Równowaga wysoce pożądana
Samochody z napędem 4x4 wymagają stosowania identycznych opon na wszystkich kołach. Nawet różnice w głębokości bieżnika mogą doprowadzić do uszkodzenia układu napędowego.
Przepisy Kodeksu Drogowego mówią wyraźnie, iż na jednej osi powinny być montowane opony o takiej samej konstrukcji oraz o identycznym bieżniku. Nie dotyczy to jednak samochodów z napędem na wszystkie koła. Warto więc przypomnieć, że specyfika napędu 4x4 wymaga, aby wszystkie cztery opony były identyczne.
Zdecydowana większość samochodów osobowych z napędem na obie osie ma obecnie system, który automatycznie dołącza napęd tylnej osi, gdy wystąpi poślizg przednich kół. Inaczej mówiąc, każda sytuacja, w której koła przednie obracają się z inną prędkością niż tylne, powoduje natychmiastowe włączenie napędu 4x4. Gdy na przedniej i tylnej osi pracują opony o różnym promieniu tocznym, to nawet przy swobodnym toczeniu się samochodu koła przednie i tylne muszą obracać się z różnymi prędkościami. Przy wyższych prędkościach może to powodować powstawanie niepotrzebnych naprężeń w układzie napędowym i ciągłe grzanie się układu zarządzającego rozdziałem napędu pomiędzy osiami.
Niektóre modele o bardziej wyrafinowanej konstrukcji mają tak zwany międzyosiowy mechanizm różnicowy, którego zadaniem jest kompensowanie różnic prędkości obrotowych przedniego i tylnego napędu. Teoretycznie umożliwia on jazdę przy różnych promieniach kół z przodu i z tyłu. Jednak warto wiedzieć, że mechanizm tego typu nie jest przystosowany do ciągłej pracy. Konstruktor przewidział obracanie się satelitów dyferencjału na zakrętach i w sytuacjach ekstremalnych. Jeżeli satelity centralnego dyferencjału będą pracowały w sposób ciągły, to szybko dojdzie do ich zużycia. Używając kół o różnym bieżniku w pojazdach 4x4, kierowca naraża się na poważne wydatki. Kupując używane auto 4x4, powinien bezwzględnie sprawdzić stan ogumienia.
Choć przepisy nie nakazują stosowania identycznych opon na przedniej i tylnej osi, to jednak w samochodach z napędem 4x4 jest to konieczność.
Zgadzać się musi nie tylko rozmiar, stopień zużycia, ale i nawet rzeźba bieżnika. W przypadku zauważalnych różnic, koła przednie i tylne będą toczyć się z różnymi prędkościami podczas jazdy na wprost, co może doprowadzić do defektu napędu 4x4.
Jeżeli w aucie z napędem na cztery koła niezbędna okaże się wymiana uszkodzonej opony na nową, trzeba sprawdzić, czy głębokość jej bieżnika nie będzie zanadto odbiegać od tego w pozostałych oponach. Wyraźne dysproporcje oznaczają niestety, konieczność wymiany pozostałych opon. To cena, jaką płacimy za jazdę samochodem z napędem na cztery koła. W razie wątpliwości, warto poradzić się w serwisie autoryzowanym.
Automatycznie dołączający się napęd czterech kół
Tekst: Marcin Klonowski, zdjęcia: archiwum
