Jazda po bandzie, czyli nowy system egzaminowania

W związku z tym prawdopodobnie wykrystalizuje się sytuacja z przygotowaniem przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego specyfikacji wymagań dla nowego rozwiązania informatycznego obsługującego proces egzaminowania kandydatów na kierowców.

Dyrektorzy WORD nieoficjalnie przyznają, że mają obawy czy zwłoka w publikacji przepisów nie ma na celu doprowadzenia do sytuacji podobnej do tej z 2000 r. - czyli wskazania w trybie z wolnej ręki rozwiązania Instytutu Transportu Samochodowego. Ponad 10 lat temu prasa szeroko rozpisywała się o nowych rozwiązaniach informatycznych dedykowanych egzaminowaniu kandydatów na kierowców i sporze, jaki pojawił się pomiędzy dostawcami rozwiązań.

Na przełomie lat 2000/2001 roku sytuacja była bardzo podobna do tej, jaka ma miejsce obecnie. Na rynku funkcjonowały dwa rozwiązania - produkt Instytutu Transportu Samochodowego oraz konkurencyjny program stworzony przez naukowców i studentów z Instytutu Badawczo-Rozwojowego Zaawansowanych Technologii Informatycznych, instytucji działającej na zasadzie non profit przy Politechnice Szczecińskiej.

Grupa naukowców i studentów z Politechniki Szczecińskiej pod kierownictwem prof. dr. hab. Antoniego Wilińskiego stworzyła program komputerowy do egzaminowania kandydatów na kierowców. Program podobał się większości dyrektorów Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego w Polsce. Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej wybrało jednak program gorszy, ale stworzony przez podległą mu komórkę: Instytut Transportu Samochodowego.

Ówczesne ministerstwo ds. transportu znało szczeciński program, jednak w październiku 2000 roku, sekretarz stanu Krzysztof Tchórzewski (obecnie poseł PiS) wskazał program ITS-u jako obowiązujący. ( Michał Abkowicz, Marcin Czyżewski, dodatek do auto moto, dodatek do GW Wrocław nr 98, wydanie z dnia 26/04/2001, str. 6.)

Obecnie obserwujemy niemal identyczną sytuację, gdzie ITS wszelkimi dostępnymi środkami usiłuje zablokować wdrożenie nowego rozwiązania, którego dostawcą jest kontrolowana w 100 procentach państwowa spółka - Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych.

Dyrektorzy WORD aktywnie uczestniczyli w testach aplikacji wytworzonej przez PWPW i głos środowiska jest jednoznaczny - rozwiązanie proponowane przez ITS nawet w części nie dorównuje systemowi Wytwórni. Podstawy do takich stwierdzeń są uzasadnione. Informowaliśmy już na naszych łamach o pilotażu, w którym uczestniczyło ponad 40 WORD-ów i opinia po ostatnich testach jest jednoznaczna - WORDy chcą przejść na rozwiązanie PWPW. Za tym rozwiązaniem przemawia przede wszystkim szereg udogodnień w zakresie obsługi egzaminów, przyjazny interfejs użytkownika, profesjonalnie przygotowana baza nowych pytań. Nie bez znaczenia są także mechanizmy uszczelniające system rozliczeń finansowych, co wpłynie wprost na potencjalne ryzyka związane z próbami korupcji pracowników WORD.

Jak wspomniałem na początku, problem zapewne tkwi w przepisach. Dopiero po ich ogłoszeniu przez Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej będzie możliwe opracowanie jednolitego SIWZu i ogłoszenie postępowania przetargowego. Co ciekawe w sprawę konfliktu pomiędzy ITS a PWPW aktywnie angażuje się poseł... Tchórzewski, który niedawno zażądał wyjaśnień od ministra transportu "w sprawie problemów z wprowadzeniem ustawy o kierujących pojazdami.... (interpelacja nr 3228)".

Jak dotąd ITS nie przeprowadził prezentacji i testów rozwiązania w podobnej formie jak PWPW. Nasza redakcja została zaproszona do PWPW, gdzie zaprezentowano kompletne rozwiązanie. Niestety na żadną prezentację ITS nie dostaliśmy zaproszenia... Jak dotąd aplikacja instytutu była testowana w kilku ośrodkach, m.in. w Katowicach i w Ciechanowie. Jak informują nas przedstawiciele tych ośrodków, aplikacja ITS działa w oparciu o to, co WORD mają dotychczas. Nowości w aplikacji działają jako rozszerzenie obecnej. Usprawniono administrowanie ośrodkiem, a także dodano płatności online. Nie zaprezentowano nowego modułu egzaminacyjnego, nie zaprezentowano łączności z CEK i starostwami.

Wobec prezentacji niemal kompletnego rozwiązania przygotowanego przez PWPW (odbyło się ono 28 marca 2012 r.) wydaje się, ze ITS powinien zintensyfikować swoje starania, by pozostać w grze. Jak na razie wyłącznie rozwiązanie PWPW spełnia wymagania ustawy, więc nie możemy mówić o rywalizacji. Poprzez kompleksowe podejście PWPW, instytucja sprawia wrażenie, że szybciej dostosuje się do wymagań szczegółowych jakie nałożą rozporządzenia wykonawcze, na które nadal czekamy.

W interesie WORD powinno być wybranie lepszej aplikacji, która zagwarantuje funkcjonowanie zgodnie z wymaganiami ustawy i aktów wykonawczych. Wybór dokonany przez dyrektorów (?) będzie miał długofalowe konsekwencje. Nie jest to bowiem wybór na rok, cztery lata, lecz na zdecydowanie dłuższy okres.

Czas biegnie szybko... Jeśli pojawią się kolejne opóźnienia, to po 19 stycznia 2013 r. czeka nas chaos lub przełożenie terminu wejścia w życie nowej aplikacji, choć jak do tej pory wszystkie instytucje zaangażowane w temat stanowczo takiej ewentualności zaprzeczają.

Przemysław Pogorzelski

(portalnaukijazdy.pl)