Słabe hamulce: po czym można stwierdzić, że układ hamujący wymaga naprawy?

Sprawny układ hamulcowy zapewnia bezpieczeństwo nie tylko kierowcy i jego pasażerom, ale wszystkim uczestnikom ruchu drogowego. Stan, ale także jakość klocków, szczęk i tarcz hamulcowych, mają realny wpływ na drogę hamowania samochodu. Układ hamowania składa się jednak z większej ilości elementów niż tylko te trzy podzespoły, a w nowoczesnych samochodach wliczane do niego są również elektroniczne systemy bezpieczeństwa. Chociażby więc ze względu na jego zaawansowaną budowę, lepiej oddać samochód w ręce mechaników i nie zaniedbywać sygnałów ostrzegawczych, które daje nam nasz pojazd.

Przede wszystkim musimy pamiętać, że te elementy układu hamulcowego są przez cały czas intensywnie eksploatowane, a ich zużycie jest normalnym zjawiskiem. Ich szybszemu zużyciu sprzyja nieprawidłowa jazda, m.in. długotrwałe hamowanie pedałem zamiast silnikiem. Przyjmuje się, że jeżeli poruszamy się głównie po mieście, klocki hamulcowe należy wymieniać co 15-25 tys. km. Jeżdżąc na długich trasach, wystarczy robić to raz na 40-50 tys. km, z kolei tarcze powinniśmy wymieniać co drugą wymianę klocków. Jak rozpoznać, że mogło dojść do usterki lub zużycia tych elementów? Zaniepokoić nas powinny wszelkie nietypowe dźwięki pojawiające się podczas hamowania, smród spalenizny czy piski lub szumy.. Jeśli mechanik zaleci wymianę klocków, nie warto oszczędzać. Wybierając te najwyższej jakości, będziemy mieć pewność, że układ hamulcowy nie zawiedzie nas na drodze nawet w niesprzyjających warunkach. Stawiajmy na sprawdzonych producentów. Przykładowo Bosch testuje swoje klocki w mrozach na torze podbiegunowym i rozgrzewając je do czerwoności na torach wyścigowych. Z tego powodu klocki i tarcze hamulcowe marki Bosch montowane są przez zakłady produkcyjne w nowych samochodach. Najwyższej jakości elementy po prostu posłużą nam dłużej, co pozwoli zaoszczędzić na kolejnych wymianach.

Tu sprawa jest dość prosta - jeśli dojdzie do awarii tego układu, na desce rozdzielczej zapali się kontrolka, która nas o tym powiadomi. Oczywiście nie należy jej ignorować. Przeważnie usterce ulega czujnik prędkości obrotowej. W normalnych warunkach nawet nie odczujemy tej awarii. Dopiero gdy zaczniemy gwałtownie hamować na śliskiej powierzchni, dojdzie do blokowania kół. W rezultacie takiej awarii samochód traci przyczepność, co może skończyć się poważnym wypadkiem. Auto może wpaść w poślizg, obrócić się lub nawet wypaść z drogi, gdy dojdzie do hamowania na łuku. W przypadku awarii zaworów, która zdarza się dużo rzadziej, odczujemy miękki, wpadający w podłogę pedał hamulca.

Awaria przewodów hamulcowych może skończyć się tragedią. Niestety, gdy są stare i sparciałe, zdarza się, że podczas bardzo gwałtownego hamowania pękają. Jeśli do tego dojdzie, pedał hamulca wpadnie w podłogę i kierowca straci panowanie nad samochodem. Czasami przewody są jedynie nieszczelne i przepuszczają płyn. Wyciek płynu hamulcowego można zaobserwować, chociażby sprawdzając jego poziom. Jeśli go brakuje możemy także odczuć, że pedał hamulca łatwiej wciska się w podłogę i wydłuża się droga hamowania. W takim przypadku jak najszybciej należy zgłosić się do mechanika. Jest to również jeden ze sposobów, w który objawia się awaria pompy hamulcowej.

Zadaniem płynu hamulcowego jest przekazywanie siły z pedału na klocki hamulcowe. Podczas tego procesu odbiera on ciepło, jednocześnie się nagrzewając, co jest normalnym zjawiskiem. Płyn jest substancją silnie higroskopijną, wchłaniającą wodę, przez co obniża się jego temperatura wrzenia. To z kolei zwiększa ryzyko zagotowania się płynu, co może spowodować znaczne obniżenie siły i wydłużenie drogi hamowania. W dodatku obecność wody może doprowadzić do korozji elementów układu hamulcowego. Dlatego płyn hamulcowy należy wymieniać co dwa lata. 

Niektórym usterkom moglibyśmy zapobiec, gdybyśmy częściej korzystali z hamulca postojowego. Gdy pozostaje bezczynny, tworzące go elementy ulegają zapieczeniu. Dlatego zaleca się używać go za każdym razem, gdy parkujemy, a gdy jeździmy starszym modelem wyposażonym w tarczobęben, warto od czasu do czasu trochę zaciągnąć go podczas wolnej jazdy, by zetrzeć warstwę rdzy z okładzin ciernych. Kiedy zwrócić się do mechanika o pomoc? Gdy koła zablokują się, mimo że hamulec postojowy pozostaje zwolniony lub odwrotnie - zaciągnięcie hamulca nie spowoduje nierównomiernego hamowanie kół. Zaniepokoić powinno nas także popiskiwanie lub metaliczny dźwięk w trakcie jazdy.

Wkrótce większość z nas wyruszy na wakacje. Zanim jednak udamy się na zasłużony wypoczynek, zróbmy przegląd samochodu, a przede wszystkim sprawdźmy stan układu hamulcowego, wymieńmy płyn, tarcze i klocki. W końcu od tych elementów zależy nasze bezpieczeństwo na drodze.

Artykuł z ekspozycją partnera