Też trzymasz dłoń na dźwigni biegów? Mechanik już szykuje rachunek na 8 tys. zł

W jaki sposób kierowca może doprowadzić do przedwczesnego zużycia i awarii skrzyni biegów? Sposobów na to jest kilka. Może być to zbyt gwałtowna zmiana przełożeń (którą niektórzy uważają za "sportową"), ale również leniwa i niedbała, na przykład z nie do końca wciśniętym sprzęgłem.

Dla skrzyni biegów bardzo niekorzystne jest również popularne przyzwyczajenie, trzymania ręki na lewarku. Kierowcy robią to, ponieważ chcą być "gotowi" do kolejnej zmiany przełożenia, ale robią to także stojąc na światłach. Łokieć spoczywa na podłokietniku, a dłoń na dźwigni zmiany biegów w oczekiwaniu, kiedy zapali się zielone światło i będzie można wrzucić jedynkę. Wygodne? Z pewnością. Ale mechanicy mówią o takim nawyku wprost:

Opieranie ręki sprawia, że wodziki naciskają na przesuwkę biegu, który jest włączony. To powoduje zarówno przyspieszone zużycie widełek wybieraka, jak i samej przesuwki. Ponadto drgania pochodzące z przekładni przenoszą się na tzw. zewnętrzny mechanizm wybierania biegów, który dostaje luzów.

---

Rękę na dźwigni zmiany biegów powinniśmy więc kłaść wyłącznie wtedy, gdy zmieniamy bieg. Nie tylko z uwagi na zużycie przekładni, ale także ze względów bezpieczeństwa. W czasie jazdy zawsze powinniśmy trzymać dwie ręce na kierownicy - w przeciwnym razie ograniczamy swoje szanse na prawidłową reakcję w przypadku pojawienia się zagrożenia na drodze.

Prawidłowa zmiana biegów powinna być płynna, wykonywana bez używania zbyt dużej siły, ale dokonywana sprawnie. Nie powinniśmy szarpać skrzyni biegów i siłować się z nią, jeśli jakieś przełożenie nie chce wejść, a jednocześnie nie należy leniwie prowadzić lewarka, pokonując dłuższe dystanse z wciśniętym sprzęgłem.

To ważne z punktu widzenia kondycji synchronizatorów. Wraz ze skracaniem czasu na synchronizację biegu, do kwadratu rośnie wymagana siła synchronizacji. Przełączanie biegów w normalnym tempie i unikanie gwałtownych zmian pozwala wielokrotnie wydłużyć żywotność synchronizatorów, a więc i całej skrzyni. Mechanicy wspominają, że normalna zmiana biegu nie powinna trwać krócej niż pół sekundy.

Nie można rozmawiać o właściwej zmianie przełożeń w skrzyni manualnej, pomijając kwestię odpowiedniego używania sprzęgła. W tej kwestii również można wymienić kilka szkodliwych nawyków, które oddziałują na skrzynię biegów bezpośrednio (utrudniając zmianę przełożeń) lub pośrednio (niepotrzebnie zużywają sprzęgło, powodując potem problemy podczas zmiany biegów). Oto typowe błędy kierowców podczas używania sprzęgła:

• niewciskanie sprzęgła do końca - jeśli sprzęgło nie jest wciśnięte do oporu, może nie dojść do całkowitego wysprzęglenia i powodować problemy podczas zmiany biegów, a docelowo do uszkodzenia mechanizmy
• gwałtowne puszczanie sprzęgła - takie zachowanie może być traktowane jako jazda "sportowa", ale powoduje to niepotrzebne naprężenia w układzie napędowym i jest szczególnie szkodliwe dla samochodów z dwumasowym kołem zamachowym
• trzymanie nogi na pedale sprzęgła - podobnie jak w przypadku trzymania ręki na dźwigni zmiany biegów, nie powinniśmy trzymać nogi na sprzęgle - powoduje to dosunięcie łożyska wyciskowego do sprężyny talerzowej i jego ciągłą pracę

Większość kierowców wysokie koszty napraw kojarzy ze skrzyniami automatycznymi, ale również naprawa "manuala" może być kosztowna. Wiele zależy oczywiście od modelu samochodu oraz tego na czym dokładnie polega problem, ale rachunki za kompleksową naprawę mogą sięgać kilku tysięcy złotych - w skrajnych przypadkach nawet 8 tys. zł.

Przy okazji warto pamiętać, że skrzynia manualna oznacza także obecność sprzęgła. Niewłaściwe nawyki i eksploatacja mogą więc wpłynąć na przyspieszone zużycie nie tylko przekładni, ale również sprzęgła. Jego wymiana również może oznaczać wydatek kilku tysięcy złotych, szczególnie gdy nasz samochód ma dwumasowe koło zamachowe.