Zimny silnik i krótkie trasy. Mechanicy tłumaczą, dlaczego to zły pomysł

Każdy silnik spalinowy ma swoją temperaturę pracy - zwykle między 85 a 100 stopni Celsjusza. Dopiero wtedy olej osiąga odpowiednią lepkość, a spalanie staje się efektywne. Na krótkich trasach, zwłaszcza zimą, silnik nie ma szans rozgrzać się do tego poziomu. Olej pozostaje gęsty, nie dociera w pełni do wszystkich elementów, a skropliny w układzie wydechowym nie odparowują. W efekcie pojawia się korozja, a z czasem także problemy z katalizatorem i sondami lambda.

Według analiz TÜV i ADAC, nawet 40 proc. usterek układu wydechowego w autach użytkowanych miej­sko wynika z chronicznego niedogrzania silnika. Krótkie trasy to również większe zużycie świec zapłonowych i szybsze starzenie się oleju, który wchłania paliwo i wodę kondensacyjną.

Silniki wysokoprężne potrzebują dłuższego czasu, by osiągnąć temperaturę roboczą. Na dystansie kilku kilometrów jest to praktycznie niemożliwe. DPF, czyli filtr cząstek stałych, nie ma wtedy warunków do samooczyszczenia - temperatura spalin jest zbyt niska, by dopalić sadzę. Gromadzący się popiół stopniowo zatyka filtr, co kończy się kontrolką na desce rozdzielczej, a w skrajnym przypadku kosztowną wymianą elementu.

ADAC wskazuje, że większość awarii filtrów DPF w Niemczech dotyczy aut eksploatowanych w miastach. Zjawisko nasiliło się zwłaszcza po pandemii, gdy średni dzienny przebieg spadł o ponad 25 proc.

Krótkie trasy nie są też łaskawe dla nowoczesnych silników benzynowych z bezpośrednim wtryskiem. Niepełne spalanie powoduje odkładanie się nagaru na zaworach i tłokach, co z czasem prowadzi do utraty mocy i podwyższonego zużycia paliwa. W hybrydach problem jest bardziej subtelny - jednostka spalinowa często uruchamia się tylko na kilka minut, przez co nie osiąga pełnej temperatury, a olej nie ma szans oczyścić silnika z zanieczyszczeń.

Mechanicy zauważają, że w takich przypadkach nawet regularne serwisowanie nie zawsze wystarcza. Samochód, który większość czasu spędza w mieście, starzeje się szybciej niż ten, który co tydzień pokonuje dłuższy dystans po trasie.

Przy każdym rozruchu alternator potrzebuje czasu, by naładować akumulator. Gdy silnik gaśnie po kilku minutach jazdy, proces ładowania nie zostaje zakończony. W efekcie bateria pracuje w permanentnym niedoładowaniu, co skraca jej żywotność nawet o połowę.

Z kolei w tłumikach i rurach wydechowych kondensuje się woda, która nie ma szans odparować. To właśnie dlatego samochody eksploatowane w mieście częściej rdzewieją od spodu, mimo niewielkiego przebiegu.

Eksperci radzą, by co najmniej raz w tygodniu wybrać się w dłuższą trasę - przynajmniej 30-50 km, najlepiej z prędkością 90-120 km/h. Taki przejazd pozwala rozgrzać olej, odparować wilgoć, doładować akumulator i przepalić filtr DPF. Wbrew pozorom to nie strata paliwa, a inwestycja w zdrowie silnika.

Krótkie trasy to zmora współczesnej motoryzacji, która coraz bardziej skupia się na miejskim użytkowaniu. Niezależnie od tego, czy jeździmy nowym SUV-em, hybrydą plug-in czy miejskim kompaktem - silnik wciąż pozostaje maszyną, która potrzebuje ciepła i czasu. A dłuższa przejażdżka raz na jakiś czas może oszczędzić tysiące złotych na naprawach.