Człowiek czy przyroda przy budowie dróg
Na tak postawione pytanie nie da się odpowiedzieć jednoznacznie. Zarówno człowiek, zwierzęta, jak i rośliny są elementami środowiska, wymagającymi najwyższej troski.
Projektując nową drogę GDDKiA stara się wybrać taki wariant przebiegu inwestycji, który w najmniejszym stopniu będzie oddziaływał na poszczególne elementy środowiska (człowiek, rośliny, zwierzęta).
W celu znalezienia rozwiązań optymalnych, GDDKiA prowadzi kilkuetapowy proces przygotowania inwestycji:
- Studium Korytarzowe jako wstępny etap przygotowania inwestycji, odrzucenie wariantów ewidentnie niekorzystnych ze względów kulturowych, społecznych, przyrodniczych,
- Konsultacje społeczne nieformalne,
- Konsultacje społeczne formalne (w ramach wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach).
Przy budowie lub modernizacji każdej drogi tworzy się dziś kilka wariantów przebiegu trasy. Każdy z nich poddawany jest wnikliwej analizie naukowców, którzy oceniają, w jakim stopniu inwestycja zagraża środowisku.
Planując przebieg drogi ekspresowej lub autostrady uwzględniamy wiele opinii: liczy się dla nas zdanie społeczności lokalnych, które będą żyły w pobliżu planowanej drogi, ale i interes ogółu Polaków. Konsultacje służą znalezieniu porozumienia w sytuacji, gdy oczekiwania tych grup są rozbieżne.
Po odrzuceniu wariantów ewidentnie najgorszych, składany jest wniosek o wydanie decyzji środowiskowej, która określa wariant realizacji inwestycji najkorzystniejszy dla środowiska.
GDDKiA efektywnie współpracuje z wieloma towarzystwami i stowarzyszeniami przy uzgadnianiu przebiegu nowych dróg szybkiego ruchu czy działaniach rekompensujących negatywny wpływ inwestycji na środowisko. Organizacje ekologiczne pomagają nam również w planowaniu i projektowaniu przejść dla zwierząt. Służą swoją wiedzą o migracjach zwierząt.
Konflikty przyroda-człowiek-przykłady:
Ze względów przyrodniczych najkorzystniejsze dla ptaków są ekrany akustyczne nieprzeźroczyste. Ekrany nieprzeźroczyste stanowią istotną barierę dla przemieszczania sie ptaków, które nie widzą przeszkody, rozbijając się o nią.
Realizacja ekranu tego typu budzi jednak sprzeciw loklalnych społeczności/przediębiorców, zasłaniając widok z drogi na reklamy obiektów handlowo-uzługowych, znajdujących się w sąsiedztwie drogi.
Jako rozwiązania kompromisowe staramy się stosować ekrany przeźroczyste z naklejonymi poprzecznie pasami.
Drugim przykładem jest budowa przejśc dla zwierząt na terenach lub w sąsiedztwie obszarów użytkowanych rolniczo.
Zdaża sie, że rolnicy sprzeciwiają się takiej lokalizacji przejśc dla zwierząt, uzadaniając to tym, że zwierzęta niszczą im uprawy.
Innego typu przykładem może być konflikt na linii ochrona dzidzictwa kulturowego (zabytków) - ochrona zdrowia i zycia ludzkiego.
Ze względów na hałas generowany przez porszające się po drodze ekspresowej/autostradzie samochody bardzo często musimy budowac ekrany akustyczne. Ekrany akustyczne mają znaczną wysokośc (zazwyczaj powyżej 4 m), są widoczne z dużej odległości i mocno odziałują na otaczający krajobraz.
Zdarzają się sytuacje, gdy ze względów na koniecznośc ochrony zdrowia ludzkiego istnieje koniecznośc budowy ekranów w sąsiedztwie obiektów zabytkowych. Budowa ekranu akustycznego w takim miejscu może powodowac sprzeciw osób zajmujących się ochroną zabytków, gdyż spowoduje "oszpecenie" zabytkowego budynku.
W tego typ sytuacjach niezbędne jest indywidualne podejście do problemu, rozpoczęcie negocjacji ze skonfliktowanymi stronami, którego efektem powinno być wypracowanie kompromisu pomiędzy zainteresowanymi.