Auta elektryczne wygrywają ze spalinowymi? Naukowcy nie mają wątpliwości
Czy samochody elektryczne rzeczywiście są bardziej ekologiczne? To pytanie od lat dzieli kierowców i ekspertów. Krytycy elektromobilności zwracają uwagę na energochłonną produkcję akumulatorów litowo-jonowych, zwolennicy podkreślają brak emisji spalin w trakcie jazdy. Najnowsze badanie naukowców z Northern Arizona University, opublikowane w czasopiśmie PLOS Climate, wreszcie dostarcza konkretnych danych.
W skrócie
- Samochody elektryczne stają się ekologiczniejsze od spalinowych już po dwóch latach użytkowania, mimo że początkowo generują więcej emisji CO2 przez produkcję akumulatorów.
- Koszty środowiskowe i ekonomiczne użytkowania aut spalinowych są znacznie wyższe niż w przypadku elektryków, zwłaszcza w miarę wzrostu udziału odnawialnych źródeł energii.
- Do 2050 roku przewidywany jest znaczący wzrost popularności aut elektrycznych, co ma przynieść dużą redukcję globalnej emisji CO2.
- Więcej podobnych informacji znajdziesz na stronie głównej serwisu
Samochody elektryczne a emisja CO2
Transport drogowy to jedno z głównych źródeł emisji gazów cieplarnianych. W Stanach Zjednoczonych odpowiada za około 28 proc. całkowitej emisji CO2, z czego większość pochodzi z aut osobowych i lekkich ciężarówek.
Dlatego naukowcy postanowili sprawdzić, jak rzeczywiście wygląda bilans emisji, gdy uwzględni się cały cykl życia pojazdu od produkcji po codzienną eksploatację.
Zespół badawczy z Northern Arizona University wykorzystał zintegrowany model GCAM (Global Change Analysis Model), aby porównać emisje generowane przez samochody elektryczne (BEV) i spalinowe (ICE) w całym cyklu życia, czyli od momentu produkcji pojazdu i akumulatora, przez jego użytkowanie, aż po utylizację.
Wyniki są jednoznaczne. W pierwszych dwóch latach użytkowania auta elektryczne generują średnio o ok. 30 proc. więcej emisji CO2 niż spalinowe. To efekt energochłonnych procesów wydobycia litu, niklu i kobaltu oraz produkcji akumulatorów. Jednak już po upływie dwóch lat proporcje się odwracają, całkowite emisje pojazdów elektrycznych zaczynają spadać szybciej, a w dłuższej perspektywie stają się od 2 do 3,5 razy mniej szkodliwe dla środowiska niż auta z silnikami spalinowymi.
Koszty środowiskowe i ekonomiczne pojazdów spalinowych
Autorzy badania przeanalizowali także ekonomiczny wymiar emisji. Wartość szkód środowiskowych, obejmujących zarówno wpływ na klimat, jak i na jakość powietrza, została oszacowana dla obu typów napędów. Dla samochodów spalinowych to równowartość ok. 6,5 tys. zł rocznie, natomiast dla elektrycznych ok. 2-2,5 tys. zł (według przeliczeń opartych na amerykańskich danych o kosztach emisji).
Różnica wynika głównie z emisji dwutlenku węgla, ale także z ograniczenia tlenków azotu (NOx) i tlenku węgla (CO). Badacze podkreślają, że wraz z postępującą dekarbonizacją energetyki, czyli coraz większym udziałem odnawialnych źródeł w miksie energetycznym, przewaga pojazdów elektrycznych będzie rosnąć.
Produkcja akumulatorów i perspektywy do 2050 roku
W analizie uwzględniono cztery scenariusze wzrostu udziału aut elektrycznych w rynku amerykańskim do 2050 roku. W najbardziej ambitnym wariancie samochody elektryczne mają stanowić 75 proc. nowych rejestracji. Szacuje się, że każda dodatkowa kilowatogodzina pojemności baterii litowo-jonowej pozwoli zredukować emisję CO2 o 220 kg w 2030 roku i o 127 kg w 2050 roku.
Naukowcy zastrzegli, że nie uwzględniono emisji związanych z budową infrastruktury ładowania, gdyż jej wpływ uznano za marginalny wobec całkowitych emisji z produkcji i eksploatacji pojazdów. Pomimo tego podkreślają, że ogólny bilans środowiskowy elektromobilności pozostaje zdecydowanie korzystny.
Elektryki czystsze już po dwóch latach
Zgodnie z wynikami analizy, średnie emisje CO2 przypadające na jeden samochód z silnikiem spalinowym w całym cyklu życia wynoszą ok. 100 ton, podczas gdy dla aut elektrycznych to ok. 53 tony. Początkowo, w pierwszym roku użytkowania, samochody spalinowe rzeczywiście wypadają korzystniej, ale już po dwóch latach emisje obu napędów się zrównują. Po trzech latach elektryki stają się bezsprzecznie bardziej ekologiczne.
Autorzy badania zastrzegają, że wyniki dotyczą rynku amerykańskiego, gdzie produkcja energii elektrycznej jest coraz czystsza. W krajach o większym udziale węgla w miksie energetycznym efekt może być słabszy, jednak trend pozostaje ten sam. Choć dane odnoszą się do Stanów Zjednoczonych, kierunek zmian jest globalny - wraz z rozwojem odnawialnych źródeł energii samochody elektryczne stopniowo zyskują przewagę nad pojazdami spalinowymi.
