Wymiana prawa jazdy nie ominie nikogo. Ile trzeba będzie zapłacić?

Na polskich drogach wciąż nie brakuje kierowców, którzy korzystają z bezterminowego prawa jazdy. Niestety także oni będą musieli wymienić dokumenty na nowe, z 15-letnim terminem ważności. To wiąże się z dodatkowymi kosztami, a wymiana prawa jazdy nie należy do najtańszych. Kara za nieważne prawo jazdy w wypadku jeśli zapomnimy wymienić dokument może być jednak znacznie bardziej dotkliwa.

Do stycznia 2013 roku w Polsce wydawane było bezterminowe prawo jazdy, co oznaczało, że nie ma obowiązku wymiany dokumentu, ani przechodzenia dodatkowych badań co kilkanaście lat w celu potwierdzenia, że wciąż jesteśmy zdolni do prowadzenia pojazdów. Niestety prawa jazdy wydawane od 19 stycznia 2013 roku mają już termin ważności, który wynosi 15 lat. Na dodatek obowiązek wymiany na nowe dokumenty dotyczy również posiadaczy bezterminowych praw jazdy. To pokłosie wprowadzenia zupełnie nowego, uniwersalnego wzoru prawa jazdy, bowiem wszystkie dokumenty wydane do 18 stycznia 2023 roku muszą zostać wymienione.

Prawa jazdy, które wydane zostały do 18 stycznia 2013 roku, będą podlegały wymianie w okresie od 19 stycznia 2028 do 18 stycznia 2033 roku, wciąż jest więc jeszcze czas. Szczegółowe terminy we właściwym czasie poda minister do spraw transportu. Wymiana prawa jazdy nie jest darmowa i wiąże się z uiszczeniem opłaty. 

Na razie obowiązek wymiany prawa jazdy dotyczy jedynie osób, które uzyskali terminowe prawo jazdy na okres krótszy niż 15 lat, na przykład na czas trzech, pięciu lub dziesięciu lat. Może się to wiązać z uwarunkowaniami zdrowotnymi wynikającymi na przykład z badań lekarskich - wady wzroku lub słuchu. Prawo jazdy powinni wymienić również ci którzy zmienili imię lub nazwisko (np. po ślubie).

Sam proces wymiany nie jest wyjątkowo skomplikowany, jednak wymaga wypełnienia wniosku o wydanie nowego dokumentu, oraz dołączenia do niego starego dokumentu prawa jazdy oraz aktualnej fotografii o wymiarach 35 na 45 mm. Jeśli wymiana prawa jazdy spowodowana jest przez problemy zdrowotne, do wniosku dołączone powinny być również wyniki badań lekarskich. 

Tego obowiązku nie ma również w przypadku gdy wymiana prawa jazdy wynika na przykład ze zmiany nazwiska. Wniosek oraz załączniki składa się w urzędzie lub elektronicznie, poprzez ePUAP po wcześniejszym zeskanowaniu dokumentów, które należy dołączyć w formie elektronicznej.

Tak jak wspominaliśmy wymiana prawa jazdy wiąże się z dodatkowymi kosztami, oraz niewielką opłatą ewidencyjną, którą należy ponieść przy wymianie dokumentu. Kwota ta wcale nie jest niska, a jeśli wymagane są dodatkowe badania lekarskie, może urosnąć niemal trzykrotnie. 

Sama wymiana prawa jazdy kosztuje 100 złotych, a opłata ewidencyjna, która już niebawem może zostać zniesiona przez wprowadzenie nowej ustawy Lex Uber (ustawa weszła w życie 1 lipca, jednak nie wszystkie jej postanowienia wprowadzono w życie) to dodatkowe 50 groszy. Konieczność zrobienia badań lekarskich, jeśli taki jest powód wymiany prawa jazdy to dodatkowe 200 zł.

Konieczność poniesienia dodatkowych kosztów, które de facto wynikają z wprowadzenia zmian legislacyjnych wywołuje oburzenie u wielu kierowców posiadających bezterminowe prawo jazdy, bowiem skoro już raz zapłacili za dokument i miał być bezterminowy, nie widzą oni powodu, dla którego powinni ponosić dodatkowe i to wcale niemałe koszty. Na dodatek tracą przywilej posiadania bezterminowych uprawnień, co też według wielu nie jest sprawiedliwe.

Rzeczywiście wymiana prawa jazdy, jeśli jest obowiązkowa nie powinna wiązać się z dodatkowymi kosztami - powinny one zostać przeniesione na państwo, a jeśli już kierowcy mają za to zapłacić - opłata powinna być symboliczna. Naszym zdaniem opłata w wysokości 100 zł do takich nie należy. Niestety ci, którzy nie zdecydują się na obowiązkową wymianę prawa jazdy, narażają się na poważne konsekwencje.

Jeśli jesteś posiadaczem terminowego prawa jazdy, jego termin ważności znajdziesz w rubryce nr 4b, a data ważności uprawnień  w rubryce 11 umieszczonej na odwrocie dokumentu. Takiej informacji nie posiadają bezterminowe prawa jazdy, jednak konieczność ich wymiany będzie wynikała z przepisów, a ostateczny termin zostanie podany do wiadomości publicznej. Taką informację znajdziecie również u nas. 

Jeśli z jakiegoś powodu nie dokonasz obowiązkowej wymiany prawa jazdy w terminie, będziesz potraktowany jak kierowca, który nie posiada uprawnień do kierowania pojazdem. Mandat za jazdę bez prawa jazdy może wynieść od 1 500 złotych do nawet 5 tys. złotych. Jeśli sprawa trafi do sądu kierowca może zostać ukarany nie tylko grzywną w wysokości do 30 tysięcy złotych, ale także zakazem prowadzenia pojazdów mechanicznych od sześciu miesięcy do trzech lat. Kara jest zatem wyjątkowo dotkliwa.