Samochód na zimę - paliwo w 10 pytaniach i odpowiedziach
Odpowiadamy na 10 najczęściej zadawanych pytań na temat problemów z paliwami zimą.
Wszystkie trzy rodzaje paliw (benzyna, ON i LPG) są przystosowywane do niskich temperatur. W benzynie zmiany są jednak minimalne i polegają na zwiększeniu udziału lekkich składników, co zapewni wymaganą prężność par. W gazie LPG zwiększany jest udział propanu, kosztem butanu. Propan odparowuje bowiem w -42ºC, natomiast butan w -1ºC. Najwięcej zmian dotyczy oleju napędowego. Na zimę zmniejszany jest udział węglowodorów parafinowych i stosowane są depresatory - dodatki obniżające temperaturę wzrostu kryształów parafiny, które mogłyby blokować filtr paliwa.
Obowiązująca norma EN590 wyróżnia sześć gatunków oleju napędowego, ze względu na temperaturę blokady filtra (CFPP - Cold Filter Plugging Point). Stosowany latem gatunek A ma maksymalną wartość CFPP na poziomie +5ºC. Wiosną i jesienią w obrocie są tzw. gatunki przejściowe B, C i D (CFPP 0ºC, -5ºC, -10ºC), natomiast zimą w sprzedaży będą gatunki E oraz F (temperatury CFPP odpowiednio -15ºC oraz -20ºC). Są to oczywiście parametry graniczne. Jeżeli temperatury zejdą np. do -25ºC, to rafinerie przygotują odpowiedni na te temperatury olej napędowy. Żaden renomowany producent nie wprowadza do obrotu paliwa, które unieruchomi silnik.
Istnieje sześć klas ON arktycznego według normy EN590. Ich temperatury blokowania zimnego filtra wynoszą od -20ºC do -44ºC. Ponieważ wiele olejów napędowych premium ma na zimę obniżane temperatury CFPP nawet do poniżej -30ºC, można je uznać już za ON arktyczne. To więc tylko kwestia nazwy. Jeżeli temperatury rzeczywiście sięgają poniżej -20ºC można na wszelki wypadek zatankować ON opisywany jako arktyczny.
Z letniego oleju napędowego w niskich temperaturach wykrystalizowują się tzw. parafiny, które łączą się w większe skupiska i ostatecznie blokują przepływ paliwa w krytycznych punktach układu paliwowego. Najczęściej ma to miejsce w filtrze i dlatego mówi się o temperaturze blokady zimnego filtra CFPP.
Z zasady paliwa na zimę powinny być odpowiednio przygotowane. Wielu producentów aut wręcz zabrania stosowania jakichkolwiek dodatków do paliw. Dlatego, jeżeli kupujemy paliwo na renomowanych stacjach, to raczej nie musimy stosować żadnych dodatków.
Przed nadejściem mrozów warto wymienić filtr paliwa lub przynajmniej spuścić z niego tzw. kondensaty z odstojnika, czyli między innymi wodę, która może utrudniać przepływ paliwa.
Jeżeli przepływ paliwa jest przyblokowany tylko częściowo, to samochód nie będzie rozwijał pełnej mocy i może mieć problemy z rozruchem. Jeżeli przepływ zostanie zablokowany całkowicie, to silnika nie uda się uruchomić, a jeżeli stanie się to podczas jazdy, to silnik zgaśnie. W nowoczesnych dieslach jednak zamarznięcie podczas jazdy jest mało prawdopodobne, gdyż paliwo sprężane do ogromnych ciśnień znacznie się podgrzewa.
Można w zasadzie tylko odstawić samochód do ogrzewanego pomieszczenia i czekać. Jeżeli chcemy przyspieszyć proces rozpuszczania się parafiny, to możemy wymienić filtr paliwa. Warto też zatankować pod korek paliwo zimowe. Wszelkie dodawanie depresatorów do paliwa już z wytrąconą parafiną będzie nieskuteczne.
Na każdej stacji paliw obowiązkowo musi być do wglądu świadectwo jakości paliwa z aktualnej dostawy. Na naszą prośbę pracownik powinien okazać taki dokument. W przypadku ON będzie podana tam temperatura blokady zimnego filtra.
W tę stronę nie ma żadnego problemu i można jeździć na ON zimowym lub arktycznym latem. Warto jednak wiedzieć, że olej napędowy zimowy premium o temperaturze CFPP na poziomie -32ºC będzie miał nieco niższą liczbę cetanową niż ON letni klasy premium, więc być może silnik nie będzie chodził tak cicho i gładko.
Tekst: Marcin Klonowski, zdjęcia: Paweł Tyszko, archiwum; "Motor" 6/2015
