach na gładkiej nawierzchni
- Samowolne "ściąganie" auta na boki podczas jazdy prosto
- nieprecyzyjne prowadzenie
Ustawienie geometrii zawieszenia to nieco bardziej skomplikowana czynność i wymaga więcej pracy niż zbieżność. Choć objawy złej geometrii mogą być podobne jak te dotyczące złej zbieżności, dodatkowo może pojawić się problem z podsterownością samochodu w zakrętach i bardziej nieprzewidywalnym zachowaniem układu kierowniczego, na przykład podczas najechania na nierówność. Może zdarzyć się, że reakcja odczuwalna na kierownicy będzie bardziej wyraźna.
Ustawienie geometrii kół oprócz zbieżności bierze pod uwagę również odchylenie kół od osi pionowej. Tak, wiele samochodów porusza się na kołach delikatnie odchylonych od pionu (są to minimalne wartości 1 do 1,5o). Najczęściej spotykanym odchyleniem jest tzw. "negatyw", który poprawia właściwości prowadzenia samochodu w zakrętach, bardziej równomiernie rozkładając siły działające na opony i zwiększając powierzchnię ich styku z asfaltem na skręconych kołach. Podczas jazdy na wprost różnice nie są tak odczuwalne, a skutkiem ubocznym może być nieco większe zużywanie się opony po wewnętrznej stronie.
Nie wszystkie samochody muszą jednak jeździć na negatywnym odchyleniu - często spotykany jest również zerowy kąt - sytuacja, kiedy koła są ustawione prostopadle do podłoża. Takie ustawienie daje korzyści podczas jazdy na wprost, zapewniając równomierne rozłożenie sił i obciążenia.
Zima to okres kiedy zawieszenia w naszych samochodach są wystawione na największą próbę - na drogach pojawia się wiele dziur i wyrw, których dodatkowo nie widać pod śniegiem i błotem pośniegowym. Wpadnięcie w takie pułapki przyspiesza zużycie elementów zawieszenia i może je rozregulować, a w przypadku wjechania w głębszą dziurę może nawet przestawić geometrię.
Dlatego warto przynajmniej raz do roku, najlepiej po sezonie zimowym i wymianie opon na letnie skontrolować geometrię w serwisie, a w razie konieczności zlecić dokonanie korekty.
Jeśli chodzi o zbieżność, jest to czynność łatwiejsza i szybsza do wykonania, choć warsztaty specjalizujące się w zawieszeniach zwykle preferują zrobienie pełnej usługi ustawiania geometrii, a część warsztatów nawet nie rozróżnia cenowo obu usług, tylko wszystko traktują jako pełne ustawienie geometrii. Taka usługa w zależności od stopnia skomplikowania zawieszenia (inaczej proste zawieszenie z jednym wahaczem, inaczej skomplikowan wielowahaczowe) może kosztować od 140 zł wzwyż. Do ustawiania geometrii zawieszeń warsztaty korzystają ze specjalistycznych urządzeń laserowych, a nawet skanowania 3D, co pozwala na zachowanie ogromnej precyzji przy ustawianiu.
Pociechą jest fakt, że wciąż są to akceptowalne pieniądze jakie zapłacimy za bezpieczeństwo.
***
