Polskie drogi

Polskie drogi po wejściu do UE. Jak wykorzystaliśmy 100 miliardów zł?

Choć początkowo Unia Europejska bardzo oszczędnie przekazywała Polsce pieniądze na realizacje drogowe, przez 20 lat udało nam się diametralnie zmienić obraz polskich dróg. Wydaliśmy prawie 350 mld złotych!

970 km nowych autostrad, 2930 km nowych dróg ekspresowych, kolejne 1300 km dróg po przebudowie, dziesiątki obwodnic miast i miasteczek - drogowy krajobraz Polski po 20 latach członkostwa w Unii zmienił się nie do poznania.

Siedem razy więcej tras szybkiego ruchu

20 lat temu podróżowaliśmy przez Polskę głównie jednojezdniowymi  drogami, przechodzącymi przez centra miast i przecinającymi miejscowości. Znaczna część autostrad, jak A4 na Dolnym Śląsku czy A6 pod Szczecinem, pamiętała czasy Rzeszy Niemieckiej. Do 1989 r. wybudowano od podstaw tylko 127 km autostrad: A4 między Katowicami i Krakowem wraz z częścią obwodnicy Krakowa, A2 pomiędzy Wrześnią i Koninem oraz A1 Tuszyn - Piotrków Trybunalski. Najdłuższą dwujezdniową trasą była DK1 łącząca Warszawę z Katowicami, zwana popularnie gierkówką. 

Reklama

W chwili wejścia do Unii Europejskiej w 2004 r. Polska miała blisko 720 km dróg szybkiego ruchu. W kolejnych latach kraj stał się największym placem budowy dróg w Europie. W efekcie dziś kierowcy mają do dyspozycji ponad siedmiokrotnie dłuższą sieć dróg szybkiego ruchu liczącą 5117,1 km, w tym 1 849,2 km autostrad (ok. 465 km to odcinki koncesyjne) i 3267,9 km dróg ekspresowych. Ile to kosztowało? GDDKiA podsumowało koszt inwestycji i jak się okazało, w sumie wydaliśmy prawie 350 miliardów złotych! Z kwoty tej 104 miliardy stanowiły fundusze unijne. 

Jak Polska wydawała środki na budowę dróg?

Przez lata powstały całe ciągi dróg szybkiego ruchu, wiele obwodnic i przeszło tysiąc kilometrów autostrad. W efekcie, dziś z Trójmiasta do granicy z Czechami, podróżując autostradą A1, możemy dotrzeć w ok. sześć godzin z przerwą na odpoczynek i tankowanie pojazdu. Niespełna godzinę więcej będziemy potrzebować na przejazd A4 od zachodniej do wschodniej granicy Polski. Z wykorzystaniem funduszy unijnych powstał cały ciąg drogi ekspresowej S3 na południe od Szczecina, który w tym roku, po oddaniu odcinka Bolków - Kamienna Góra z dwoma tunelami, umożliwi dojazd do granicy z Czechami w czasie poniżej czterech godzin. Dwie godziny więcej zajmuje przejechanie S8 z Wrocławia do Białegostoku. Przy wsparciu funduszy unijnych powstały ekspresowe połączenia Wrocławia z Poznaniem i dalej z Bydgoszczą oraz autostradą A1, Warszawy z Lublinem i Rzeszowem poprzez S17 i S19, Gdańska i Olsztyna z Płońskiem na trasie S7 do Warszawy czy też dalej na południe od obecnej do historycznej stolicy Polski. 

Autostrady i drogi ekspresowe przejęły ruch tranzytowy, dzięki czemu transport omija centra miast i ułatwia komunikację w dużych aglomeracjach. Bliskość autostrad i dróg ekspresowych stała się impulsem do inwestycji lokalnych - w ich pobliżach powstały centra logistyczne, czy zakłady produkcyjne. Dodatkowo przed mieszkańcami mniejszych miejscowości pojawiła się perspektywa podjęcia pracy w aglomeracjach - z wygodnym, szybkim dojazdem do celu.

Polskie drogi coraz bezpieczniejsze

Jak podsumowuje GDDKiA, w 2004 r. na drogach krajowych odnotowano blisko 11 tys. wypadków drogowych, w wyniku których zginęło 2170 osób, a rannych zostało 15 186. W statystykach za 2022 r. odnotowano 3642 wypadki, w których zginęło 650 osób, a rannych zostało 4540. Nowe drogi powstają z wykorzystaniem najnowszych technologii i rozwiązań chroniących środowisko. Tam, gdzie nowe drogi przecinają szlaki migracyjne zwierząt, zbudowano dla nich przejścia. W ramach inwestycji drogowych powstały m.in. specjalne wygrodzenia, urządzenia naprowadzające, ekrany akustyczne i przeciwolśnieniowe. Przybyło także zbiorników retencyjnych z separatorami i oczyszczalnie wód.  

Dalszy rozwój sieci drogowej w Polsce

Aktualnie w kraju realizowane są inwestycje przewidziane w ramach Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, środowisko 2021-2027 (FEnIKS). Plan zakłada wykorzystanie 18,4 mld złotych. Obejmuje m.in. budowę drogi ekspresowej S1 pomiędzy węzłami Oświęcim i Bielsko-Biała Hałcnów oraz S7 Widoma - Kraków Nowa Huta. GDDKiA podpisała umowę na realizację odcinka A2 Mińsk Mazowiecki - Siedlce i przewiduje zawarcie kolejnych dla trzech fragmentów dróg: S61 Łomża Zachód - Stawiski, DK44 obwodnica Oświęcimia oraz DK78 obwodnica Poręby i Zawiercia. Oprócz wymienionych projektów fazowanych fundusze trafią na budowę odcinków autostrady A2, dróg ekspresowych S3, S6, S7, S10, S11, S12, S19, S74 oraz Obwodnicy Metropolii Trójmiejskiej.    

Z instrumentu "Łącząc Europę"  (Connecting Europe Facility - CEF), Polska uzyskała dofinansowania o wartości ok. 438 mln euro. Niektóre z tych inwestycji będą realizowane wspólnie z Ukrainą (budowa przygranicznego odcinka S12 w Dorohusku wraz z terminalem odpraw) i ze Słowacją (S19 Dukla - Barwinek).  

W grudniu ubiegłego roku podpisano dwie umowy na bezzwrotne wsparcie ze środków UE w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Pierwsza, dotyczy budowy 90 kilometrów nowych obwodnic. Planowana wartość całkowita projektu wynosi 2,42 mld zł, a planowane koszty kwalifikowalne to 2 mld zł. Druga, o planowanej wartości projektu 362,8 mln zł i planowanych kosztach kwalifikowalnych 294,9 mln zł, dotyczy poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego na sieci dróg krajowych zarządzanych przez GDDKiA. 

Obecne i przyszłe inwestycje drogowe mają na celu ukończenie planowanej sieci autostrad i dróg ekspresowych o łącznej długości około 7980 km, w tym około 2100 km autostrad. W tym roku zakończone zostaną prace nad dwoma odcinkami autostrady A2, a w kolejnych - dokończone  pozostałe fragmenty aż do terminala granicznego w Koroszczynie. Dodatkowo, GDDKiA realizuje 107 projektów o długości 1364,6 km w ramach Rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych oraz Programu budowy 100 obwodnic, z kolejnymi 36 projektami w przetargu i planami na dodatkowe 3300 km.

INTERIA.PL
Dowiedz się więcej na temat: drogi
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy