Przejścia dla zwierząt - konieczność czy zbędny wydatek?
Na tle innych krajow Europy Polska charakteryzuje się stosunkowo dobrze zachowanymi
zasobami przyrodniczymi o dużym stopniu naturalności i wysokiej różnorodności biologicznej.
Infrastruktura drogowa i ruch pojazdów wywierają trwały wpływ na świat przyrody. Formy i skutki negatywnego oddziaływania są różnorodne, najważniejsze z nich to utrudnianie przemieszczania się zwierząt i roślin oraz zabijanie zwierząt gatunków dzikich i domowych w wyniku wypadków i kolizji. Oddziaływania te mogą powodować długofalowe i nieodwracalne skutki ekologiczne np. poprzez zamieranie lokalnych populacji roślin i zwierząt.
Ze wszystkich form negatywnego oddziaływania dróg największe znaczenie w skutkach ekologicznych ma tworzenie barier ekologicznych uniemożliwiających lub utrudniających przemieszczanie się zwierząt w poprzek drogi. Obecność barier ekologicznych prowadzi do podziału siedlisk na mniejsze płaty (fragmentacja siedlisk) oraz utrudnia przemieszczania się organizmów zamieszkujących poszczególne płaty (izolacja siedlisk).
Śmiertelność zwierząt na drogach zależy przede wszystkim od natężenia ruchu pojazdów oraz obszaru przecinanego przez drogę. Na polskich drogach najczęściej giną płazy, średniej wielkości ssaki leśne i polno-leśne (jeż, kuny, borsuk, lis, zając) oraz duże ssaki (sarna, dzik, jeleń). Sporadycznie zdarzają się wypadki z udziałem łosia, wilka, rysia a nawet żubra. Niemniej jednak, to kolizje z samochodami są głównym czynnikiem śmiertelności dzikich zwierząt.
Jedynym skutecznym działaniem niwelujące efekt barierowy jest budowa przejść dla umożliwiających zwierzętom przemieszczanie się przez drogę. Jest to element łączący obszary rozdzielane powstałą drogą, dzięki czemu umożliwiają swobodną migrację gatunków i zabezpieczają ich funkcje życiowe. Przy wyborze typów i parametrów przejść, uwzględnia się występowanie i wymagania gatunków zwierząt, które mają z nich korzystać, warunki fizjograficzne przestrzeni krajobrazowej oraz obecne i prognozowane skutki oddziaływania bariery ekologicznej. Można wyróżnić:
• przejścia dołem pod mostami i estakadami
• zielone mosty dla dużych i średnich ssaków
• tunele dla dużych i średnich ssaków
• przepusty dla drobnych ssaków
• przepusty dla płazów i gadów
